Η κρίση, που σε γενικές γραμμές επηρεάζει τους πάντες, πλήττει σοβαρότατα την Πορτογαλία και ιδιαίτερα τους πορτογαλικούς δήμους. Ως εκ τούτου, είναι προφανές ότι τα έσοδα των δήμων μειώνονται, καθώς η οικονομική δραστηριότητα, κυρίως στον κατασκευαστικό κλάδο, αλλά και στη βιομηχανία και στο εμπόριο, βρίσκεται σε μεγάλη ύφεση, γεγονός που αντανακλάται, αναπόφευκτα, στους δημοτικούς φόρους και στα δημοτικά τέλη.Σε αυτό το πλαίσιο, οι οικονομικές ενισχύσεις της κυβέρνησης προς τους δήμους υπέστησαν και αυτές σοβαρότατες περικοπές που περιλαμβάνονται στα τρία Προγράμματα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η κατάσταση έχει γίνει τώρα πιο σοβαρή με το Μνημόνιο που παρουσιάστηκε από την «τρόικα», που επιβάλλει ένα σύνολο μέτρων με επίδραση στους δήμους και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς περιλαμβάνει πολύ αρνητικές παραμέτρους που θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο είτε στις παρεχόμενες υπηρεσίες, είτε στην ποιότητα ζωής των δημοτών.
Αυτή είναι μία ανησυχητική πραγματικότητα που θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά την κυβέρνηση, η οποία, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τους υψηλούς στόχους της εξισορρόπησης των δημοσίων εσόδων και εξόδων και της καταπολέμησης του ελλείμματος, που είναι απαραίτητοι, είναι επιτακτική ανάγκη να τους εντάξει στο πλαίσιο της σοβαρής κοινωνικής κρίσης, όπου σημασία έχει να σκεφτεί πρωτίστως τους ανθρώπους και ιδιαίτερα τις πιο ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
Τα προτεινόμενα μέτρα – με ένα μη ρεαλιστικό και αδύνατο να τηρηθεί χρονοδιάγραμμα – μειώνουν τα έσοδα των δήμων και επιβάλλουν περικοπές γενικά, κάτι που θα έχει επιπτώσεις στην υποστήριξη που παρέχεται στους δημότες, σε τομείς όπου, ήδη σήμερα, οι δήμοι υποκαθιστούν την κεντρική διοίκηση. Για παράδειγμα αναφέρουμε ενδεικτικά το βοήθημα για την αγορά φαρμάκων και άλλα έξοδα που σχετίζονται με την υγεία, το επίδομα για την πληρωμή ενοικίου σπιτιού ή για την αγορά βιβλίων και σχολικών ειδών, καθώς και την παροχή συσσιτίων.
Κατά τον Εθνικό Σύνδεσμο Δήμων Πορτογαλίας, οι προτάσεις εκείνες που δεν λαμβάνουν υπόψη καθόλου τις προσπάθειες που γενικά καταβάλλονται από τους δήμους, καθιστούν προφανές ότι το έγγραφο που κυρώθηκε συντάχτηκε βιαστικά και λίγο επιπόλαια. Όσο για την τήρηση των περιορισμών που προβλέπονται σε αυτό, ανησυχούμε μήπως δεν μπορέσουμε να συνεχίσουμε να διασφαλίζουμε, με την απαραίτητη ποιότητα, τις υπηρεσίες που παρέχουμε, σε βάρος της αρμονικής ανάπτυξης της χώρας και της ποιότητας ζωής των Πορτογάλων.
Παρότι αντιλαμβανόμαστε πως, εξαιτίας της ανεπαρκούς διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών, είναι απόλυτη ανάγκη να καταφύγουμε σε εξωτερικό δανεισμό, είναι σημαντικό, ωστόσο, να τονιστεί ότι οι δήμοι, όπως και οι δημοτικές επιχειρήσεις, δεν ευθύνονται καθόλου για την ελλειμματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η χώρα, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, συνολικά, συνεισέφερε το 2010 πλεόνασμα 70 εκατομμυρίων ευρώ.
Από το 2005 και μετά, οι δήμοι είχαν περικοπές στην οικονομική ενίσχυση που λαμβάνουν από την κυβέρνηση ύψους 905 εκατ. ευρώ, ενώ τελευταία, μόλις το 2010 και το 2011, δεν έλαβαν 327 εκατ. ευρώ και έως το 2013 προβλέπεται μείωση πάνω από 844 εκατ. ευρώ, ποσά που συνολικά ανέρχονται σε έσοδα της τάξης των 1.200 εκατ. ευρώ σε τέσσερα χρόνια, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι πορτογαλικοί δήμοι βρίσκονται ήδη στο όριο των δυνατοτήτων λειτουργίας τους. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, ακόμα και πριν από την πρόταση της «τρόικας», δόθηκε προτεραιότητα, σχεδόν αποκλειστική, στην υλοποίηση επενδύσεων συγχρηματοδοτούμενων από κοινοτικά κονδύλια.
Επιθυμώντας να αποφύγουν την επιστροφή των κοινοτικών πόρων, οι Δήμοι απαιτούν να απλουστευθεί η γραφειοκρατία του QREN και των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Ωστόσο, τονίζουν ότι, κυρίως, η μείωση κατά 5,5% στο ποσό της οικονομικής ενίσχυσης από την κυβέρνηση (περίπου 130 εκατ. ευρώ το 2012 και ποσό ίδιο το 2013) συνεπάγεται τη μη υλοποίηση επενδύσεων συγχρηματοδοτούμενων από κοινοτικά κονδύλια και την παρεμπόδιση της δημοκρατικής λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πράγμα που θα οδηγήσει στην πιθανή απώλεια πολλών χιλιάδων εκατομμυρίων ευρώ και, δυνητικά, στη μείωση της δυνατότητας ανταπόκρισης στις ανάγκες των δημοτών και διασφάλισης ποιότητας ζωής.
Από την άλλη πλευρά, η μείωση κατά 2% του προσωπικού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ένα μέτρο που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την καλή παροχή υπηρεσιών στους πολίτες, εκτός του ότι προδίδει παντελή άγνοια όσον αφορά την ιδιαιτερότητα κάποιων υπηρεσιών που παρέχονται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως είναι οι σταθμοί επεξεργασίας υδάτων, οι βιβλιοθήκες ή η διαχείριση των κοιμητηρίων, όπου αυτό το μέτρο απλά δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Επιπλέον, γενικά δεν έχει γίνει κατανοητό ότι η μείωση του προσωπικού που έχει επιβληθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι διπλάσια εκείνης της κεντρικής διοίκησης, τη στιγμή που οι δήμοι είναι υπεύθυνοι μόνο για το 18% των δημοσίων υπαλλήλων.
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τη μείωση των δήμων, ο Εθνικός Σύνδεσμος Δήμων Πορτογαλίας, απορρίπτοντας κάθε οικονομικό στόχο παντελώς αδικαιολόγητο, επαναλαμβάνει ότι οποιαδήποτε διοικητική αναδιοργάνωση του Κράτους πρέπει να γίνει όχι μεμονωμένα, αλλά περιλαμβάνοντας όλες τις διοικητικές Αρχές, καθώς και τις διοικητικές περιφέρειες και την αναδιάρθρωση του ίδιου του Κράτους.
Δεν υπάρχει δημόσια Αρχή στην Πορτογαλία που να συνεισφέρει περισσότερο στη μόνιμη εγκατάσταση του λαού και να παίζει τόσο σημαντικό πολιτικό και κοινωνικό ρόλο όσο οι δήμοι της χώρας, οι οποίοι είναι οι μόνοι αληθινά υπεύθυνοι για τη δημοκρατική διαχείριση των δημόσιων επενδύσεων σε όλη την επικράτεια και στους οποίους οφείλεται η εξάλειψη ορισμένων από τις πιο σοβαρές ασυμμετρίες όσον αφορά την πληθυσμιακή και εδαφική ανάπτυξη στη χώρα μας, τη στιγμή που κλείνουν σχολεία, κέντρα υγείας, δικαστήρια, ταχυδρομεία…
Η Πορτογαλία είναι μία από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν ήδη μεγάλους δήμους, από κάθε άποψη: δημογραφική, γεωγραφική ή άλλη. Η μείωση γενικά του αριθμού των δήμων, που γίνεται δήθεν για εξοικονόμηση χρημάτων, είναι κάτι που δεν έχει κανένα νόημα να γίνει.
Τα αναφερόμενα στο Μνημόνιο Συνεννόησης της «τρόικας» μέτρα εκτελούνται ή έχουν ήδη εκτελεστεί. Η επιμονή στην εκ νέου εφαρμογή τους θα αποτελέσει μια ανυπόστατη και αφόρητη επανάληψη.
Είναι σίγουρα απαραίτητο να μπουν τα δημόσια οικονομικά σε τάξη, αλλά οι πολιτικοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις δεν πρέπει να ξεχνούν ότι οι Δήμοι δεν ευθύνονται ούτε στο ελάχιστο για το έλλειμμα. Κατά συνέπεια, σε ό,τι αφορά τα προτεινόμενα μέτρα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, θεωρούμε ότι δεν είναι θετικά, αλλά μάλλον άδικα, και γι’ αυτό δεν σκοπεύουμε να υιοθετήσουμε μια στάση που θα είναι απλώς παθητική, αλλά, αντιθέτως, μια στάση παρεμβατική, με σκοπό πάντα την προάσπιση των συμφερόντων του λαού.
Μας φτάνουν οι τόσες δυσκολίες που απορρέουν από τους περιορισμούς που η μεγάλη κρίση μάς επιβάλλει άμεσα…
Αυτή είναι μία ανησυχητική πραγματικότητα που θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά την κυβέρνηση, η οποία, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τους υψηλούς στόχους της εξισορρόπησης των δημοσίων εσόδων και εξόδων και της καταπολέμησης του ελλείμματος, που είναι απαραίτητοι, είναι επιτακτική ανάγκη να τους εντάξει στο πλαίσιο της σοβαρής κοινωνικής κρίσης, όπου σημασία έχει να σκεφτεί πρωτίστως τους ανθρώπους και ιδιαίτερα τις πιο ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
Τα προτεινόμενα μέτρα – με ένα μη ρεαλιστικό και αδύνατο να τηρηθεί χρονοδιάγραμμα – μειώνουν τα έσοδα των δήμων και επιβάλλουν περικοπές γενικά, κάτι που θα έχει επιπτώσεις στην υποστήριξη που παρέχεται στους δημότες, σε τομείς όπου, ήδη σήμερα, οι δήμοι υποκαθιστούν την κεντρική διοίκηση. Για παράδειγμα αναφέρουμε ενδεικτικά το βοήθημα για την αγορά φαρμάκων και άλλα έξοδα που σχετίζονται με την υγεία, το επίδομα για την πληρωμή ενοικίου σπιτιού ή για την αγορά βιβλίων και σχολικών ειδών, καθώς και την παροχή συσσιτίων.
Κατά τον Εθνικό Σύνδεσμο Δήμων Πορτογαλίας, οι προτάσεις εκείνες που δεν λαμβάνουν υπόψη καθόλου τις προσπάθειες που γενικά καταβάλλονται από τους δήμους, καθιστούν προφανές ότι το έγγραφο που κυρώθηκε συντάχτηκε βιαστικά και λίγο επιπόλαια. Όσο για την τήρηση των περιορισμών που προβλέπονται σε αυτό, ανησυχούμε μήπως δεν μπορέσουμε να συνεχίσουμε να διασφαλίζουμε, με την απαραίτητη ποιότητα, τις υπηρεσίες που παρέχουμε, σε βάρος της αρμονικής ανάπτυξης της χώρας και της ποιότητας ζωής των Πορτογάλων.
Παρότι αντιλαμβανόμαστε πως, εξαιτίας της ανεπαρκούς διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών, είναι απόλυτη ανάγκη να καταφύγουμε σε εξωτερικό δανεισμό, είναι σημαντικό, ωστόσο, να τονιστεί ότι οι δήμοι, όπως και οι δημοτικές επιχειρήσεις, δεν ευθύνονται καθόλου για την ελλειμματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η χώρα, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, συνολικά, συνεισέφερε το 2010 πλεόνασμα 70 εκατομμυρίων ευρώ.
Από το 2005 και μετά, οι δήμοι είχαν περικοπές στην οικονομική ενίσχυση που λαμβάνουν από την κυβέρνηση ύψους 905 εκατ. ευρώ, ενώ τελευταία, μόλις το 2010 και το 2011, δεν έλαβαν 327 εκατ. ευρώ και έως το 2013 προβλέπεται μείωση πάνω από 844 εκατ. ευρώ, ποσά που συνολικά ανέρχονται σε έσοδα της τάξης των 1.200 εκατ. ευρώ σε τέσσερα χρόνια, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι πορτογαλικοί δήμοι βρίσκονται ήδη στο όριο των δυνατοτήτων λειτουργίας τους. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, ακόμα και πριν από την πρόταση της «τρόικας», δόθηκε προτεραιότητα, σχεδόν αποκλειστική, στην υλοποίηση επενδύσεων συγχρηματοδοτούμενων από κοινοτικά κονδύλια.
Επιθυμώντας να αποφύγουν την επιστροφή των κοινοτικών πόρων, οι Δήμοι απαιτούν να απλουστευθεί η γραφειοκρατία του QREN και των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Ωστόσο, τονίζουν ότι, κυρίως, η μείωση κατά 5,5% στο ποσό της οικονομικής ενίσχυσης από την κυβέρνηση (περίπου 130 εκατ. ευρώ το 2012 και ποσό ίδιο το 2013) συνεπάγεται τη μη υλοποίηση επενδύσεων συγχρηματοδοτούμενων από κοινοτικά κονδύλια και την παρεμπόδιση της δημοκρατικής λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πράγμα που θα οδηγήσει στην πιθανή απώλεια πολλών χιλιάδων εκατομμυρίων ευρώ και, δυνητικά, στη μείωση της δυνατότητας ανταπόκρισης στις ανάγκες των δημοτών και διασφάλισης ποιότητας ζωής.
Από την άλλη πλευρά, η μείωση κατά 2% του προσωπικού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ένα μέτρο που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την καλή παροχή υπηρεσιών στους πολίτες, εκτός του ότι προδίδει παντελή άγνοια όσον αφορά την ιδιαιτερότητα κάποιων υπηρεσιών που παρέχονται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως είναι οι σταθμοί επεξεργασίας υδάτων, οι βιβλιοθήκες ή η διαχείριση των κοιμητηρίων, όπου αυτό το μέτρο απλά δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Επιπλέον, γενικά δεν έχει γίνει κατανοητό ότι η μείωση του προσωπικού που έχει επιβληθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι διπλάσια εκείνης της κεντρικής διοίκησης, τη στιγμή που οι δήμοι είναι υπεύθυνοι μόνο για το 18% των δημοσίων υπαλλήλων.
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τη μείωση των δήμων, ο Εθνικός Σύνδεσμος Δήμων Πορτογαλίας, απορρίπτοντας κάθε οικονομικό στόχο παντελώς αδικαιολόγητο, επαναλαμβάνει ότι οποιαδήποτε διοικητική αναδιοργάνωση του Κράτους πρέπει να γίνει όχι μεμονωμένα, αλλά περιλαμβάνοντας όλες τις διοικητικές Αρχές, καθώς και τις διοικητικές περιφέρειες και την αναδιάρθρωση του ίδιου του Κράτους.
Δεν υπάρχει δημόσια Αρχή στην Πορτογαλία που να συνεισφέρει περισσότερο στη μόνιμη εγκατάσταση του λαού και να παίζει τόσο σημαντικό πολιτικό και κοινωνικό ρόλο όσο οι δήμοι της χώρας, οι οποίοι είναι οι μόνοι αληθινά υπεύθυνοι για τη δημοκρατική διαχείριση των δημόσιων επενδύσεων σε όλη την επικράτεια και στους οποίους οφείλεται η εξάλειψη ορισμένων από τις πιο σοβαρές ασυμμετρίες όσον αφορά την πληθυσμιακή και εδαφική ανάπτυξη στη χώρα μας, τη στιγμή που κλείνουν σχολεία, κέντρα υγείας, δικαστήρια, ταχυδρομεία…
Η Πορτογαλία είναι μία από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν ήδη μεγάλους δήμους, από κάθε άποψη: δημογραφική, γεωγραφική ή άλλη. Η μείωση γενικά του αριθμού των δήμων, που γίνεται δήθεν για εξοικονόμηση χρημάτων, είναι κάτι που δεν έχει κανένα νόημα να γίνει.
Τα αναφερόμενα στο Μνημόνιο Συνεννόησης της «τρόικας» μέτρα εκτελούνται ή έχουν ήδη εκτελεστεί. Η επιμονή στην εκ νέου εφαρμογή τους θα αποτελέσει μια ανυπόστατη και αφόρητη επανάληψη.
Είναι σίγουρα απαραίτητο να μπουν τα δημόσια οικονομικά σε τάξη, αλλά οι πολιτικοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις δεν πρέπει να ξεχνούν ότι οι Δήμοι δεν ευθύνονται ούτε στο ελάχιστο για το έλλειμμα. Κατά συνέπεια, σε ό,τι αφορά τα προτεινόμενα μέτρα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, θεωρούμε ότι δεν είναι θετικά, αλλά μάλλον άδικα, και γι’ αυτό δεν σκοπεύουμε να υιοθετήσουμε μια στάση που θα είναι απλώς παθητική, αλλά, αντιθέτως, μια στάση παρεμβατική, με σκοπό πάντα την προάσπιση των συμφερόντων του λαού.
Μας φτάνουν οι τόσες δυσκολίες που απορρέουν από τους περιορισμούς που η μεγάλη κρίση μάς επιβάλλει άμεσα…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου