• Γράφει η Λένα Φουτσιτζή
Σε λίγες εβδομάδες έρχονται οι δημοτικές εκλογές και οι συζητήσεις για το καλό της Αθήνας, για τους ικανούς, τους ανίκανους και τους λουφαδόρους έχουν ανάψει. Ταυτόχρονα υπάρχει και η διάχυτη γνώμη του «όλοι είναι ίδιοι» που αντί να χάνει σε έδαφος όσο σφίγγουν τα πράγματα, τόσο μοιάζει να κερδίζει.
Γιατί; Γιατί ίσως τώρα που φαίνεται να είναι απαραίτητο να πάρουμε θέση σ’αυτά που συμβαίνουν, ο πιο εύκολος τρόπος να αποφύγουμε τα διλήμματα είναι η ισοπέδωση: «είναι όλοι ίδιοι-δε φταίω εγώ -δε χρειάζεται να ενημερωθώ-δε χρειάζεται να προσπαθήσω-δεν είναι δικό μου θέμα- αφού όλοι ίδιοι είναι!».
Οι εκλογές έχουν σημασία, η απόφαση του καθενός μας έχει σημασία. Δεν υπάρχει δικαιολογία για να μην πάρεις θέση: η πληροφορία, τα προγράμματα, οι ίδιες μας οι εμπειρίες είναι αρκετές για να σχηματιστεί μία γνώμη. Αν είναι όλοι ίδιοι, είναι επειδή εμείς δεν απαιτούμε κάτι διαφορετικό. Οι δήμαρχοι που μας προσφέρονται είναι αυτοί που ζητάμε- αν δεν ζητάμε, κακό του κεφαλιού μας. Η σχέση της προσφοράς /ζήτησης είναι αυτή που καθορίζει την κοινωνία μας αυτή τη στιγμή. Δεν είναι η δικαιότερη όλων αλλά πριν αποφασίσουμε να την αλλάξουμε προτείνοντας μία βιώσιμη εναλλακτική, θα πρέπει τουλάχιστον να μάθουμε πως μπορούμε να επωφεληθούμε απ’αυτήν.
Η ευκαιρία για να δηλώσουμε την θέση μας έρχεται κάθε 4 χρόνια. Αποφασίζουμε ποιον προτιμάμε και αν βγει ευχόμαστε να κρατήσει τις υποσχέσεις του, κάτι που συνήθως δε γίνεται. Ακόμα κι αν συμφωνούμε με ορισμένες κινήσεις δεν έχουμε τρόπο να το δηλώσουμε. Πρέπει να υποστούμε τις αποφάσεις που παίρνονται χωρίς να συμμετέχουμε μέχρι να έρθουν οι επόμενες εκλογές. Έτσι κι αλλιώς, όλες οι αποφάσεις παίρνονται στα υπουργεία και η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα είναι ένα κακόγουστο αστείο. Σωστά; Περίπου.
Πράγματι, δε μπορούμε να κάνουμε κάτι για τα δάνεια της Ελλάδας ούτε για της σχέση της με την Ευρώπη. Ζούμε όμως στην πρωτεύουσά της. Εμείς είμαστε αυτοί που καθορίζουν τις τάσεις της χώρας καθώς οι περισσότερες στατιστικές γίνονται εδώ. Εδώ βγαίνουν οι μεγαλύτερες εφημερίδες, εδώ λειτουργούν και τα τηλεοπτικά κανάλια, εδώ είναι οι μεγάλες αποθήκες των σούπερ μάρκετ, εδώ και οι μεσάζοντες. Δεν μπορούμε να βρούμε τη Μέρκελ να της τα πούμε ένα χεράκι αλλά κάθε μέρα αγοράζουμε αδιαμαρτύρητα τυρόπιτες που κάνουν 2.20. Μπορεί να γκρινιάζουμε μετά πίνοντας –ακριβό- καφέ με τους φίλους μας αλλά τι να κάνουμε, δεν είμαστε εμείς αυτοί που ορίζουν τους κανόνες.
Όμως ο κανόνας είναι ένας: προσφορά/ζήτηση. Το έτος 2007 ανακυρήχθηκε στην Αγγλία «η χρονιά της δύναμης του καταναλωτή» επειδή μέσα από καμπάνιες του ίντερνετ διάφορες εταιρίες, ακόμα και τράπεζες, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν στις απαιτήσεις των καταναλωτών. Ίσως είναι λίγο νωρίς για την Αθήνα κάτι τέτοιο (ίσως και όχι, ποιος μπορεί να πει) αλλά αυτό που σίγουρα ο καθένας μας μπορεί να κάνει είναι να συνειδητοποιήσει τη δύναμή του. Κάθε μέρα που περνάει όλοι μας κάνουμε επιλογές: με τί μέσο θα μετακινηθούμε, σε ποιο σούπερ μάρκετ θα πάμε, που θα πιούμε καφέ, αν θα αγοράσουμε σοκολάτα τέτοια ή άλλη. Κάθε απόφαση είναι και μία πολιτική απόφαση. Κάθε αγορά και κάθε κίνηση που κάνουμε επηρεάζει το σύστημα με έναν αμεσότερο τρόπο απ’ό,τι οι εκλογές. Ειδικά τώρα, που η αγοραστική μας δύναμη έχει συρρικνωθεί, όσοι πουλάνε είναι πολύ ευαίσθητοι στις αντιδράσεις του κοινού.
Η καταναλωτική συνείδηση στην Αθήνα είναι στο επίπεδο που βρίσκεται και η αστική: κοντά στο μηδέν με κίνδυνο να χαρακτηριστεί γραφική. Η συνήθειες του «παραγγέλνω ό,τι βλέπω και τρώω τα μισά» ή «σαρώνω το σούπερ μάρκετ ανάλογα με τις διαφημίσεις» είναι ακόμα ισχυρές. Η συζήτηση περί ελληνικής οικονομίας είναι μεν συνεχής αλλά αρχίζει και τελειώνει με το «δε μου φτάνουν τα λεφτά» ενώ δε βλέπουμε υπηρεσίες ή προϊόντα να γίνονται φτηνότερα. Καμμία εταιρία δεν πρόκειται να αλλάξει τα προϊόντα της ή τις υπηρεσίες της επειδή εμείς τα λέμε μεταξύ μας. Τώρα που το θέμα της μείωσης των τιμών δεν είναι ανέκδοτο αλλά μεγάλη ανάγκη, δε γίνεται να περιμένουμε τις διάφορες επιτροπές και εφόδους και στατιστικές υπηρεσίες να κάνουν μια δουλειά που είναι δική μας.
Μέσα από αυτή τη στήλη, κάθε Τετάρτη, θα προσπαθήσουμε να συνεχίσουμε μια τάση που έχει αρχίσει από διάφορα μέτωπα: τη συνειδητοποίηση της δύναμής μας ως καταναλωτές. Θα συζητήσουμε κριτήρια για να παίρνουμε αποφάσεις, παραδείγματα άλλων χωρών, τη σημασία των εγχώριων προϊόντων και άλλα πολλά. Ίσως κάποια μέρα στην Αθήνα να μπορούμε να απαιτούμε να μας φέρουν άλλο πιάτο σε εστιατόριο χωρίς να μας κοιτάνε σαν τρελούς. Μετά απ’αυτό, ίσως και σ’όλη την Ελλάδα. Εκτός από τις πορείες και τις καταστροφές υπάρχει και η παθητική αντίσταση για εμάς που δεν είμαστε φτιαγμένοι για επιθέσεις. Εμείς όμως είμαστε αυτοί που έχουμε τη δύναμη. Ας μην την ξοδεύουμε πια χωρίς να την υπολογίζουμε.
Power to the people λοιπόν, χωρίς ειρωνικά γέλια πια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου