Χιλή σήμερα-Ιστορική,οικονομική και κοινωνική ανασκόπηση

Από την 12. Φεβρουαρίου 1815 ημέρα της ανεξαρτησίας της Χιλής, ακόμα όμως μέχρι σήμερα δεν διεκπεραιώθηκαν τα επείγοντα προβλήματα της ισοτιμίας και ισονομίας.

Αν και η ανάπτυξη των προηγούμενων ετών ήτανε κατά διαστήματα επιτυχής, η κατανομή όμως των εισοδημάτων του Έθνους βρίσκεται πολύ πίσω και είναι πλησιέστερα στο κράτος της Simbabwe. Το κρατικό χαλκωρυχείο πλησιάζει με έναν υψηλό εξοπλισμό ωσάν του στρατεύματος, αλλά οι εργάτες δεν μπορούν μολαταύτα να πληρώσουν συνήθως τα ιδιωτικά σχολεία και τα Νοσοκομεία. Το θαύμα του „Copiapo“ με τη σωτηρία 33 μεταλλωρύχων από τα 620 μέτρα βάθους στη Χιλή θα επιδράσει απανταχού και έξω από τη Χιλή. Επίσης και σε άλλα μέρη δεν θα μπορούν κυβερνήσεις τόσο εύκολα να αμελούν, από ότι να θέτουν σε κίνηση ουρανό και γη για την προσπάθεια να διασώσουν ζωές. Τέτοιες μεταλλευτικές επιχειρήσεις υπάρχουν σε πολλές χώρες της γης, όχι μόνο στη Χιλή.

Πιθανότητες επιβίωσης των μεταλλωρύχων, που συχνά η σχολική τους μόρφωση δεν φτάνει, για να βρουν μια παρόμοια αμειβόμενη εργασία στην επιφάνεια, τοιουτοτρόπως είναι στην Κίνα, την Αφρική, τη Ρωσία, ίσως και μάλιστα και στην Ουκρανία, μόνο κάποιο πόστο υπολογισμού παράλληλα με άλλα στο συνολικό υπολογισμό. Ο αριθμός των ατυχημάτων και των νεκρών είναι μεγάλος, ίσως μάλιστα και υψηλότερος, από ότι η τεχνική και η φύση απαιτούν.

Και όμως τώρα οι οικείοι δεν θα μπορούν μελλοντικά να τεθούν σε ικανοποίηση με μια πληροφορία, ότι όλοι είναι νεκροί, μια σωτηρία είναι αδύνατη. 17 ημέρες θα είναι μελλοντικά το ελάχιστον για την ελπίδα. Οι απαιτήσεις των οικογενειών, να επιχειρούν περισσότερο για μια σωτηρία, θα πρέπει να έχουν συστατικό σημείο. Και επίσης οι κυβερνήσεις δεν θα μπορούν τόσο εύκολα να αποφεύγουν κάθε ευθύνη, αντί να θέτουν ουρανό και γη σε κίνηση για την προσπάθεια να διασώσουν ζωές.FAZ. Μετά τη σωτηρία των 33 ανθρακωρύχων ένας δικηγόρος προετοιμάζει μια συλλογική γενική αγωγή. Η ζωή στα 620 μέτρα βάθους για 69 ημέρες ήτανε κατά τα φαινόμενα χειρότερη, απ΄ ότι παρουσιάζουν οι τηλεοπτικές φωτογραφίες. Der Spiegel, 18.10.10.

ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Πολλά ορυχεία των Βαλκανίων απειλούν το περιβάλλον με σοβαρές καταστροφές, όπως αυτή σημειώθηκε τελευταία στην Ουγγαρία από τοξική λάσπη, ανακοίνωσε ο ΟΗΕ αφού πέρασε από επιθεώρηση 150 μεταλλείων της περιοχής και όλα αυτά συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για το περιβάλλον. Αλλά και η πολιτική του μεγάλου κεφαλαίου και στην Ελλάδα όχι μόνο δεν μπορεί να προστατέψει τη λαϊκή υγεία, αλλά είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με κάθε διαδικασία πρόληψης και αποτελεί η ίδια, κίνδυνο για την υγεία των εργαζομένων.

Η κατάσταση στους χώρους εργασίας στην Ελλάδα, φαίνεται να είναι κυριολεκτικά απαράδεκτη. Όπως, σε πολλές βιομηχανίες με παλιό εξοπλισμό, πρόχειρες εγκαταστάσεις και ανεξέλεγκτες πρώτες ύλες. Φαίνεται και είναι επείγον να δραστηριοποιηθούμε, ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει επί της ουσίας διαδικασία διάγνωσης, αναγνώρισης και καταγραφής των επαγγελματικών ασθενειών και έγκαιρη λήψη προληπτικών μέτρων.

«Θαύματα», όπως στη ΧΙΛΗ, δεν θα μπορούν να βρίσκουν μια ιδιαίτερη διάδοση και με αυτό να επαναλαμβάνεται η σπουδαιότητα. Το «θαύμα του Copiapo“ – 47 χρόνια μετά το «θαύμα του Lengede» - μετά τη σωτηρία των 33 ανθρακωρύχων θα επιδράσει και έξω από τη Χιλή. Στην προκειμένη περίπτωση δεν αφορά το παγκόσμιο ενδιαφέρον στη τύχη των εγκλωβισμένων για 69 ημέρες, και επίσης την συμπάθεια έξω από τα σύνορα για ανθρακωρύχους καθώς επίσης και το πάθος και συναισθηματισμό των εξειδικευμένων σωτήρων. Όλα αυτά είναι σήμερα αυτονόητα – ως επακόλουθα ενός κόσμου παγκόσμιων ΜΜΕ.

Στα χαλκωρυχεία του San Jose, προσπάθησε ο συντηρητικός πρόεδρος να κερδίσει τις καρδιές των Χιλιανών και σχεδόν σαν έκπληξη διαπίστωσε, ότι η χώρα χρειάζεται το κράτος και θα όφειλε να είναι γι΄ αυτόν ένα δίδαγμα. Sueddeutsche Zeitung, 16/17.10.10 S. 4.
Η σωτηρία των ανθρακωρύχων στη Χιλή έδειξε, ότι υπάρχει μια διεθνής συμπόνια και παντού κυριαρχεί μια ανακούφιση. Αλλά ποια διδάγματα θα αντλήσουμε για τους ανθρακωρύχους, που σήμερα ή αύριο σε όλον τον κόσμο που κατεβαίνουν σε επικίνδυνο βαθμό στα ορυχεία, και τις στοές, και ποια συμπεράσματα θα βγάλουν από το ατύχημα στη Χιλή ; Όσο λυπηρό και αν ακούγεται, μάλλον καμιά. WDR5.14.10.10. Το ατύχημα των ορυχείων ισχυρίζεται ο πρόεδρος Πινέρα έχει συγκολλήσει τους Χιλιανούς, στην πραγματικότητα όμως συνεχίζει η χώρα να είναι διασπασμένη.

Η σημερινή σκηνή ενθυμίζει το έτος 1964, επίσης όταν 7 ανθρακωρύχοι ήτανε εγκλωβισμένοι στο ορυχείο Flor de Te πλησιέστερα στην περιοχή Andacollo. Οι ανθρακωρύχοι μπόρεσαν να διασωθούν, όπως τώρα, και τους ανακήρυξαν ως εθνικούς
Ήρωες και τους υποσχέθηκαν τα πάντα: απαίτηση ισόβιας σύνταξης, αυτοκίνητα, ταξίδια διακοπών κλπ. κλπ. Καμία από τις υποσχέσεις δεν έχει κρατηθεί. Αυτοί ζούσαν τη ζωή τους με όλες τις δυσκολίες, ακριβώς έτσι όπως και προηγουμένως. Και τα ορυχεία είναι ακόμα τόσο επικίνδυνα, όπως τότε.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Η Χιλή με περίπου 17 εκατομμύρια κατοίκους, έχει έκταση 755.696 km2 και 22,18 κατοίκους προ km2, το μικτό εσωτερικό προϊόν κατά άτομο είναι 9.879 δολλ. ΗΠΑ.

Μετά το πραξικόπημα του Augusto Pinochet εγκαταστάθηκε το νέο φιλελεύθερο μοντέλο και οι σοσιαλιστικές κυβερνήσεις μετά την επιστροφή της Δημοκρατίας άλλαξαν μόνο λίγα.
Ο πάμπλουτος επιχειρηματίας Sebastian Pinera, θεόσκληρος καπιταλιστής, αντιπροσωπεύει ένα κορμό δεξιού κόμματος. Κέρδισε τις προηγούμενες εκλογές με τους ψήφους της αδιόρθωτης Χιλιανής δεξιάς, που ακόμα νοσταλγεί τον αποθανόντα δικτάτορα Augusto Pinochet. Der Spiegel, Nr. 42,18.10.10 S. 126.
O Πάμπλουτος επιχειρηματίας Πινέρα είναι ο πρώτος συντηρητικός πρόεδρος από δεκαετίες και ένα πρωτότυπο του συστήματος. Ενόψει της χαράς διάσωσης 33 ανθρακωρύχων καταντά σε λήθη, ότι κάθε βδομάδα πεθαίνουν τέσσερις άνθρωποι σε εργατικά ατυχήματα, το 2009 ήτανε 227 θάνατοι και πάνω από 900 τραυματίες. Με αυτά τα παραδείγματα δεν είναι η κατάσταση στη Χιλή καλύτερη απ΄ ότι τα υπόλοιπα κράτη στη Λατινική Α μερική και τον κόσμο. Ακόμα βρίσκονται οι ενεργοί πολίτες στη Χιλή, οι Μαπούχε Ινδιάνοι στο Νότιο της χώρας σε απεργία πείνας, όπου είναι 7% του λαού που απεργούν για το δικαίωμα Αυτονομίας της χώρας ζωής τους και βρίσκονται σε προφυλάκιση με έναν αντιτρομοκρατικό Νόμο της δικτατορίας του Πινοτσέτ από το 1984.

Οι πρώτοι άνθρωποι που έφτασαν στις Οάσεις ΑΤΑΚΑΜΑ ήτανε γύρω στις 10.000 π.Χ., στη συνέχεια έφτασαν οι πρώτοι άνθρωποι στην περιοχή Feuerland. Σχηματίστηκαν διαφορετικές φυλές με δικό τους πολιτισμό και δική τους γλώσσα. Οι λαοί ζούσαν κατά το πλείστον ως νομάδες.
Αρκετές φυλές των Ινδιάνων εγκαταστάθηκαν το λιγότερο 10.000 π.Χ. στις περιοχές της σημερινής Χιλής. Κατά την άφιξη των Ισπανών ανήκαν στους Ινδιάνους, εκτός των άλλων και οι ΙΝΚΑ, όπου είχαν καταλάβει κατά τον 15. αιώνα το βόρειο έδαφος και επίσης το νότιο του σημερινού Σαντιάγο, που ζούσαν οι Mapuche Μαπούχε. Οι Mapuche τον 19. αιώνα αντιστάθηκαν βίαια εναντίον των ευρωπαϊκών εισβολέων, δεν μπόρεσαν όμως να σταματήσουν της διαδικασία της κατάκτησης. Το τέλος τους ήτανε μια νέα κατοίκηση με μια ισπανική εξερευνητική αποστολή κάτω από την καθοδήγηση του Pedro de Valdivia, όπου έλαβε χώρα το 1541 η ίδρυση του Σαντιάγου. Santiago
.Τα επόμενα χρόνια δημιουργήθηκαν νέοι οικισμοί, που αργότερα αναπτύχθηκαν σε σπουδαίες πόλεις ( όπως π.χ. La Serena, Vαlparaiso, Conception και Valdivia) Η κυριαρχία των Ισπανών αφορούσε εκείνη την χρονική περίοδο κυρίως και μόνο στις ίδιες τις πόλεις και μεγαλύτερα αγροτικά εδάφη στην πλησιέστερη περιοχή. Στα αγροκτήματα εργαζότανε Ινδιάνοι ως σκλάβοι και εξασφάλιζαν τα εισοδήματα των νέων κυρίαρχων αρχόντων. Για πολύ χρονικό διάστημα ήτανε η Χιλή συγκριτικά φτωχή επαρχία του Ισπανού Αντιβασιλέα, που σχεδόν η συνολική Ισπανική Νότια Αμερική και αυτό το ίδιο το κέντρο βρισκότανε στη σημερινή πρωτεύουσα του Περού Λίμα.

Το έτος 1778 απελευθερώθηκε η χώρα από τον Ισπανό Αντιβασιλέα. Από το 1810 άρχισε ο κυριότερος αγώνας για την τελική ανεξαρτησία από τον ισπανικό θρόνο.
Το ισπανικό ναυτικό είχε καταστραφεί το 1808 από τους Άγγλους και μετά την κατάληψη της Ισπανίας διαμέσου του Ναπολέοντα, το έτος 1808 παρουσιάστηκαν οι όροι και οι ευκαιρίες για τις προοπτικές απελευθέρωσης της Χιλής από την Μητρόπολη.
Η ίδρυση της πρώτης Χιλιανής εθνικής κυβέρνησης την 18. Σεπτεμβρίου 1810 ίσχυε ως ημέρα αφετηρίας της διαδικασίας για την ανεξαρτησία.
Το 1811 θεσπίζεται η ισότητα των Ινδιάνων με τους υπόλοιπους κατοίκους της Χιλής και καταργούνται οι ειδικές εισφορές, φόροι, τις οποίες έπρεπε μέχρι τότε να πληρώνουν.

Η ΤΥΧΗ ΤΩΝ ΙΘΑΓΕΝΩΝ (Παρέκβαση)

Το 1876 ο πληθυσμός των Μαπούτσε, που ζούσαν μεταξύ Μιοοπιο και του Τολτέν ξεπερνούσαν τις 60.000. Το 1600 υπολογιζόταν ότι ζούσαν στην ίδια περιοχή περί
τις 600 000 Μαπούτσε. Εξεγέρσεις των ιθαγενών Μαπούτσε , και Ινδιάνων με τους Ισπανούς υπήρξαν το 1550, 1553, 1954 1557,1598. Το 1641 η Βουλή του Quilin. Οι Ισπανοί αναγνωρίζουν το ανεξάρτητο Έθνος των Μαπούτσε . Τα σύνορα και των δύο κρατών είναι ο ποταμός Βιο-Βιο. Το 1655 εξέγερση των Μαπούτσε. Εγκαταλείπεται το Ρέρε από 3.000 άτομα που βαδίζουν προς την Κονσεπσιόν. Το 1655 Γενική εξέγερση των Μαπούτσε που σήμαινε την οριστική εγκατάλειψη εκ μέρους των Ισπανών των διπλωματικών προσπαθειών, των στρατιωτικών σχεδίων και του προσηλυτισμού των Μαπούτσε. Για τα επόμενα 250 χρόνια δεν σημειώθηκε καμιά συστηματική διείσδυση των Ισπανών στην περιοχή. Οι Μαπούτσε διακόπτουν τις επικοινωνίες της Κονσεπτιόν και με αιφνιδιαστικές επιδρομές μέσα στην πόλη αιχμαλωτίζουν αρκετούς κατοίκους.
Το 1883 μετά από την κατάληψη του βορρά, απευθύνεται το ενδιαφέρον των Χιλιανών
προς ανεξάρτητο κράτος των Μαπούτσε στον Νότο. Ο λαός των ιθαγενών Μαπούτσε υποδουλώνεται πολιτικά και στρατιωτικά κάτω από τον Χιλιανό στρατό.
Το 1934 μια ομάδα Μαπούτσε προετοιμάζει μια μεγάλη εξέγερση. Αυτή όμως αποτυχαίνει και 500 αιχμάλωτοι Παπούτσε υποχρεώνονται να πάνε με τα πόδια προς το Τεμούκο Temuco. Παρόλα που οι ιθαγενείς έκλεισαν τη συμφωνία Killin το 1641 για αναγνωρισμένο έδαφος στο Νότο και γλώσσα, διαμέσου γερμανικών εποίκων έχουν απωθηθεί και διαμέσου του σλόγκαν του Πινοτσέτ, ότι δεν υπάρχουν Ιθαγενείς, είμαστε όλοι Χιλιανοί, σιγά, σιγά άρχισαν να μειώνονται τα δικαιώματα των Μαπούτσε και ανέβηκε η διάκριση και είναι σήμερα αισθητή.
Μόνο 12 μπόρεσαν να επιζήσουν αυτή τη βίαιη οδοιπορία. Οι Μαπούτσε σήμερα σχεδόν ένα εκατομμύριο, 7% του πληθυσμού, αγωνίζονται για ανεξαρτησία και χώρα. Από την εποχή του Πινοτσέτ , στην πατρίδα τους της επαρχίας Αραουκανία, τους έχουν απωθήσει σταθερά διαμέσου μεγάλων φραγμάτων καθώς επίσης και πανύψηλων πεύκων – φυτείες ευκαλύπτων και πολυεθνικές κυτταρίνης. Σχεδόν δύο τρίτα των φυτειών βρίσκονται στην πρώην χώρα των ιθαγενών Μαπούτσε . Η κυτταρίνη επεξεργάζεται σε παραγωγή χάρτου και κατά προτίμηση εξάγεται στην Ασία και τη Βόρεια Αμερική. Πλησιέστερα της λίμνης LIEU-LIEU
Υπάρχουν επίσης μεγάλα προγιεκτς , μεταλλείων και φυσικού αερίου. Κάθε διαμαρτυρία των Μαπούτσε, καταδικάζεται σύμφωνα με τον αντιτρομοκρατικό νόμο της δικτατορίας του Πινοτσέτ από το έτος 1984. Μια ισχυρή εθνική οργάνωση δεν έχουν οι Μαπούτσε, αλλά με την καταπίεση αυξάνει η αντίσταση. Και κάθε πολυπληθυσμική πολιτιστική Χιλή τη βλέπουν με καχυποψία. Μόλις αφορά πολιτικά θέματα, έρχεται η κυβέρνηση με αντίποινα και αυτή είναι ο νέα αποικιοκρατία, προσθέτουν οι Ιθαγενείς. (τέλος της παρέκβασης).

Οι Ισπανοί που δεν ήθελαν να αποδεχθούν την ανεξαρτησία της Χιλής περιπλέκονται σφοδρές στρατιωτικές διαμάχες, από όπου η Χιλή, χάρη στη βοήθεια των αργεντινών αγωνιστών για την ελευθερία προέκυψαν ως νικητές και το 1818, κήρυξαν την επιθυμητή Αυτονομία. Πρώτος πρόεδρος ανακηρύχθηκε ο αγωνιστής της ανεξαρτησίας Bernardo O Higgins.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΘΙΣΗ ΚΑΙ Ο ΝΙΤΡΟΠΟΛΕΜΟΣ

Το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα κερδίζει το εμπόριο έδαφος με τα κοιτάσματα του ορυκτού πλούτου – κυρίως χαλκός, νιτρικό κάλιο και Guano, αποκτώντας μεγάλη σημασία, ξεκινώντας η οικονομική άνθιση της Χιλής. Μεταξύ του 1879 και 1884 έφτασε σε πόλεμο για τα αποθέματα νιτρικού κάλιου στην έρημο Atacama (νιτροπόλεμος) με τις γειτονικές χώρες Βολιβία και Περού, όπου στον πόλεμο αυτό κέρδισε η Χιλή πάρα πολλά εδάφη στο βόρειο έδαφος. Αποτέλεσμα αυτού του πολέμου ήτανε να χάσει η Βολιβία την είσοδό της στον Ειρηνικό Ωκεανό, που ακόμα μέχρι σήμερα οδυνηρά αποθυμεί.
Στη Νότιο Χιλή υποδουλώνουν το 1881 επίσης τελειωτικά, όπως τους λένε τους πεισματάρεις Αουρακάνερ Και τοιουτοτρόπως σταθεροποιήθηκαν τα σύνορα της χώρας. Οι εκτάσεις που καταλήφτηκαν ξεπερνούσαν τα 3.500 000 εκτάρια και θεωρήθηκαν ως κρατικές γαίες, υποκείμενες σε αποικισμό. Τα 500 000 εκτάρια δόθηκαν στους Μαπούτσε. Στο Σαντιάγο πουλήθηκαν σε δημόσιες πλειοδοσίες 1.125 000 εκτάρια από το 1881 ως το 1900.
Τελικά 60 000 εκτάρια δόθηκαν από τη κυβέρνηση στους ξένους αποίκους που κλήθηκαν από την ίδια για να αποικήσουν την περιοχή.

Η ζήτηση σε νίτρο μειώθηκε μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο διαμέσου της εξέλιξης νέων μεθόδων, όπου έπεσε η Χιλή στην οικονομική κρίση. Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος απεναντίας έφερε πάλι μια άνθιση, διότι η ζήτηση χαλκού ανέβηκε αισθητά. Τα ορυχεία βρισκότανε κατά το μεγαλύτερο μέρος σε αμερικανικά χέρια αμερικανικών εταιριών, όπου η Χιλή βρισκότανε πάντα σε βέβαιη εξάρτηση από τις ΗΠΑ.

SALVADOR ALLENDE 1970 – 1973

Όταν ανέβηκε ο Αλλιέντε στην εξουσία βρισκότανε η Χιλή σε μια κρίσιμη κατάσταση: από τα 10 εκατομμύρια ίσχυαν 1,5 εκατομμύρια παιδιά ως υποσιτιζόμενα, 500 000 οικογένειες ήτανε άστεγες, και η αεργία βρισκότανε στα 8,8% τοις εκατό. Η κατοχή εδάφους ήτανε συγκεντρωμένη μόνο σε μια μικρή ανώτατη τάξη: 80% της εκμεταλλεύσιμη επιφάνεια βρισκότανε στα χέρια των 4,2% των μεγάλο- ιδιοκτητών γης.

Μετά από μια νίκη, μικρή σε ποσοστά, του σοσιαλιστή Σαλβάντορ Αλλιέντε, το έτος 1970, πέρασε τότε πολλές μεταρρυθμίσεις για την καταπολέμηση της φτώχειας και για την καλύτερη φροντίδα και ιατρική περίθαλψη. Οι εργάτες είχαν βελτιώσεις και οι μισθοί ανέβηκαν γύρω στα 35 % ως 60%. Οι τιμές για τα ενοίκια και για τα είδη βασικής διατροφής πάγωσαν. Η εκπαιδευτική εκπαίδευση και η φροντίδα υγείας προσφερότανε δωρεάν. ... Ιδιαίτερα διαμέσου κρατικοποίησης, χωρίς αποζημίωση των ορυχείων, που τράβηξε η κυβέρνηση την κακία των ΗΠΑ και επίσης ου την ίδια στιγμή έκοψε όλες τις οικονομικές βοήθειες για τη Χιλή. Η προγραμματισμένη εφαρμογή της στρατηγικής αποσταθεροποίησης των ΗΠΑ με το κόψιμο της οικονομικής βοήθειας και με τη βοήθεια της μυστικής υπηρεσίας CIA παρουσιάστηκαν τα επόμενα χρόνια τα ευδιάκριτα επακόλουθα. Η κυβερνητική θέση του Αλλιέντε έγινε διαμέσου της απελπιστικής κατάστασης της οικονομίας όλο και περισσότερο δυσκολότερη. Οι κοινωνικές και πολιτικές αντιθέσεις στη χώρα επιδεινώθηκαν.
(παρέκβαση)
Καθώς η αντιπολίτευση πλειοψηφούσε στη Βουλή, η κυβέρνηση Αλλιέντε εφάρμοσε μια παλιά νομοθεσία από την σύντομη Σοσιαλιστική Δημοκρατία του 1932, νομοθεσία που δεν είχε ποτέ ανακληθεί και επέτρεπε την προσωρινή επίταξη εταιρειών που είχαν χρεοκοπήσει. Χρησιμοποιώντας αυτήν την νομοθεσία κατά το πρώτο έτος της διακυβέρνησής του ο Αλλιέντε απέκτησε σχεδόν απόλυτο έλεγχο της παραγωγής του νιτρικού άλατος, ιωδίου, χαλκού, άνθρακα, σιδήρου και ατσαλιού και κατά 90% του τραπεζικού τομέα, του 80% των εξαγωγών και το 55% των εισαγωγών, καθώς επίσης και ένα σημαντικό μέρος των υφασμάτων, τσιμέντου, μετάλλου, αλιείας, ποτών και ηλεκτρονικών. Το 1969 το Χιλιανό κράτος ήλεγχε 33 μεγάλες εταιρείες. Το 1972 ο Αλλιέντε είχε κρατικοποιήσει 264, πολύ περισσότερες από τις 91 που το πρόγραμμα της Λαϊκής Ενότητας υποσχότανε. (Τέλος της παρέκβασης)

Υπάρχουν δύο ιστορίες αυτής της περιόδου για τη Χιλή. Η ιστορία λέει ότι ο Αλλιέντε οδηγούσε τη χώρα προς την καταστροφή και έπρεπε να ανατραπεί και εκείνη που λέει ότι ο Αλλιέντε ήταν ένας πρόεδρος παγιδευμένος, που δεν μπορούσε να κάνει όσο ήθελε γιατί δεν τον άφηναν.

AGOSTO PINOCHET 1973 – 1990

Το Σεπτέμβριο του 1973 άρχισε το τραγικό κομμάτι της νεότερης ιστορίας της Χιλής. Με ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, στη διάρκεια του οποίου ο Αλλιέντε βρίσκεται νεκρός, κατόρθωσε ο στρατηγός Αουγούστο Πινοτσέτ να ανεβεί στην εξουσία. Αυτός έθεσε εκτός νόμου κάθε νομική και δημοκρατική κατάσταση κατά τη διάρκεια της εξουσίας του και κυβέρνησε με κρατική κατευθυνόμενη τρομοκρατία, που κυρίως αντιμετώπισαν οι αντίπαλοι του καθεστώτος. Σε χιλιάδες υποθέσεις έφταναν τα βασανιστήρια, εκτοπίσεις, εκτελέσεις και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέφυγαν στο εξωτερικό. Ο Πινοτσέτ ανακάλεσε όλες τις κρατικοποιήσεις της βιομηχανίας και των γεωργικών επιχειρήσεων και έθεσε φιλελεύθερους όρους για ξένες επενδύσεις στην εσωτερική Χιλιανή αγορά.
Σε καμιά στιγμή τα διεθνή ΜΜΕ δεν συνέδεσαν τα ορυχεία χαλκού και το δράμα που παιζόταν σε ένα από αυτά με τη σχετική πρόσφατη ιστορία της Χιλής, αφού εθνικοποίηση (όπως είναι γνωστό την εκμετάλλευση την είχαν αμερικανικές εταιρείες Κένετου και Ανακούτα) και ήταν η κύρια και βασική αιτία του αιματηρού στρατιωτικού πραξικοπήματος του Πινοτσέτ, που εγκαινίασε μια εποχή κρατικής τρομοκρατίας στην Λατινική Αμερική και η οποία διάρκεσε μια δεκαετία και ο Πινοτσέτ παρέμεινα στην εξουσία 17 χρόνια. Χιλιάδες άνθρωποι μεταξύ άλλων, οι μεταλλωρύχοι ήταν εκείνοι οι οποίοι πλήρωσαν με τη ζωή τους, με το να ανατρέψει ο Πινοτσέτ την κυβέρνηση του Αλλιέντε στις 11. Σεπτεμβρίου 1973.

Αυτή η νεοφιλελεύθερη πολιτική του Πινοτσέτ φρενάρισε την ανταγωνιστικότητα και έδειξε την ανικανότητα ανταγωνισμού σε πολλές εντόπιες επιχειρήσεις. Αυξήθηκε ο αριθμός των ανέργων και το φτώχεμα ακόμα περισσότερων μερών του πληθυσμού. Ακόμα μειώθηκαν και οι κρατικές δαπάνες στον κοινωνικό τομέα και εξυγίαναν τον κρατικό προϋπολογισμό σε βάρος του πληθυσμού. Η οικονομική πολιτική στηρίχθηκε στην ιδιωτική πρωτοβουλία και απέσυρε και άλλους τομείς της υγείας και της μόρφωσης από την κρατική ευθύνη. Αυτή η οικονομική πολιτική μεγάλωσε τις διαφορές μεταξύ φτωχών και πλουσίων, αλλά η οικονομία έδειξε υψηλούς ρυθμούς αύξησης, μια για την Νότιο Αμερική, ασυνήθιστη σταθερότητα.
Το 1982 έπεσε η τιμή του χαλκού και η χώρα ήτανε στο εξωτερικό υπερβολικά χρεωμένη.
Με ένα σκληρό πρόγραμμα εξυγίανσης, μειώσεις σε μισθούς των υπαλλήλων του δημοσίου και κόψιμο στις χρηματοδοτήσεις ειδών διατροφής προσανατολιζότανε η κυβέρνηση. Ένα τρίτον του πληθυσμού ήτανε υποσιτιζόμενοι, η Χιλή είχε πάνω από 25% άεργους και πάνω από 50% ζούσαν κάτω από τα όρια της φτώχειας.

Η ΜΕΤΑ ΠΙΝΟΤΣΕΤ ΕΠΟΧΗ

Με μία αποτυχημένη ψηφοφορία στις εκλογές του 1989 παραδίδει την οικονομική και δημοκρατική εξουσία στον Patricio Aylwin,την 11.03.1990. Ο πρώτος Πρόεδρος προσπάθησε να περιορίσει τη δύναμη των στρατιωτικών και να αποκαλύψει παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά δεν είχε επιτυχία, διότι η στρατιωτικοί είχαν μια μεγάλη Αυτονομία, και τα δικαστήρια ήταν κατειλημμένα από πιστούς του Πινοτσέτ και τρίτον τα δεξιά κόμματα κάθε μεταρρύθμιση του συντάγματος μπλοκάριζαν αμέσως.
Το 1994 παραδίδει ο Patricio Aylwin την εξουσία στονEduardo Frei Ruiz-Tagl.
Ο Eduardo Frei,όπως ο προηγούμενος χριστιανοδημοκράτης, ανάπτυξε μια άλλη στρατηγική και προσπαθούσε να συνεργαστεί με τους στρατιωτικούς και επειδή έβλεπε την αδυναμία για να διαπεράσει μεταρρυθμίσεις ή κατηγορίες.
Το 2000 νέος πρόεδρος της Χιλής, ο Richardo Lagos, ως Σοσιαλιστής
Κατά τη διάρκεια του σοσιαλιστή προέδρου Lagos από το 2001 δημιουργήθηκε η επιτροπή Comision Naciolal de Prison Tortura για την εξερεύνηση των βασανιστηρίων κάτω από τον Πινοτσέτ. Μετά την μεταρρύθμιση του συντάγματος το 2005 έβλεπε ο πρόεδρος Lagos την μεταβίβαση στη Δημοκρατία ως αποτελειωμένη.

To 2006 , επιλέγεται Πρόεδρος την 15.01.2006, ως πρώτη γυναίκα Πρόεδρος η Michelle Bachelet, με τον συνδυασμό Κέντρο Αριστεράς στο τελικό γύρο των εκλογών με 53,5%. Αυτή αντιπροσώπευε όλες τις «θανάσιμες αμαρτίες» της Χιλής, που ήτανε στην καθολική και πιστή στις παραδόσεις και αυταρχικές σκέψεις διαμορφωμένα σχήματα συμπεριφοράς σε μεγάλα στρώματα της Χιλιανής Κοινωνίας. Ήτανε σοσιαλίστρια και άθεη και παρά το τόλμημα και μολαταύτα και ένεκα τούτου επιλέγει ως πρώτη σοσιαλίστρια γυναίκα πρόεδρος. Αντιπροσώπευε την επιθυμία των νέων για την υπερπήδηση της πατροπαράδοτης πατριαρχικής δομής εξουσίας. Στην προεδρική της θητεία ήρθε και προωθήθηκε η νομική και ηθική επεξεργασία των κρατικών ιδρυμάτων ασφαλείας, οι άλλοτε διαπραχθέντες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Με τη νίκη του 2010 του εκατομμυριούχου επιχειρηματία Sebastian Pinera στις προεδρικές εκλογές της Χιλής, κατόρθωσαν για πρώτη φορά ξανά να ανεβούν στην εξουσία δεξιά κόμματα που ήτανε συνδεδεμένα με τη Δικτατορία του στρατηγού Augusto Pinochet .Και τα δύο δεξιά κόμματα ιδρύθηκαν από πολιτικούς δοσίλογους του Πινοτσέτ, όπου ήρθε στην εξουσία την 11. Σεπτεμβρίου 1973 με ένα πραξικόπημα υποστηριζόμενο από την CIA και κατά την 17χρονη διαρκή κυριαρχία ήτανε υπεύθυνη για εκτελέσεις, εξαφανίσεις, βασανιστήρια, φυλακίσεις και φυγή χιλιάδων Χιλιανών στο εξωτερικό. Ο αδελφός του νέου Προέδρου, ήτανε στην τελευταία κυβέρνηση του Πινοτσέτ υπουργός για το Συνταξιοδοτικό, υπουργός εργασίας και εξόρυξης και προώθησε το 1981 μια συνταγματική νομοθεσία περί μεταλλείων. Ο νόμος αυτός, άνοιξε το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση ενός μεγάλου μέρους των ορυχείων της Χιλής, δημιουργώντας έτσι τι συνθήκες για μια απότομη επιδείνωση των συνθηκών ασφαλείας. Στην περιοχή Ατακάμα υπάρχουν 884 μεσαία και μικρά ορυχεία. Αν και ο πρόεδρος Πινέρα προσπάθησε και έκλεψε τα φώτα της δημοσιότητας τις ημέρες της αγωνίας, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως υπέρμαχο της προσπάθειας διάσωσης, ουσιαστικά η δική περιουσία βασίζεται άμεσα στις πολιτικές που οδήγησαν στην καταστροφή. ...

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η ιστορική ανασκόπηση της Χιλής δεν είναι πλήρης και αποτελειωμένη ιστορική, κοινωνική, οικονομική ανασκόπηση στην εργασία αυτή, και πρέπει να θεωρηθεί ως ερέθισμα για περαιτέρω έρευνα βιβλιογραφίας από τους ενδιαφερομένους αναγνώστες.
Αν και ανακοινώθηκαν νομοθετικά μέτρα για τα ορυχεία της Χιλής ως συνέπεια του ατυχήματος και της διάσωσης των εγκλωβισμένων, μελλοντικά για καλύτερους όρους προφύλαξης των εργαζομένων, ετούτο το γεγονός δεν ισχύει μόνο για τη Χιλή, παρά για όλες τις χώρες του κόσμου και των Βαλκανίων, αλλά και ιδιαίτερα και σε εμάς επίσης απαιτούνται πρόσθετα νομοθετικά μέτρα για την Πατρίδα μας. Η σωτηρία των εγκλωβισμένων κόστισε 15 εκατομμύρια Ευρώ. Το ποσό αυτό προέρχεται από κρατικά μέσα και ιδιωτικούς δωρητές. Τα κρατικά μέσα θα εισπραχθούν από το ορυχείο, αλλά η επιχείρηση είναι χρεοκοπημένη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία κάθε εβδομάδα στη Χιλή πεθαίνουν 4 άτομα από εργατικό ατύχημα.

Το 2009 ήτανε 227 νεκροί από εργατικά ατυχήματα και περισσότεροι από 900 τραυματίες. Η κατάσταση στην Χιλή δεν είναι αλλιώς, απ΄ ότι στην υπόλοιπη Λατινική Αμερική. Σύμφωνα με διεθνή στοιχεία, παγκόσμια κάθε μέρα πεθαίνουν από εργατικά ατυχήματα 6 000 άνθρωποι, η Λατινική Αμερική δίνει τα στοιχεία, ότι κάθε λεπτό λαβαίνουν χώρα 36 εργατικά ατυχήματα, και από τα επακόλουθα πεθαίνουν 300 άτομα την ημέρα και κάθε χρόνο είναι 90.000 νεκροί, που πεθαίνουν ως επακόλουθα από όρους εργασίας και προηγούμενων εργατικών ατυχημάτων.www.taz.de. Ιδιαίτερα αφορά τις γυναίκες και τα παιδιά. Παιδιά μεταξύ 5 και 14 ετών, συνολικά 17,5 εκατομμύρια εργάζονται σε όλον τον κόσμο και 22 000 πεθαίνουν κάθε χρόνο από εργατικά ατυχήματα.
Η αναπτυσσόμενη πείνα των βιομηχανικών χωρών για πρώτες ύλες έχει επιδεινώσει το δράμα των ανθρακωρύχων και επιβαρύνει το περιβάλλον.
Πολλοί ιθαγενείς Μαπούτσε, αρνούνται τον Χιλιανό τρόπο ζωής και θέλουν να κρατήσουν τον πολιτισμό τους. Χαρακτηριστικό είναι η τέχνη του ασήμι. Επειδή όμως παραμένουν στην απλοϊκή ζωή τους και τον επαγγελματικό τους δρόμο δεν τον ενσωματώνουν στην Χιλιανή οικονομία, για τη διατήρηση των παραδόσεών τους, αλλά αυτό ευνοεί τη φτώχεια.
Παρότι της χαμηλής και παραμένουσας καταπίεσης δεν θέλουν να υποχωρήσουν και οργανώνονται συχνά σε ριζικές δραστηριότητες διαμαρτυρίας. Οι Μαπούτσε δεν αναγνωρίζονται και δεν προωθούνται από την Πολιτεία. Οι σκληροί Μαπούτσε βρήκαν όμως έναν άλλο δρόμο, για να διατηρηθούν και να διαδώσουν το κύρος τους: στον αναπτυσσόμενο Εθνο-τουρισμό. Οι τουρίστες μπορούν στα τυπικά RUKA (σπίτια από ξύλο και πηλό ) ή σε σκηνές να διανυκτερεύσουν και να ζήσουν από πολύ κοντά τον τρόπο ζωής των Μαπούτσε –μία ευκαιρία, που δεν πρέπει κανείς να αφήσει να περάσει απαρατήρητη.

Κωνσταντίνος Σ. Ναλμπάντης Κολωνία Konstantin S. Nalbantis, Koeln
konstantin.nalbantis@t-online.de,
www.kn-megalexandros.gr

Πηγή: www.kn-megalexandros.gr, FAZ, TAZ, SDZ,WDR5, Tagesschau, antigoldgreeece.wordpress.com, sxoliastesxwrissynora.wordpress.com, theamapati.wordpress.com,wikimedia.org, home.datacomm.ch., www.bbc.co.uk/greek/news, www.urlaube.info/Chile/Bevoelkerung.html,