Με 18 ερωτήσεις και απαντήσεις που αφορούν το νέο εργασιακό περιβάλλον η «Ι» επιχειρεί να ρίξει φως στο νέο καθεστώς που εισάγει το πολυνομοσχέδιο της κυβέρνησης σχετικά με τους μισθούς και τις εργασιακές σχέσεις.
Το σημείο-κλειδί ονομάζεται Ειδική Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΕΣΣΕ), η οποία απευθύνεται σε επιχειρήσεις με προβλήματα και η ισχύς της καθορίζει τα πάντα. Αρκεί να είναι αποτέλεσμα συμφωνίας των εταίρων σε μια επιχείρηση. Ας δούμε λοιπόν τι αλλάζει:
Παραμένουν τα όρια για τις απολύσεις
1. Καταργούνται οι συλλογικές συμβάσεις;
Όχι. Οι συλλογικές συμβάσεις ως θεσμός παραμένουν και προσδιορίζουν τις αυξήσεις που συμφωνούνται σε επίπεδο κλαδικό. Η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που συνάπτει η ΓΣΕΕ με τις εργοδοτικές οργανώσεις παραμένει, ρυθμίζει τους κατώτερους μισθούς των ανειδίκευτων εργαζομένων/εργατών. Ο μισθός αυτός σήμερα ανέρχεται σε 740 ευρώ.
2. Τι αλλάζει τότε με το νέο καθεστώς;
Οι «ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις» μπαίνουν στη ζωή των εργαζομένων και των επιχειρήσεων και μάλιστα με αυξημένη ισχύ. Οι επιχειρησιακές συμβάσεις θα υπερισχύουν έναντι των κλαδικών και των ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων, εφόσον λαμβάνονται κάτω από καθεστώς συναίνεσης και υπό την προϋπόθεση ότι η επιχείρηση βρίσκεται σε κίνδυνο. Στην περίπτωση αυτή θα συνάπτονται οι Ειδικές Επιχειρησιακές Συμβάσεις μεταξύ του σωματείου και του επιχειρηματία και όπου δεν υπάρχει, σε συμφωνία με την κλαδική ή την ομοιοεπαγγελματική Ένωση.
3. Συνεπώς τι αλλάζει στους όρους αμοιβής και εργασίας από τις Ειδικές Επιχειρησιακές Συμβάσεις;
Μπορούν να αλλάξουν όλους τους όρους εργασίας και αμοιβής με γνώμονα «την ανάγκη προσαρμογής των επιχειρήσεων στις συνθήκες της αγοράς και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας».
Σε ό,τι αφορά τις αποδοχές, οι μειώσεις των μισθών μπορούν να έχουν ως «πάτωμα» τα ελάχιστα όρια μισθών και ημερομισθίων που προβλέπει η εκά στοτε Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
Παραμένουν τα όρια για τις απολύσεις
4. Θα προβλέπει και ομαδικές απολύσεις;
Όχι, οι ομαδικές απολύσεις υπάγονται στους γενικότερους κανόνες (5% για επιχειρήσεις από 100 εργαζομένους και πάνω, 3% για επιχειρήσεις μέχρι 50 εργαζομένους) κ.λπ.
5. Θα μπορεί να αρνηθεί ο εργαζόμενος την εφαρμογή μιας ειδικής επιχειρησιακής σύμβασης;
Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να την αρνηθεί, εφόσον έχει υπογραφεί ανάμεσα στον εργοδότη και τους εκπροσώπους των εργαζομένων. Αν, μάλιστα, απολυθεί όσο διαρκεί η ειδική επιχειρησιακή σύμβαση, ο εργοδότης θα του καταβάλει την αποζημίωση με βάση το νέο μειωμένο μισθό.
Σε διαφορετική περίπτωση το ύψος της αποζημίωσης υπολογίζεται με τον αρχικό, πριν από τη μείωση, μισθό.
6. Τι θα χάσουν συνεπώς από το εισόδημά τους οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα;
Μπορούν να χάσουν μεσοσταθμικά μέχρι και το 55% του εισοδήματός τους, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι η ανώτατη αμοιβή, με βάση την ΕΓΣΣΕ, για έγγαμο υπάλληλο με τρεις τριετίες είναι σήμερα 1.020,80 ευρώ, ενώ υπάρχουν συμβάσεις που για τον ίδιο εργαζόμενο η αμοιβή ξεπερνά τα 2.500 ευρώ.
Οι απώλειες σε αυτή την περίπτωση θα είναι 1.480 ευρώ επί 14 μισθούς. Ο κατώτατος μισθός για τον νεοπροσλαμβανόμενο θα είναι τα 739,56 ευρώ.
7. Οι αλλαγές θα προβλέπουν μετατροπές στα ωράρια απασχόλησης, στους όρους εργασίας;
Οι επιχειρησιακές συμβάσεις προβλέπουν ελαστικά ωράρια εργασίας, συμφωνία για τον αριθμό των απολύσεων που θα γίνουν στη διάρκεια του χρόνου (νέους κανονισμούς εργασίας, ειδικούς όρους για την εκ περιτροπής εργασία, τη μερική απασχόληση με βάση τις ανάγκες της επιχείρησης που υπαγορεύει ο κύκλος εργασιών της).
8. Ποιοι θα μπορούν να υπογράφουν τις ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας;
Ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις θα μπορούν να συνάπτουν όλες οι επιχειρήσεις ανεξαιρέτως μεγέθους. Στην περίπτωση μιας επιχείρησης που απασχολεί κάτω από 20 εργαζόμενους, όπου δεν υφίσταται εργοστασιακό σωματείο η ειδική σύμβαση θα υπογράφεται με το αντίστοιχο κλαδικό ή την αντίστοιχη Ομοσπονδία.
9. Τι ισχύει τώρα για τις επιχειρήσεις που δεν έχουν επιχειρησιακό σωματείο;
Στις επιχειρήσεις αυτές δεν θα υπογράφονται ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις. Οι όροι αμοιβής και εργασίας θα είναι υποχρεωτικά αυτοί που προβλέπουν η κλαδική ή η ομοιοεπαγγελματική σύμβαση, αφού και με το νέο καθεστώς ο εκάστοτε υπουργός διατηρεί το δικαίωμα να επεκτείνει και να κηρύξει γενικά υποχρεωτική για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου ή ενός επαγγέλματος μια συλλογική σύμβαση εργασίας η οποία έχει υπογραφεί και δεσμεύει το 51% των εργαζομένων του κλάδου ή του επαγγέλματος.
10 Ποιο πεδίο εφαρμογής θα έχουν οι Ειδικές Επιχειρησιακές Συμβάσεις;
Θα μπορούν να ισχύουν σε ΔΕΚΟ, τράπεζες και άλλους φορείς; Ναι, το πεδίο εφαρμογής τους θα καλύπτει όλους εκείνους τους κλάδους που σήμερα οι μισθοί καθορίζονται μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων και προβλέπονται σε συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Στις περιπτώσεις των Οργανισμών και των επιχειρήσεων που ελέγχονται από το κράτος, αυτό ως εργοδότης επιβάλλει διά νόμου μια οριζόντια μείωση μισθών 10% σε αποδοχές πάνω από 1.800 ευρώ, περιορισμούς στις πρόσθετες αμοιβές και καταργήσεις Κανονισμών Εργασίας (με πιλότο την ΑΤΕ).
11. Μπορεί το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης να απαγορεύσει την εφαρμογή ειδικής επιχειρησιακής σύμβασης;
Όχι, σε καμία περίπτωση. Η ειδική επιχειρησιακή σύμβαση θα κατατίθεται μαζί με μια «αιτιολογική έκθεση» στο Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, το οποίο απλώς θα έχει γνωμοδοτικό χαρακτήρα για τη σκοπιμότητα της σύμβασης. Δεν θα μπορεί να απορρίπτει την εφαρμογή της σύμβασης.
12. Τι αλλάζει και για ποιους με τις αποζημιώσεις σε περίπτωση απόλυσης;
Σήμερα ισχύει δοκιμαστική περίοδος 2 μηνών για κάθε νεοπροσλαμβανόμενο και απόλυση στο διάστημα αυτό χωρίς αποζημίωση. Με τις αλλαγές προβλέπεται η μη καταβολή αποζημίωσης στο νέο που θα απασχολείται «δοκιμαστικά» για 1 χρόνο σε μια επιχείρηση. Προβλέπεται, ακόμη, η καταβολή 1 μισθού (αντί των 2) σε περίπτωση απόλυσης, με προειδοποίηση, υπαλλήλου που εργάζεται από 1 - 2 χρόνια στον ίδιο εργοδότη. Οι αλλαγές αυτές έχουν γενική εφαρμογή και δεν συνδέονται με τις επιχειρησιακές συμβάσεις.
13. Πώς θα λύνονται οι διαφορές που θα προκύπτουν στη διαπραγμάτευση ανάμεσα στον εργοδότη και το επιχειρησιακό σωματείο;
ΑΝ ΔΕΝ μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία, θα έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν είτε από κοινού είτε μονομερώς (εφόσον το ένα μέρος έχει ζητήσει τη μεσολάβηση) στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας. Ο ΟΜΕΔ, σύμφωνα με το νέο καθεστώς, θα μπορεί ωστόσο να εκδίδει απόφαση διαιτησίας μόνο για τους μισθούς και τα ημερομίσθια. Επίσης στον ΟΜΕΔ θα μπορούν να παρεμβαίνουν και οι εργοδοτικοί φορείς προκειμένου να προσβάλουν διαιτητικές αποφάσεις.
Οι αλλαγές ως προς την ευελιξία στην εργασία
14. Τι αλλάζει στις διαθεσιμότητες του προσωπικού;
Μέχρι σήμερα οι επιχειρήσεις μπορούν να θέτουν σε διαθεσιμότητα 6 μηνών το σύνολο των εργαζομένων χωρίς προειδοποίηση, οι οποίοι κατά τη διάρκειά της αμείβονται με το μισό μισθό. Ο χρόνος διαθεσιμότητας αλλάζει και πηγαίνει στους 9 μήνες.
15. Θα συνεχίσει να ισχύει η προσαύξηση ωρομισθίου για τις υπερωρίες που θα κάνει ο μερικώς απασχολούμενος με απόφαση του εργοδότη;
Όχι. Καταργείται η προσαύξηση 10% του ωρομισθίου που είχε ψηφιστεί πριν από μερικούς μήνες. Ο μερικώς απασχολούμενος, εφόσον του ζητηθεί να εργαστεί επιπλέον ώρες, θα αμείβεται όπως και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι.
16. Τι προβλέπει το νέο καθεστώς «ενοικίασης» εργαζομένων;
Το νομοσχέδιο επανακαθορίζει τη διάρκεια της απασχόλησης των εργαζομένων σε έμμεσο εργοδότη (με τυχόν παρατάσεις) στους 36 μήνες από 18 που είναι σήμερα. Μετά την πάροδο των 36 μηνών ο εργαζόμενος θεωρείται ότι έχει σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη.
17. Τι αλλάζει στις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων για αναγγελίες προσλήψεων - απολύσεων;
Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι με υπουργικές αποφάσεις που θα εκδοθούν θα απλοποιηθούν οι διαδικασίες και θα τροποποιηθούν οι προθεσμίες αναγγελίας. Σήμερα η υποχρέωση μιας επιχείρησης να αναγγείλει την πρόσληψη εργαζομένου στον ΟΑΕΔ και στο ΙΚΑ είναι 8 μέρες.
18. Επεκτείνεται κι άλλο η εκ περιτροπής εργασία;
Αυξάνεται από τους 6 στους 9 μήνες το διάστημα που μπορεί ο εργοδότης να επιβάλει σύστημα εκ περιτροπής εργασίας (απασχόληση για λιγότερες ώρες, ημέρες, εβδομάδες ή και μήνες) αντί να προχωρήσει σε απολύσεις. Ο νόμος τον υποχρεώνει απλώς να ενημερώσει τους εκπροσώπους των εργαζομένων και να διαβουλευτεί μαζί τους.
Του ΑΝΤΩΝΗ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ στην Ισοτιμία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου