Το «Επιχειρείν» του μέλλοντος

Με αφορμή ένα πρόσφατο άρθρο του New Scientist για την πράσινη χημεία το οποίο δημοσιεύτηκε στο «Βήμα της Κυριακής», συνειδητοποιώ όλο και περισσότερο τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η καινοτομία στην ανάπτυξη της Βιώσιμης Ανάπτυξης, με την έννοια της πράσινης επιχειρηματικότητας.
Σε μια εποχή που όλα τα δεδομένα αλλάζουν, προβληματίζομαι γύρω από τον νέο ρόλο του «Επιχειρείν».
Δεν είναι θέμα μόδας, ούτε θέμα επιβίωσης του δυνατότερου αλλά επικράτησης του «εξυπνότερου», του μακροπρόθεσμα σκεπτόμενου. Και αυτό οφείλεται στο ότι η οικονομική μας δραστηριότητα βασίζεται σε νέες αξίες και σκοπούς. Αντιμέτωπη με την έλλειψη ενεργειακών πόρων, την αύξηση του πληθυσμού σε πολλά μέρη της Γής, τις ίδιες τις οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τις πιέσεις των καταναλωτών και των πολιτών, η ανάπτυξη «μεταλλάσσεται», γίνεται πιο έξυπνη, πιο καθαρή, πιο βιώσιμη.
Οι διαμορφωτές των τάσεων στην χώρα μας κάνουν λόγο για τις μεγάλες δυνατότητες που υπάρχουν σε μια σειρά από αμιγώς περιβαλλοντικούς κλάδους, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η διαχείριση αποβλήτων και η ανακύκλωση, οι βιολογικές καλλιέργειες και η τυποποίηση βιολογικών τροφίμων. Η πράσινη επιχειρηματικότητα όμως δεν σταματά εδώ και δεν εστιάζει μόνο-όπως πολλοί ίσως πιστεύουν- στον τομέα του περιβάλλοντος. Διέπει οριζόντια και πολλούς τομείς της παραδοσιακής επιχειρηματικής δραστηριότητας, αρκεί να τους «δούμε με άλλο μάτι», χρησιμοποιώντας νέα τεχνολογικά εργαλεία όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο. Συνεπώς πράσινη επιχειρηματικότητα είναι η χημική βιομηχανία με τις επενδύσεις στην παραγωγή «πράσινων» χημικών, η παραγωγή μηχανολογικού εξοπλισμού με την κατασκευή συσκευών εξοικονόμησης ενέργειας. Είναι τα είδη ένδυσης από οργανικές πρώτες ύλες, οι οικολογικές συσκευασίες, καθώς και ο οικοτουρισμός. Οι ευκαιρίες είναι πολλές και για τις μεγάλες αλλά κυρίως και για τις μικρές επιχειρήσεις και μπορούν πραγματικά να επιφέρουν αλλαγές στον τρόπο ζωής των τοπικών κοινωνιών.
Μπορεί όλοι να συμφωνούμε για τις ευκαιρίες, το μεγάλο όμως θέμα είναι «πως φτάνουμε τον στόχο μας». Πέρα από την ανάγκη ύπαρξης ενός ευνοϊκού θεσμικού πλαισίου, απαραίτητη είναι η καλλιέργεια της γνώσης και η δια βίου εκπαίδευση που απαιτείται για την δημιουργία όλων εκείνων των δεξιοτήτων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας καινοτόμου επιχειρηματικότητας. Το σημαντικό έλλειμμα που παρατηρείται στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης σε θέματα περιβάλλοντος και πράσινης ανάπτυξης δεν οφείλεται πάντα στην έλλειψη χρημάτων αλλά στην απουσία μιας συντονισμένης στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ σημαντικών φορέων όπως πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και της ίδιας της αγοράς.
Είναι λοιπόν καιρός να σταματήσουμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας, να σταματήσουμε να μιλάμε για τα αίτια της κρίσης και να δούμε τις πραγματικές ευκαιρίες που έχουμε μπροστά μας. Να επενδύσουμε σε αυτές με συντονισμένο και μακροπρόθεσμο πλάνο, αποφεύγοντας τις προχειρότητες και το κυνήγι του εύκολου κέρδους του παρελθόντος. Με πνεύμα συνεργασίας να υποδεχτούμε και να ενστερνιστούμε το «νέο επιχειρείν»
Χ. Εξάρχου
Πρόεδρος Δ.Σ.
QualityNet Foundation