Σύμφωνα με την πρόσφατη ετήσια έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας ως προς τον Δείκτη αντίληψης της διαφθοράς στο δημόσιο τομέα, η χώρα μας καταλαμβάνει την 78η θέση παγκοσμίως και την τελευταία ανάμεσα στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με αναλύσεις, ο δείκτης αντίληψης της διαφθοράς (CΡΙ) μετρά κυρίως την έκταση του φαινομένου στον δημόσιο τομέα και στην πολιτική ζωή. Οι πληροφορίες για κάθε χώρα λαμβάνονται από ειδικούς και ηγέτες του χώρου των επιχειρήσεων σε δέκα ανεξάρτητα ιδρύματα κύρους. Επίσης διεξάγονται δημοσκοπήσεις ανά χώρα τόσο για την άποψη της κοινής γνώμης όσο και για την περίπτωση που κάποιος έχει έρθει προσωπικά σε επαφή με το θλιβερό φαινόμενο.
Ως εδώ καλά. Δεν εκπλήσσομαι για τα αποτελέσματα ακόμα μιας έκθεσης η οποία αποδεικνύει περίτρανα τις χρόνιες και πλέον εγκαθιδρυμένες πρακτικές διαφθοράς που ταλανίζουν τον δημόσιο βίο και αποτελούν τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας παρά τις αξιοσέβαστες προσπάθειες της πολιτείας (Πρακτικές για την προώθηση της διαφάνειας στο δημόσιο τομέα μέσω της χρήσης του διαδικτύου, νέος νόμος για τον έλεγχο των δαπανών στις περιφερειακές εκλογές, παρεμβάσεις με τον “Καλλικράτη” κτλ)
Διαβάζοντας τα πρωτοσέλιδα με μια διάθεση κυνικότητας αναρωτιέμαι για το πόσο έγκυρες και εμπεριστατωμένες είναι στην πραγματικότητα τέτοιου είδους έρευνες. Που σταματάει η επιστήμη και που αρχίζει η υποκειμενικότητα και η προσωπική αντίληψη; Με το ίδιο σκεπτικό δεν κρεμόμασταν από τα χείλη των διαφόρων χρηματοοικονομικών οίκων αξιολόγησης για τη παρουσία μας στις διεθνείς αγορές ανακαλύπτοντας μετέπειτα τα τεράστια παιχνίδια που κρύβονταν πίσω από τις διάφορες «μετρήσεις» και «κατατάξεις» με στόχο να εξυπηρετηθούν οι αγοραπωλησίες συγκεκριμένων συμφερόντων;
Από την άλλη μεριά, δεν είναι διόλου τυχαίο το γεγονός πως χώρες με υγιείς θεσμούς, ώριμο πολιτικό σύστημα και παράδοση στην εφαρμογή νόμων εμφανίζουν πολύ μικρά ποσοστά διαφθοράς σε σχέση με τις χώρες που έχουν ασταθείς κυβερνήσεις και εύθραυστα πολιτικά συστήματα. Κάποιοι θα ισχυριστούν πως αντί να αμφισβητούμε τις έρευνες, να δούμε πως θα βελτιώσουμε τα μελανά εκείνα σημεία τα οποία μας «υποβαθμίζουν» στο διεθνή χώρο. Ποια θέση όμως κατέχει ο ανθρώπινος χαρακτήρας και ποιοι μηχανισμοί συντελούν στο να εξελιχθεί προς τη σωστή κατεύθυνση μέσα στο κοινωνικό σύστημα που δρα και αναπτύσσεται; Κατά πόσο η κουλτούρα και το ίδιο το «γονίδιο της υπευθυνότητας» παίζει κεντρικό ρόλο και με ποιους τρόπους επηρεάζεται;
Εν ολίγοις, οι μετρήσεις και οι κατατάξεις παράγουν έργο, και συνιστούν νέα μέτρα, νόμους και ποινές με την πεποίθηση πως σταδιακά το «φάρμακο» ενάντια στη διαφθορά θα επικρατήσει. Η ουσία όμως έγκειται στο ίδιο το «γονίδιο της υπευθυνότητας» το οποίο δεν μπορεί εύκολα να οριστεί αλλά θα πρέπει να εμφυσηθεί στον καθένα από εμάς από την παιδική ηλικία και αυτό έρχεται μόνο με επιμονή, αυτοκριτική και συνεχή επένδυση στην παιδεία του κοινωνικού συνόλου.
Χ. Εξάρχου
Πρόεδρος Δ.Σ.
QualityNet Foundation
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου