Κολπική μαρμαρυγή: Η αντιμετώπιση μιας σύγχρονης επιδημίας

Η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί τη συχνότερη αρρυθμία στον ενήλικα. Πρόκειται για μία από τις συνηθέστερες αιτίες νοσηλείας ασθενών στον δυτικό κόσμο, καθώς υπολογίζεται ότι σε άτομα άνω των 70 ετών συναντάται σε ποσοστό 10% στον γενικό πληθυσμό. Το ποσοστό αυτό αντιπροσωπεύει στη χώρα μας έναν τεράστιο αριθμό ασθενών που υποφέρουν από την αρρυθμία αυτή.
Σύμφωνα με στοιχεία από τη μεγάλη αμερικανική μελέτη Framingham Study, η χρόνια κολπική μαρμαρυγή συνοδεύεται από εντυπωσιακή αύξηση του κινδύνου θνητότητας των ασθενών, της τάξης του 50% - 90%.

Η αρρυθμία αυτή θέτει τον ασθενή σε 5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας και 2 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικής άνοιας. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2,4% του συνολικού προϋπολογισμού του Βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας αναλώνεται στην αντιμετώπιση ασθενών με κολπική μαρμαρυγή.
Δεδομένου ότι η αρρυθμία αυτή είναι σοβαρός προδιαθεσικός παράγοντας για τη δημιουργία θρομβοεμβολικών εμβολικών εγκεφαλικών επεισοδίων, οι ασθενείς πρέπει να τίθενται σε χρόνια χορήγηση αντιπηκτικών. Αυτή, εκτός των κινδύνων αιμορραγίας, μειώνει κατά 60% την πιθανότητα εγκεφαλικών επεισοδίων, αλλά δεν την εκμηδενίζει. Είναι προφανές ότι η εκρίζωση της αρρυθμίας είναι σημαντική για την καρδιολογική κοινότητα και τους ασθενείς μας. Δυστυχώς, όμως, οι διαθέσιμες φαρμακευτικές θεραπείες δεν είναι αποτελεσματικές για την πρόληψη της αρρυθμίας και συνοδεύονται από πολλές επιπλοκές.

Μέχρι τώρα η εκρίζωσή της με επεμβατικές μεθόδους (ablation) είχε περιορισμένη επιτυχία, εν αντιθέσει με άλλες αρρυθμίες, που μπορούν πλέον να θεραπευτούν οριστικά με ablation, δηλαδή με καυτηριασμό των αρρυθμιογόνων εστιών. Μία από τις διεθνείς προσπάθειες για ablation κολπικής μαρμαρυγής στην Ευρώπη ανακοινώθηκε από εμάς το 1996 στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας. Έκτοτε η ομάδα μας βρίσκεται διεθνώς στην πρωτοπορία για την ανάπτυξη και την κλινική εφαρμογή νέων επεμβατικών μεθόδων ριζικής θεραπείας της αρρυθμίας αυτής. Με τις σύγχρονες μεθόδους, τοποθετούνται ηλεκτρόδια μέσω της μηριαίας φλέβας στον αριστερό κόλπο και καυτηριάζονται αρρυθμιογόνες εστίες στο τοίχωμα αυτού και στην είσοδο των πνευμονικών φλεβών. Η επέμβαση γίνεται υπό τοπική αναισθησία και διαρκεί 2 - 4 ώρες. Απαιτείται μόνο μία μέρα νοσηλείας, παρ’ όλα αυτά πρόκειται για επέμβαση αρκετά περίπλοκη, που απαιτεί εξειδίκευση και πείρα.

Έρευνα για βελτιωμένες μεθόδους
Οι μέθοδοι και οι τεχνικές συνεχώς βελτιώνονται και μέχρι σήμερα στην Ευρωκλινική έχουμε επέμβει σε άνω των 300 περιστατικά. Τα ποσοστά επιτυχίας υπερβαίνουν το 75% για την εξάλειψη της αρρυθμίας και δεν έχουν παρατηρηθεί σοβαρές επιπλοκές. Τα κλινικά μας αποτελέσματα έχουν παρουσιαστεί σε μεγάλα καρδιολογικά συνέδρια και έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτα ιατρικά περιοδικά. Η κλινική μας αποτελεί πλέον κέντρο αναφοράς ασθενών ακόμη και από το εξωτερικό. Αυτήν την εποχή βρίσκεται σε κλινική εφαρμογή ένα μεγάλο πρόγραμμα βελτίωσης των επεμβατικών μεθόδων για την εξάλειψη της αρρυθμίας σε συνεργασία της ομάδας μας με το Massachusetts General Hospital του Πανεπιστημίου Harvard.
Η κολπική μαρμαρυγή είναι μία από τις σύγχρονες επιδημίες του δυτικού κόσμου και οι προσπάθειες για τη θεραπεία και την εξάλειψή της είναι εντατικές και παρουσιάζουν εντονότατο κλινικό και επιστημονικό ενδιαφέρον.
Η ομάδα μας βρίσκεται διεθνώς στην πρωτοπορία για την ανάπτυξη και την κλινική εφαρμογή νέων επεμβατικών μεθόδων ριζικής θεραπείας της αρρυθμίας αυτής.

Γράφει ο Δρ Δημοσθένης Κατρίτσης,
MD, PhD, FRCP
Επίτιμος Διευθυντής Καρδιολογίας, St Thomas’ Hospital, London, UK
Διευθυντής Α΄ Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινική Αθηνών