Μπορεί το δημόσιο να συνεργαστεί με ιδιώτες και να κερδίσει χρήματα για τα ταμεία του κράτους τα οποία τώρα χρειάζεται περισσότερο από ποτέ;
Το ερώτημα ασφαλώς είναι ρητορικό διότι υποτίθεται ότι εδώ και πέντε χρόνια έχει συσταθεί με την ψήφιση του νόμου 3389/2005 από το υπουργείο Οικονομικών η Ειδική Γραμματεία Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΕΓΣΔΙΤ) η οποία λειτουργεί παράλληλα με τη διυπουργική επιτροπή για τις Σ.Δ.Ι.Τ. Το θέμα είναι τι κάνει και πόση είναι η αποδοτικότητα των προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Δεν θέλω να πιστέψω ότι η ελληνική πολιτεία και σε αυτή την περίπτωση λειτουργεί υπό το πρίσμα κάθε είδους μικροσυμφερόντων, αγκυλώσεων και γραφειοκρατίας και παρακωλύει συμπράξεις για έργα τα οποία θα μπορούσαν να δώσουν ζωή στην τελματωμένη οικονομία της χώρας και κυρίως σε επαρχιακές και νησιωτικές περιοχές. Παράλληλα η ανάπτυξη τέτοιων επενδύσεων θα μείωνε την ανεργία σημαντικά στην περιφέρεια.
Με ιδιαίτερη λύπη μου, πάντως, θα πω ότι η Ελλάδα εμφανίστηκε ως ο φτωχός συγγενής στην τελευταία σύνοδο των μελών του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τεχνογνωσίας σε θέματα ΣΔΙΤ (EPEC), που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο το δεύτερο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Στη σύνοδο έγινε ανασκόπηση της πορείας της ευρωπαϊκής αγοράς έργων ΣΔΙΤ κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2010 με ιδιαίτερη βαρύτητα στις προοπτικές που δημιουργεί ο συνδυασμός χρηματοδοτικών πόρων προερχόμενων από επιδοτήσεις της Ε.Ε., με ιδιωτικά κεφάλαια.
Η Ευρωπαϊκή Αγορά ΣΔΙΤ
Τα σημαντικότερα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την πορεία της αγοράς έργων ΣΔΙΤ στην Ευρώπη είναι:
Η Ευρωπαϊκή αγορά, μέχρι το 3 ο τρίμηνο του 2010 ανήλθε στα 14 δις ευρώ από 15.8 δις ευρώ στο σύνολο του 2009.
Τη δεκαετία 1990-1999 υπεγράφησαν 1340 έργα συνολικού ύψους επένδυσης 250 δις € ενώ την περίδο 2007-2009 υπεγράφησαν 369 νέα έργα συνολικού ύψους επένδυσης 70 δις €.
Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται απο μικρό αριθμό μεγάλων έργων. Ανέπτυξε μόνο το 1% αυτών των έργων που αντιστοιχούν στο 5.5% της συνολικής ευρωπαϊκής επένδυσης.
Η Αγγλία διατηρεί τη θέση της ως η πιο ενεργή αγορά ΣΔΙΤ στην Ευρώπη (2/3 των έργων), ενώ ακολουθεί η Ισπανία.
Όσον αφορά στις επενδύσεις ανά τομέα, στην Αγγλία η Εκπαίδευση έχει το 27%, η Υγεία το 25% και οι Μεταφορές το 17% ενώ στην Ευρώπη οι Μεταφορές το 76% και Υγεία και Εκπαίδευση μαζί το 11%.
Οι τομείς της εκπαίδευσης και της Υγείας παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις στην Ευρωπαίκή Αγορά.
Η ευρωπαϊκή αγορά ξαναβρίσκει το ρυθμό της μετά τη μεγάλη πτώση που σημειώθηκε το 2009 λόγω της οικονομικής κρίσης. Το 2010 μεταξύ άλλων έκλεισαν πακέτο 200 σχολείων στο Βέλγιο, η επέκταση του μετρό της Βαρκελώνης, ο ζωολογικός κήπος Vincennes στη Γαλλία και το πανεπιστημιακό νοσοκομείο Karolinsca Solna στη Σουηδία.
Στην Ελλάδα εξελίσσεται ο διαγωνισμός σχολείων της Αττικής, όπου 4 υποψήφιοι κατέθεσαν ήδη δεσμευτικές προσφορές για το πακέτο των 14 σχολικών μονάδων και αναμένεται εντός του 2010 η ανάδειξη αναδόχου.
Περιφερειακά Αεροδρόμια
Ένας από τους κλάδους όπου το δημόσιο θα μπορούσε να συμπράξει με τον ιδιωτικό τομέα με άμεσα αποτελέσματα είναι η ανάπτυξη των περιφερειακών αεροδρομίων. Στην ανταγωνιστική αγορά της Τουρκίας έχουν αναπτυχθεί ήδη 4 αεροδρόμια τα τελευταία χρόνια με τη μέθοδο αυτή.
Τα πιο ελκυστικά αεροδρόμια για αναπτυξιακά έργα ΣΔΙΤ βρίσκονται σε: Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ρόδο, Κέρκυρα, Χανιά, Κω, Ζάκυνθο, Σαντορίνη, Μυτιλήνη.
«Μέσω συμβάσεων παραχώρησης το κράτος διατηρεί την ιδιοκτησία και βάζει στα ταμεία του σημαντικά χρηματικά ποσά παραχωρώντας το δικαίωμα εκμετάλλευσης και ανάπτυξης ενός αεροδρομίου σε επενδυτή για συγκεκριμένη περίοδο», δήλωσε μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του ο υπουργός Υποδομών και Δικτύων Δημήτρης Ρέππας στο περιοδικό «Informer».
Σημειώνω ότι η ανάπτυξη των αεροδρομίων θα αποδόσει πολλαπλασιαστικά οφέλη στις επιμέρους περιοχές (αύξηση τουρισμού, νέες θέσεις εργασίας –στο στάδιο κατασκευής και μόνιμες-, ευκαιρίες για δημιουργία ΜΜΕ επιχειρήσεων στα πλαίσια λειτουργίας του αεροδρομίου κλπ).
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε δύο σημεία αδυναμίας που παρατηρήθηκαν στο έργο του «Ελευθέριος Βενιζέλος».: την τιμολογιακή πολιτική και την αρχιτεκτονική λύση. Τα τιμολόγια του ΔΑΑ είναι σε ορισμένες περιπτώσεις υψηλότερα απο τον ευρωπαικό μέσο όρο ενώ ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός ενώ πέτυχε στο λειτουργικό κομμάτι απέτυχε στο κομμάτι της αισθητικής.
Το πετυχημένο παράδειγμα της OFC
H Oλυμπιακή Εταιρεία Καυσίμων (OFC) δημιουργήθηκε το 1998 με μετόχους την Ολυμπιακή Αεροπορία από την πλευρά του Δημοσίου και ιδιωτικές εταιρείες καυσίμων από την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Η OFC ανέλαβε το 1998, με δικαίωμα παραχώρησης για 23 έτη, από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), το σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση και τη λειτουργία των εγκαταστάσεων για την παραλαβή, αποθήκευση και διανομή αεροπορικού καυσίμου, μέσω συστήματος ανεφοδιασμού «Hydrant», του Αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» της Αθήνας. Η OFC Υπηρεσίες Αεροπορικού Καυσίμου ΑΕ (όπως ονομάζεται πλέον) κατάφερε να εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε μία από τις καλύτερες εταιρείες στον κόσμο στο αντικείμενό της έχοντας βραβευθεί επανειλημμένα από αναγνωρισμένους διεθνείς οργανισμούς. Σήμερα, έχει αποχωρήσει το Δημόσιο και η εταιρεία εξάγει τεχνογνωσία στο αντικείμενό της σε διάφορες χώρες του κόσμου που κατασκευάζουν σύγχρονα αεροδρόμια.
Επαναλαμβάνω ότι η αβελτηρία σε άλλους τομείς θα πρέπει να γίνει παράδειγμα προς αποφυγήν για τα έργα που θα δώσουν ανάσα στην αγορά και την πολυπόθητη ανάπτυξη στην περιφέρεια μέσω των προγραμμάτων ΣΔΙΤ. Από τη μικρή μου εμπειρία είμαι σε θέση να διαβεβαιώσω ότι μπορούμε να πετύχουμε αρκετά αρκεί να εργαστούμε συστηματικά και να βάλουμε στην άκρη διχαστικές αντιλήψεις και παλαιοκομματικές πρακτικές. Δεν ξέρω αν οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια αλλά οι ανακοινώσεις για έργα ΣΔΙΤ τον τελευταίο χρόνο δείχνουν ρυθμούς χελώνας. Αν και η οικονομική κρίση είναι λογικό να επηρεάσει, η χώρα χρειάζεται τώρα περισσότερο απο ποτέ την άμεση υλοποίηση έργων ΣΔΙΤ.
Με τα παραπάνω θα ήθελα πραγματικά να χτυπήσω ένα μικρό καμπανάκι στα κέντρα αποφάσεων για το πόσο γρήγορα προχωρούν τα πράγματα γύρω μας και να επισημάνω για ακόμη μια φορά ότι και η χώρα μας μπορεί να βρεθεί στην πρώτη γραμμή σε πολλούς τομείς όταν υπάρχει όραμα, συνεργασία και αποτελεσματικότητα.
Ο κ. Γρηγόρης Σκαλιστήρας είναι μηχανικός και έχει διατελέσει Πρόεδρος της Ολυμπιακής Εταιρείας Καυσίμων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου