Πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η παραπληροφόρηση;

Τυχαία ή κατευθυνόμενη, μικρή ή εκτεταμένη, η παραπληροφόρηση τείνει να μεγαλώνει παράλληλα με το ποσοστό των πολιτών που αποφεύγει να «ενημερωθεί» από τα «παραδοσιακά» μέσα, τα -πλέον χωρίς καμία αιδώ- κατευθυνόμενα και προπαγανδιστικά τηλεοπτικά κανάλια. Πόσες φορές έπεσε στην αντίληψη σας κάποιο άρθρο στο διαδίκτυο που με μια δεύτερη ανάγνωση «φωνάζει» ότι πρόκειται περί απάτης / διαστρέβλωσης των γεγονότων / λειψής πληροφορίας; Από τα λεγόμενα chain letters (θυμηθείτε τον πλοίαρχο εκείνου το περίφημου αμερικανικού πολεμικού πλοίου που κάνει την γκάφα να διατάξει τον ισπανικό φάρο στα βράχια να φύγει από μπροστά του και παίρνει μια απίθανη ειρωνικότατη απάντηση) μέχρι «ειδήσεις» κατασκευασμένες εκ του μηδενός, τον …τηλεοπτικό πόλεμο του CNN στο Ιράκ, τα κουτσά-στραβά-ανάπηρα-τυφλά παιδάκια που τους λείπει ένα αυτί και ένα χέρι και χρειάζονται αίμα, ή αν προωθήσουμε το e-mail εκείνο θα τους δοθεί ένα ευρωσέντ ανά e-mail και η λίστα δεν τελειώνει σε ένα άρθρο.

Στις «ελαφριές» περιπτώσεις, η μέγιστη ενόχληση που μπορεί να προκληθεί είναι να «ρίξουμε κανά καντήλι» και να απαντήσουμε στους φίλους που μας τα αποστέλλουν ότι το κουτσό-στραβό-ανάπηρο-καθυστερημένο παιδάκι χρειάζεται αίμα εδώ και 8 χρόνια, από τότε που ήρθε για πρώτη φορά αυτό το e-mail στα εισερχόμενα μας! Η στυγνή ηλεκτρονική πραγματικότητα των ημερών μας, είναι ότι είμαστε εν δυνάμει άπιστοι και καχύποπτοι σε οτιδήποτε, εκτός αν συμβεί μπροστά στα μάτια μας. Μα βέβαια, πώς να δηλώσω με σιγουριά, «ναι αυτό είναι αληθινό», γνωρίζοντας ότι οι απανταχού ευκαιριακοί αλλά και μόνιμοι δυνάστες μας κάνουν τα πάντα να ελέγξουν το -έως τώρα- αχειραγώγητο διαδίκτυο; Προσθέστε επιπλέον την -μονίμως τείνουσα στο άπειρο- ανθρώπινη βλακεία, παίρνουμε ως αποτέλεσμα ένα μίγμα εν δυνάμει εκρηκτικό, με εξόφθαλμα ψέματα, συγκεκαλυμμένα ψέματα, βλακεία2, διαφημίσεις και ορισμένες φορές μια -κατά το δυνατόν- αντικειμενική περιγραφή της πραγματικότητας.

Ως λογική συνέχεια και συνέπεια της προηγούμενης παραγράφου, αναρωτιέστε τι γίνεται στα …«σοβαρά περιστατικά». Προ ολίγων ημερών, κυκλοφόρησε ένα άρθρο από τον ιστότοπο www.newsbomb.gr που τιτλοφορείται «Δήμαρχος βαφτίζει τουρκικό το Πανεπιστήμιο Αιγαίου» (θα το βρείτε εδώ: http://www.on-news.gr/2011/06/blog-post_5121.html) και βεβαίως αστραπιαίως αναπαράχθηκε από διάφορους ενημερωτικούς ιστότοπους, όπως το on-news, ιστολόγια, κ.α. Περιληπτικά, αναφέρει ότι ο Δήμαρχος Αρριανών Ροδόπης, Μεχμέτ Χαλίλ, προσέλαβε τον Μολλά Αλή Ραμαδάν ως κάποιου είδους υπάλληλο, ο οποίος είναι απόφοιτος του τμήματος Δημοσιογραφίας της σχολής Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, και σε παρένθεση αναγράφει Σμύρνη Τουρκίας. Κατόπιν, αρχίζει η αλυσιδωτή αντίδραση για τον «Σάλο» που έχει προκληθεί, από ιστότοπους αδιάφορους, ιστότοπους εθνικιστικού ή θρησκευτικού παραληρήματος, ιστολόγια, παρατίθεται ακόμα και στο tromaktiko.

Λοιπόν; Λοιπόν τυγχάνει να είμαι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, (Μυτιλήνη Λέσβου Ελλάδας) το οποίο δεν έχει «σχολή επικοινωνίας», πόσο μάλλον τμήμα Δημοσιογραφίας. Επιπλέον, λίγο νοτιανατολικότερα, στη Σμύρνη, εδρεύει το «Αιγαίου Πανεπιστήμιο», η τουρκιστί EGE ŰNİVERSİTESİ, το οποίο μπορείτε να επισκεφθείτε εδώ, και ναι, έχει Σχολή Επικοινωνίας. Πολύ παράλογο λοιπόν, τούρκος που διορίστηκε από τούρκο να σπούδασε σε τουρκικό πανεπιστήμιο.. όχι;

Το επόμενο «βήμα» θα ήταν να διαβάσουμε και άρθρο που θα προτείνει να τους απαγορεύσουμε να χρησιμοποιούν την λέξη «Αιγαίο» για να δηλώσουν αυτήν την κοντινή θάλασσα που σε ένα μικρό ποσοστό την μοιράζονται μαζί μας. Μέσα σε όλη την θάλασσα της παραπληροφόρησης με τα μεγάλα κύματα της ανθρώπινης βλακείας, βρέθηκε μια φωνή να αναδείξει το διαστρεβλωμένο γεγονός, η οποία.. πνίγηκε στη «φουσκοθαλασσιά». Εν τω μεταξύ, το κατά τα άλλα πραγματικά αξιόλογο «εργαλείο» στα χέρια απλών πολιτών, tromaktiko, έχει ήδη αναπαράγει την είδηση, με αποτέλεσμα έως και εκατομμύρια συμπολιτών μας (εντός και εκτός Ελλάδας παρακαλώ) να μαθαίνουν για τον «σάλο» που προκλήθηκε. Δεν τους κατηγορώ που αναπαρήγαγαν την «είδηση», υποθέτω ότι δεν είναι σε θέση να φιλτράρουν εκατοντάδες άρθρα, απόψεις, ειδήσεις, καθημερινά. Με μερικούς συνειρμούς, δεν θέλουμε να φανταστούμε που θα μπορούσε να καταλήξει η ατυχής ή σκόπιμη αυτή προπαγάνδα, άλλωστε ζούμε στην εποχή που δεν χρειάζεται να δολοφονηθεί ένας πρίγκιπας Φερδινάνδος για να προκληθούν μαζικά αλυσιδωτά γεγονότα, ένα «γκρουπ» στο facebook αρκεί.

Είναι καιρός να επιστρατεύσουμε εκτός από μια πιο ψύχραιμη αντιμετώπιση της ανοησίας που κυκλοφορεί στα νερά του διαδικτυακού ωκεανού, μια πιο σώφρονα πρακτική «φιλτραρίσματος» των ειδήσεων ή και απόψεων. Κάποιοι γράφοντες και ιστολόγια, παρέχουν το ονοματεπώνυμο και την ταυτότητα τους και έτσι μπορούμε να σταθούμε κριτικά απέναντι τους, στην χειρότερη περίπτωση θα σκεφτόμαστε «μα καλά τώρα αυτός ποιου εφοπλιστή ή εργολάβου παπαγαλάκι είναι;». Εν τάξει, μπορεί το newsbomb.gr και άλλα «τέρατα ειδήσεων» να μην δίνουν ευθαρσώς στοιχεία ταυτότητας και επικοινωνίας όντας μαζικά εργαλεία διαφήμισης και προπαγάνδας, έχετε όμως στη διάθεση σας την κοινή λογική και το google.. πληκτρολογήστε καμιά λέξη κλειδί, δεν κοστίζει παρά μερικά δευτερόλεπτα επιπλέον!

Του Λευτέρη Τσουρή, Γεωγράφου


http://www.tvxs.gr