Όλοι γνωρίζουμε ότι το δέρμα μπορεί να καεί από τον καυτό ήλιο, αλλά λίγοι άνθρωποι συνειδητοποιούν πως τα μάτια τους, επίσης, είναι ευάλωτα. Μερικές φορές, μπορεί να υπάρξει άμεση βλάβη μετά την έκθεση στον ήλιο, όμως τις περισσότερες, μικρές βλάβες συσσωρεύονται κατά τη διάρκεια των ετών, οδηγώντας σε προβλήματα όρασης.
Οι υπεριώδεις ακτίνες από τον ήλιο, ειδικότερα η UVA που ανήκει στο ίδιο φάσμα ακτινών που προκαλούν εγκαύματα στο δέρμα, είναι πιο επιζήμιες για τα μάτια. «Οι UVA μπορούν να βλάψουν το φακό (βοηθά στην εστίαση του φωτός) στο εσωτερικό του οφθαλμού», λέει ο Chris Worsman, Επιμελητής Οφθαλμίατρος από το Viewpoint Opticians στο York.
«Ο φακός αποτελείται από πρωτεΐνες, οι οποίες είναι όλες σε μια ευθεία γραμμή ώστε να τον κρατάνε καθαρό. Οι UVA “μπλέκουν” κατά κάποιο τρόπο αυτές τις πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα ο φακός να θολώνει σε κάποια σημεία –αυτό είναι ένας καταρράκτης που μπορεί να αναπτυχθεί μετά από κάποια χρόνια ή και δεκαετίες από την έκθεση στον ήλιο.»
Στις λοιπές μακροπρόθεσμες βλάβες, περιλαμβάνεται η pinguecula, μια αβλαβής, αλλά αντιαισθητική απόθεση κίτρινου επιθέματος στο λευκό του ματιού (συνήθως προς την πλευρά της μύτης), που πιστεύεται ότι προκαλείται από υπεριώδη βλάβη στο κολλαγόνο του επιπεφυκότα (η διαυγής επίστρωση στο λευκό του ματιού).
Ο καρκίνος του δέρματος του βλεφάρου, είναι επίσης ένας κίνδυνος. «Ένας τύπος καρκίνου του δέρματος, το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, που μπορεί να μοιάζει με ένα στίγμα ή μια πληγή στο βλέφαρο και μπορεί επίσης να εμφανιστεί μετά την έκθεση στον ήλιο», λέει ο Δρ. Worsman. «Αν και αυτό δεν πρόκειται να εξαπλωθεί και σε άλλα μέρη, μπορεί να μεγαλώσει εσωτερικά –βαθιά μέσα στο βλέφαρο- και αφαιρώντας ένα μικρό κατά τα φαινόμενα στίγμα, να αφήσει ένα σημαντικό σημάδι.»
Ένα μικρότερης διάρκειας πρόβλημα είναι η φωτοκερατίτιδα –επίσης γνωστή και σαν τύφλωση από το χιόνι- που προκαλείται όταν ο έντονος ήλιος σκοτώνει τα εξωτερικά στρώματα του κερατοειδούς (το διάφανο τμήμα του ματιού, στο μπροστινό μέρος του οφθαλμικού βολβού). «Μπορεί να συμβεί σε μια μέρα έντονης έκθεσης στον ήλιο και να υπάρχει η αίσθηση ότι κάτι υπάρχει που καίει τα μάτια», λέει ο Worsman. «Μπορεί να προκληθεί, απλά και μόνο επειδή κάθεστε δίπλα στο νερό, μια και το νερό αντανακλά τις ακτίνες του ηλίου, με αποτέλεσμα να παίρνετε πιο έντονη δόση υπεριώδους ακτινοβολίας. Η βλάβη καθαρίζει μέσα σε λίγες ημέρες και δεν αφήνει καμιά μακροπρόθεσμη βλάβη.»
Τα γυαλιά ηλίου εμποδίζουν τις ακτίνες UV, αν επιλεγούν προσεκτικά. Το φως μετράται σε nanometers, με τις ακτίνες UVB να πρέπει να φθάνουν τα 320 με 390 νανόμετρα κανονικά.
Τα γυαλιά ηλίου πρέπει να φέρουν το σήμα CE (αποτελεί το ευρωπαϊκό πρότυπο προστασίας UV), που σημαίνει ότι επιτρέπουν να περνά το πολύ 5% της UV, κάτω από 380 νανόμετρα. «Το άλλο πράγμα που πρέπει να έχουν τα γυαλιά, είναι το σημάδι UV 400, που σημαίνει ότι, δεν επιτρέπουν να περνά υπεριώδης ακτινοβολία πάνω από 400 νανόμετρα», εξηγεί ο επιμελητής.
«Από τεχνική άποψη, αυτό σημαίνει ότι προσφέρουν μεγαλύτερη προστασία από ότι εκείνα που φέρουν μόνο το σήμα CE, αλλά η διαφορά είναι ελάχιστη και τα 20 νανόμετρα διαφορά που έχουν μεταξύ τους οι δύο ενδείξεις, δεν είναι τόσο καταστροφικά, καθώς η ακτινοβολία είναι ούτως ή άλλως στην χαμηλότερη κλίμακα.»
Μερικά γυαλιά βαθμολογούνται επίσης και από το πόσο σκούρο είναι το χρώμα του φακού που έχουν, με το 1 να είναι το πιο ανοιχτό και το 4 το πιο σκούρο. Όμως, αυτό δεν παρέχει καμία προστασία και χρησιμοποιείται μόνο για αισθητικούς λόγους, αναφέρει ο οφθαλμίατρος James Goldenberg. «Η κατασκευή των γυαλιών ηλίου που έχουν UV προστασία, γίνεται με μια βουτιά των φακών σε ειδική βαφή, η οποία όμως αφήνει το χρώμα τους εντελώς ανέπαφο. Οι σκούρες αποχρώσεις μπορεί να είναι παραπλανητικές αν δε γίνει έλεγχος της UV βαθμολογίας.»
Συχνά οι άνθρωποι πιστεύουν ότι, πληρώνοντας περισσότερα χρήματα για να αγοράσουν γυαλιά ηλίου, παίρνουν και καλύτερη ποιότητα, αλλά τελικά πρέπει να βγαίνουν εκτός προϋπολογισμού για μια τέτοια αγορά;
Ζητήθηκε από κάποιους οφθαλμιάτρους να αξιολογήσουν και να συγκρίνουν έναν αξιόλογο αριθμό φθηνών γυαλιών ηλίου με ακριβά, ώστε να δοθεί απάντηση στο ερώτημα.
Μετά από λεπτομερείς μετρήσεις, διαπιστώθηκε ότι, ο πραγματικός κίνδυνος βρίσκεται στα γυαλιά ηλίου που ισχυρίζονται πως προσφέρουν προστασία UV (φέρουν το σήμα CE), αλλά δεν έχουν. Η έκπληξη όμως, είναι άλλη!
Φαίνεται ότι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα γυαλιά που έχουν το σήμα CE, είναι αξιόπιστα –ανεξάρτητα από την τιμή αγοράς τους- και οι κατασκευαστές λαμβάνουν μεγαλύτερη μέριμνα για το είδος των γυαλιών που προσφέρουν στο εμπόριο προς πώληση. Αυτό ισχύει ακόμα και όταν το προϊόν τους είναι το πιο φτηνό που μπορεί να βρει κανείς!
Οπότε, μπορεί εύκολα κανείς να συμπεράνει ότι, δε χρειάζεται να σπαταλάει πολλά χρήματα για να αγοράσει γυαλιά ηλίου, αλλά πρέπει να είναι απλά προσεκτικός με τις ενδείξεις που φέρουν.
Οι υπεριώδεις ακτίνες από τον ήλιο, ειδικότερα η UVA που ανήκει στο ίδιο φάσμα ακτινών που προκαλούν εγκαύματα στο δέρμα, είναι πιο επιζήμιες για τα μάτια. «Οι UVA μπορούν να βλάψουν το φακό (βοηθά στην εστίαση του φωτός) στο εσωτερικό του οφθαλμού», λέει ο Chris Worsman, Επιμελητής Οφθαλμίατρος από το Viewpoint Opticians στο York.
«Ο φακός αποτελείται από πρωτεΐνες, οι οποίες είναι όλες σε μια ευθεία γραμμή ώστε να τον κρατάνε καθαρό. Οι UVA “μπλέκουν” κατά κάποιο τρόπο αυτές τις πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα ο φακός να θολώνει σε κάποια σημεία –αυτό είναι ένας καταρράκτης που μπορεί να αναπτυχθεί μετά από κάποια χρόνια ή και δεκαετίες από την έκθεση στον ήλιο.»
Στις λοιπές μακροπρόθεσμες βλάβες, περιλαμβάνεται η pinguecula, μια αβλαβής, αλλά αντιαισθητική απόθεση κίτρινου επιθέματος στο λευκό του ματιού (συνήθως προς την πλευρά της μύτης), που πιστεύεται ότι προκαλείται από υπεριώδη βλάβη στο κολλαγόνο του επιπεφυκότα (η διαυγής επίστρωση στο λευκό του ματιού).
Ο καρκίνος του δέρματος του βλεφάρου, είναι επίσης ένας κίνδυνος. «Ένας τύπος καρκίνου του δέρματος, το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, που μπορεί να μοιάζει με ένα στίγμα ή μια πληγή στο βλέφαρο και μπορεί επίσης να εμφανιστεί μετά την έκθεση στον ήλιο», λέει ο Δρ. Worsman. «Αν και αυτό δεν πρόκειται να εξαπλωθεί και σε άλλα μέρη, μπορεί να μεγαλώσει εσωτερικά –βαθιά μέσα στο βλέφαρο- και αφαιρώντας ένα μικρό κατά τα φαινόμενα στίγμα, να αφήσει ένα σημαντικό σημάδι.»
Ένα μικρότερης διάρκειας πρόβλημα είναι η φωτοκερατίτιδα –επίσης γνωστή και σαν τύφλωση από το χιόνι- που προκαλείται όταν ο έντονος ήλιος σκοτώνει τα εξωτερικά στρώματα του κερατοειδούς (το διάφανο τμήμα του ματιού, στο μπροστινό μέρος του οφθαλμικού βολβού). «Μπορεί να συμβεί σε μια μέρα έντονης έκθεσης στον ήλιο και να υπάρχει η αίσθηση ότι κάτι υπάρχει που καίει τα μάτια», λέει ο Worsman. «Μπορεί να προκληθεί, απλά και μόνο επειδή κάθεστε δίπλα στο νερό, μια και το νερό αντανακλά τις ακτίνες του ηλίου, με αποτέλεσμα να παίρνετε πιο έντονη δόση υπεριώδους ακτινοβολίας. Η βλάβη καθαρίζει μέσα σε λίγες ημέρες και δεν αφήνει καμιά μακροπρόθεσμη βλάβη.»
Τα γυαλιά ηλίου εμποδίζουν τις ακτίνες UV, αν επιλεγούν προσεκτικά. Το φως μετράται σε nanometers, με τις ακτίνες UVB να πρέπει να φθάνουν τα 320 με 390 νανόμετρα κανονικά.
Τα γυαλιά ηλίου πρέπει να φέρουν το σήμα CE (αποτελεί το ευρωπαϊκό πρότυπο προστασίας UV), που σημαίνει ότι επιτρέπουν να περνά το πολύ 5% της UV, κάτω από 380 νανόμετρα. «Το άλλο πράγμα που πρέπει να έχουν τα γυαλιά, είναι το σημάδι UV 400, που σημαίνει ότι, δεν επιτρέπουν να περνά υπεριώδης ακτινοβολία πάνω από 400 νανόμετρα», εξηγεί ο επιμελητής.
«Από τεχνική άποψη, αυτό σημαίνει ότι προσφέρουν μεγαλύτερη προστασία από ότι εκείνα που φέρουν μόνο το σήμα CE, αλλά η διαφορά είναι ελάχιστη και τα 20 νανόμετρα διαφορά που έχουν μεταξύ τους οι δύο ενδείξεις, δεν είναι τόσο καταστροφικά, καθώς η ακτινοβολία είναι ούτως ή άλλως στην χαμηλότερη κλίμακα.»
Μερικά γυαλιά βαθμολογούνται επίσης και από το πόσο σκούρο είναι το χρώμα του φακού που έχουν, με το 1 να είναι το πιο ανοιχτό και το 4 το πιο σκούρο. Όμως, αυτό δεν παρέχει καμία προστασία και χρησιμοποιείται μόνο για αισθητικούς λόγους, αναφέρει ο οφθαλμίατρος James Goldenberg. «Η κατασκευή των γυαλιών ηλίου που έχουν UV προστασία, γίνεται με μια βουτιά των φακών σε ειδική βαφή, η οποία όμως αφήνει το χρώμα τους εντελώς ανέπαφο. Οι σκούρες αποχρώσεις μπορεί να είναι παραπλανητικές αν δε γίνει έλεγχος της UV βαθμολογίας.»
Συχνά οι άνθρωποι πιστεύουν ότι, πληρώνοντας περισσότερα χρήματα για να αγοράσουν γυαλιά ηλίου, παίρνουν και καλύτερη ποιότητα, αλλά τελικά πρέπει να βγαίνουν εκτός προϋπολογισμού για μια τέτοια αγορά;
Ζητήθηκε από κάποιους οφθαλμιάτρους να αξιολογήσουν και να συγκρίνουν έναν αξιόλογο αριθμό φθηνών γυαλιών ηλίου με ακριβά, ώστε να δοθεί απάντηση στο ερώτημα.
Μετά από λεπτομερείς μετρήσεις, διαπιστώθηκε ότι, ο πραγματικός κίνδυνος βρίσκεται στα γυαλιά ηλίου που ισχυρίζονται πως προσφέρουν προστασία UV (φέρουν το σήμα CE), αλλά δεν έχουν. Η έκπληξη όμως, είναι άλλη!
Φαίνεται ότι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα γυαλιά που έχουν το σήμα CE, είναι αξιόπιστα –ανεξάρτητα από την τιμή αγοράς τους- και οι κατασκευαστές λαμβάνουν μεγαλύτερη μέριμνα για το είδος των γυαλιών που προσφέρουν στο εμπόριο προς πώληση. Αυτό ισχύει ακόμα και όταν το προϊόν τους είναι το πιο φτηνό που μπορεί να βρει κανείς!
Οπότε, μπορεί εύκολα κανείς να συμπεράνει ότι, δε χρειάζεται να σπαταλάει πολλά χρήματα για να αγοράσει γυαλιά ηλίου, αλλά πρέπει να είναι απλά προσεκτικός με τις ενδείξεις που φέρουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου