Σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΕΑΑ, η µείωση των ποσοτήτων που ανακυκλώθηκαν σηµειώθηκε παρά το γεγονός ότι υπήρξε επέκταση του συστήµατος. Συγκεκριµένα κατά 15.000 αυξήθηκαν οι µπλε κάδοι το 2011 σε σχέση µε το 2010, το σύστηµα παράλληλα επεκτάθηκε σε 22 νησιά µε αποτέλεσµα 350 χιλιάδες µόνιµοι κάτοικοι, αλλά και οι επισκέπτες των εν λόγω νησιών, να εξυπηρετούνται από το σύστηµα των µπλε κάδων, ενώ αντίστοιχα κατά 3% αυξήθηκε και ο αριθµός των συµβεβληµένων µε το Σύστηµα επιχειρήσεων συγκριτικά µε το 2010.
Τα κακά µαντάτα για την ανακύκλωση στη χώρα µας έρχονται και µετά την ανάκληση της άδειας στις 17 Απριλίου από τον Εθνικό Οργανισµό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) του Συστήµατος της «Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης», µε τα λεγόµενα «σπιτάκια της ανακύκλωσης», αφού, σύµφωνα µε το σκεπτικό της απόφασης, µεταξύ άλλων έδωσε προς τον ΕΟΑΝ «κατ’ εξακολούθηση ψευδείς πληροφορίες και αναφορές για την ποσοτική απόδοση ανακύκλωσης της εφαρµοζόµενης από αυτό µεθόδου εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασιών (Κέντρα Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης ΚΑΑ)».
Τις πταίει;
Σύµφωνα µε τον Γιάννη Ραζή, γενικό διευθυντή της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), το γεγονός ότι για πρώτη φορά έπειτα από 8 συναπτά έτη συνεχούς αύξησης παρατηρήθηκε µείωση στο ποσοστό των ανακτώµενων υλικών οφείλεται στην οικονοµική κρίση. Όπως ανέφερε µιλώντας στο «Πράσινο Ποντίκι»: «Η παρατεταµένη οικονοµική ύφεση επέφερε, µεταξύ άλλων, σηµαντική µείωση της κατανάλωσης των προϊόντων σε σύγκριση µε το 2010, επηρεάζοντας αντίστοιχα και την πορεία της ανακύκλωσης των συσκευασιών στη χώρα µας».
Συγκεκριµένα ο κ. Ραζής θεωρεί ότι οι βασικές αιτίες για τη µείωση των ποσοτήτων που ανακυκλώθηκαν είναι η µείωση κατά 7% της κατανάλωσης και συνεπώς των αποβλήτων συσκευασίας, η µείωση κατά 12% της κυκλοφορίας των βασικών εντύπων, τα αυξηµένα φαινόµενα αφαίρεσης υλικών από τους µπλε κάδους από γυρολόγους, ρακοσυλλέκτες, οικονοµικούς µετανάστες κ.λπ., καθώς και η δυσµενής επίδραση της οικονοµικής κρίσης στους δηµοτικούς µηχανισµούς συλλογής των απορριµµάτων και ανακύκλωσης των ΟΤΑ, µε αποτέλεσµα τη µείωση των δροµολογίων συλλογής.
Η επίκληση πάντως της οικονοµικής κρίσης και της µείωσης τόσο της κυκλοφορίας των εντύπων όσο και των συσκευασιών που παρήχθησαν, θα ευσταθούσε µόνον στην ιδανική περίπτωση που ανακυκλωνόταν το σύνολο των απορριμμάτων από συσκευασίες και χαρτί, οπότε τότε, πράγματι, η μείωση της παραγωγής θα οδηγούσε και στη μείωση της ανακύκλωσης. Στην περίπτωσή μας, όμως, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, ούτε στα πιο τρελά όνειρα…
Αντίθετα άμεσα συνδεδεμένο με την οικονομική κρίση είναι το όλο και αυξανόμενο «πλιάτσικο» που γίνεται στους μπλε κάδους από ανθρώπους – Έλληνες και μετανάστες –, που ευρισκόμενοι αντιμέτωποι με την απόλυτη ένδεια έχουν γίνει ρακοσυλλέκτες. Και αυτό το «πλιάτσικο» πράγματι επηρεάζει τις ποσότητες των υλικών που οδεύουν προς εγγυημένη ανακύκλωση.
Εν ολίγοις τις ευθύνες για το γεγονός ότι έχουμε μείνει μετεξεταστέοι στην ανακύκλωση τις μοιράζονται πολιτεία και πολίτες. Η πολιτεία γιατί δεν μπορεί να αντιδράσει και να διορθώσει την πολιτική της και οι πολίτες γιατί σε μεγάλο ποσοστό σφυρίζουν ακόμα αδιάφορα…
«Πλιάτσικο» στους κάδους
Καθημερινά και όλες τις ώρες της ημέρας η εικόνα των ρακοσυλλεκτών που μπαίνουν στους μπλε κάδους και αφαιρούν τα πιο οικονομικά αποδοτικά υλικά για να μπορέσουν να επιβιώσουν είναι περισσότερο από οικεία.
Τα ποσοστά που «ανακτώνται» από τους ρακοσυλλέκτες δεν μπορούν να υπολογιστούν, οπότε δεν μπορούν να καταγραφούν στα επίσημα στοιχεία των υλικών που ανακυκλώνονται.
Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα είναι ότι τα υλικά αυτά, και κυρίως οι συσκευές, δεν ανακυκλώνονται με σωστό τρόπο, αφού βέβαια δεν μπορεί να έχει κανείς απαίτηση από έναν άνθρωπο που καθημερινά «βουτάει» μέσα στα σκουπίδια για να ζήσει να έχει περιβαλλοντική αντίληψη.
Από τα υλικά που συγκεντρώνουν οι ρακοσυλλέκτες είναι επίσης άγνωστο ποια ανακυκλώνονται και ποια ως μη οικονομικά αποδοτικά πετάγονται στα σκουπίδια ή ακόμα και σε παράνομες χωματερές.
Ρωτήσαμε τον κ. Γιάννη Ραζή εάν στις σκέψεις της ΕΕΑΑ είναι η αλλαγή του τύπου των μπλε κάδων προκειμένου να είναι δύσκολη η αφαίρεση των υλικών. Όπως μας επισήμανε, «τεχνική λύση, π.χ. με κάδους κλειστού τύπου, έχει δοκιμαστεί από την ΕΕΑΑ με ανεπιτυχή αποτελέσματα που έχουν να κάνουν κυρίως με την κάθετη μείωση των συλλεγόμενων ποσοτήτων που παρατηρείται (είναι δυσχερής η χρήση τους από τον πολίτη). Ειδικά δε για το θέμα των γυρολόγων είναι αμφίβολο εάν η λύση αυτή θα εμπόδιζε πραγματικά την αφαίρεση υλικών ή θα παρατηρούσαμε καταστροφές στους μηχανισμούς κλειδώματος και εν τέλει στους κάδους».
Το θέμα, βέβαια, δεδομένης της οικονομικής κρίσης, έχει και κοινωνικές διαστάσεις, γι’ αυτό και η ΕΕΑΑ, όπως μας είτε ο κ. Ραζής, θεωρεί ότι η αντιμετώπισή του ανήκει κυρίως στις αρμόδιες αρχές και τους ΟΤΑ. Και αυτό που θεωρεί ως επιτακτική ανάγκη είναι «να διερευνηθεί από τις αρμόδιες αρχές εάν η διαδρομή και εμπορία αυτών των υλικών συνάδει με σύννομη και περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση και να ληφθούν τα ανάλογα μέτρα».
Επισημαίνεται ότι από το ΥΠΕΚΑ εξετάζονται προτάσεις για την ένταξη των ρακοσυλλεκτών σε ένα οργανωμένο δημόσιο σύστημα ανακύκλωσης, που θα αντιμετωπίζει την παρανομία και την περιβαλλοντική υποβάθμιση, και δρομολογείται πιλοτικό πρόγραμμα για τη δημιουργία ενός «Πράσινου Σημείου» στο οποίο θα συγκεντρώνονται έναντι αμοιβής καλώδια με χαλκό από τους ρακοσυλλέκτες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου