Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

''Έλειψε η σοβαρότητα'' για το Πανεπιστήμιο

Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας-Θύμα λαθών και παραλέιψεων κατ'εξακολούθηση
(Ενόψει της αυριανής ειδικής συνεδρίασης του Περ. Συμβουλίου)

Η αβεβαιότητα για το μέλλον του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας, βρίσκεται το τελευταίο καιρό και πάλι στην επικαιρότητα, με συσκέψεις και δηλώσεις αρμοδίων και αναρμοδίων, αλλά και με καθημερινές αναφορές και σχόλια του τοπικού Τύπου.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν θετικά σημάδια αν, δεν είχε ήδη χαθεί πολύτιμος χρόνος, αν συνοδεύονταν από μια δημιουργική αυτοκριτική για τα λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος που διαπράχθηκαν με ευθύνη των πάσης φύσεως τοπικών παραγόντων, και αν διαφαίνονταν η χάραξη μιας συγκεκριμένης και ρεαλιστικής στρατηγικής, για τις ύστατες ενέργειες που υποτίθεται θα γίνουν για την διάσωση του Πανεπιστημίου, λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα μας αντιμετωπίζει δραματική οικονομική θύελλα που απειλεί να σαρώσει τα πάντα και φυσικά την διατήρηση του Πανεπιστημίου μας, ή στην καλύτερη περίπτωση την αυτοτέλειά του, με την ένταξη των δύο τμημάτων (Λαμίας και Λιβαδειάς) σε άλλα ΑΕΙ.

Το γεγονός ότι σήμερα το Πανεπιστήμιό μας βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, το έχουν πλέον συνειδητοποιήσει οι πάντες, πλην όμως οι τοπικοί παράγοντες αποσιωπούν τα λάθη και τις παραλείψεις που διέπραξαν, χωρίς ακόμα και σήμερα να έχουν απαλλαγεί από τις αυταπάτες στις οποίες στηρίζουν την επικοινωνιακή τους τακτική.
Ως απλός πολίτης αυτής της πόλης, με αλλεπάλληλα άρθρα μου στον τοπικό τύπο, ξεκινώντας από τις 14-3-2006, προσπάθησα να επισημάνω αυτά τα λάθη και τις παραλείψεις, όπως προσωπικά τα έβλεπα να διαγράφονται. Θα τα επαναλάβω στη συ-
νέχεια με την μεγαλύτερη δυνατή συντομία:

1.Το Π.Σ.Ε. με έδρα την Λαμία και αυτό της Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη, ιδρύθηκαν με το υπ’ αριθμ. 92 ΠΔ της 11/4/2003 με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις λειτουργίας και ανάπτυξής τους. Δύο χρόνια πρίν, άρχισε να λειτουργεί και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου με έδρα την Τρίπολη. Δεν γνωρίζω βέβαια ποιά προεργασία και ποιος προγραμματισμός έγινε για τα άλλα αυτά ΑΕΙ. Για το δικό μας πάντως είναι σίγουρο ότι από την πλευρά του τότε Υπουργείου Παιδείας, οι προϋποθέσεις σοβαρής προετοιμασίας έλειψαν. Ήταν προφανώς μια απόφαση υπό την πίεση κάποιων τοπικών παραγόντων, στο πλαίσιο των πελατειακών σχέσεων του πολιτικού μας συστήματος. Σήμερα τα δύο άλλα πιο πάνω ΑΕΙ έχουν αναπτυχθεί με 6 και 10 αντιστοίχως τμήματα και αντίστοιχες Σχολές, ακόμα και με τμήματα μεταπτυχιακών σπουδών. Έχουν δηλαδή αναπτυχθεί και εδραιωθεί ώστε δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί η βιωσιμότητά τους.
Εδώ από την πλευρά της τοπικής κοινωνίας και των πάσης φύσεως εκπροσώπων της, υπήρξε για κάμποσα χρόνια ευφορία και εφησυχασμός, με την ψευδαίσθηση ότι η ανάπτυξη του Πανεπιστημίου μας θα προχωρούσε με αυτόματο πιλότο.
2.Η σύνθεση της πρώτης ΔΕ του Πανεπιστημίου αλλά και οι δύο άλλες που ακολούθησαν από τους αντίστοιχους Υπουργούς Παιδείας, με κομματικά προφανώς κριτήρια, ήταν λίαν επιεικώς αναποτελεσματικές για μια δυναμική προώθηση της ανάπτυξης του ΑΕΙ. Μπορεί τα μέλη τους να είναι καταξιωμένοι επιστήμονες, πλην όμως χωρίς καμία γνώση και επαφή με τις τοπικές συνθήκες-με εξαίρεση μεμονωμένες περιπτώσεις- και μάλλον απορροφώμενοι από τα άλλα καθήκοντά τους, που δεν τους επέτρεπαν να διαθέτουν τον απαιτούμενο χρόνο για τα προβλήματα του πανεπιστημίου. Πολλές φορές αναρωτιέμαι με ποιο άραγε κίνητρο δέχονται κάποιοι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, άσχετοι με την περιοχή μας, να ορίζονται μέλη της Δ.Ε., λειτουργώντας σχεδόν ως διακοσμητικά της στοιχεία.
Σε κάθε περίπτωση οι βουλευτές της Στερεάς Ελλάδας και οι τοπικοί άρχοντες, αν είχαν από την αρχή ασχοληθεί σοβαρά με το Πανεπιστήμιό μας, θα μπορούσαν να απαιτήσουν από οποιονδήποτε Υπουργό Παιδείας, στη σύνθεση της Δ.Ε. να περιλαμβάνονται κατά κύριο λόγο πανεπιστημιακοί δάσκαλοι καταγόμενοι από την περιοχή μας, που έχουν κατ’επανάληψη εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για τα προβλήματά του, καθώς επίσης και ενός τουλάχιστον θεσμικός τοπικός παράγοντας, όπως ο Περιφερειάρχης, ο Νομάρχης ή Δήμαρχος της έδρας του Πανεπιστημίου. Δεν το έπραξαν και το Πανεπιστήμιο από το ξεκίνημά του, πορεύεται προς άγνωστη κατεύθυνση με μια Δ.Ε. φάντασμα.
3. Πριν ακόμα συγκροτηθεί μια ολοκληρωμένη Σχολή στην έδρα του Πανεπιστημίου τη Λαμία όπου για 8 χρόνια λειτουργεί ένα μονάχα τμήμα, ιδρύθηκε και δεύτερο στη Λιβαδειά. Αυτό κατά τη γνώμη μου αποτέλεσε πλήγμα για την ανάπτυξη του Πανεπιστημίου. Η Δ.Ε. όχι μόνο το αγνόησε, αλλά πρόσφατα πήρε δήθεν απόφαση για την ίδρυση και τρίτου τμήματος στους Δελφούς. Φαίνεται πως η Δ.Ε. έχει την εντύπωση οτι διοικεί εταιρεία SUPERMARKETS η οποία οφείλει να ανοίγει υποκαταστήματα σε διάφορες πόλεις, για την αύξηση των πωλήσεων των εμπορευμάτων της. Δεν έχουν αντιληφθεί ότι το άνοιγμα ενός πανεπιστημιακού τμήματος σε κάποια πόλη, εκτός της αποδυνάμωσης του κεντρικού κορμού, απαιτεί σημαντικά έξοδα ίδρυσης και λειτουργίας του, εν μέσω μιας δραματικής οικονομικής συγκυρίας, που θα οδηγήσει πιθανόν στο κλείσιμο ακόμη και ολοκληρωμένων περιφερειακών ΑΕΙ. Την ίδρυση νέων Πανεπιστημιακών τμημάτων απέκλεισε κατηγορηματικά η Υπ. Παιδείας κ. Διαμαντοπούλου κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στη Λαμία, διαλύοντας όλες τις αυταπάτες των αφελών, που εμφανίζονταν αισιόδοξοι ότι θα αποσπούσαν κάποιες θετικές δεσμεύσεις.
4. Η σοβαρότερη αμφισβήτηση της βιωσιμότητας του πανεπιστημίου μας, διαπιστώθηκε πριν κάμποσο καιρό σε σύνοδο των πρυτάνεων όλων των Ελληνικών ΑΕΙ υπό την κυρία Διαμαντοπούλου, στην οποία τονίστηκε ότι: Η διατήρηση του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας δεν θεωρείται βιώσιμη αφού δεν έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια και δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει τις υποδομές που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη ενός Πανεπιστημίου. Το ότι δεν έχει αναπτυχθεί το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας το συνομολογούν σήμερα οι πάντες, πλήν ίσως της Δ.Ε. του ιδρύματος. Εκείνο όμως που αποσιωπούν είναι η επισήμανση της έλλειψης υποδομών.
Προσωπικά, ως απλός δημότης της Λαμίας, στις 14/3/200 έγραψα στον τοπικό Τύπο για την ανάγκη των υποδομών:
“Σίγουρα μια πετυχημένη χωροθέτησή τους κοντά στην Λαμία και ένας σύντομος προγραμματισμός για την υλοποίησή τους, θα εδραίωνε και θα ενίσχυε την πρωτοκαθεδρία της πόλης μας ως πανεπιστημιακής έδρας, ενώ παράλληλα θα διασφάλιζε την βιωσιμότητά του και τις προοπτικές συνεχούς ανάπτυξης»
Η ίδρυση του πανεπιστημίου Στ. Ελλάδας, με την ευφορία που δημιούργησε στους τοπικούς παράγοντες, τους οδήγησε να βάλουν τον πήχη πολύ ψηλά με όραμα την δημιουργία μιας «Πανεπιστημιούπολης» (CAMPUS), και να αρχίσουν να αναζητούν τη χωροθέτησή της. Ακολούθησαν προτάσεις, μελέτες, ανακοινώσεις κ.λ.π., ένα πραγματικό σίριαλ, με κατάληξη υποτίθεται τη θέση «Παλιάμπελα» για την οποία διατυπώθηκαν σοβαρές ενστάσεις από αρμόδιεςπλευρές, καθώς πρόκειται για τοποθεσία τελείως ακατάλληλη για την ανάπτυξη μιας «Πανεπιστημιούπολης». Η απίθανη περίπτωση πραγματοποίησής της εκεί, θα απαιτούσε ολόκληρο τον ετήσιο προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας.
Η προσωρινή υποτίθεται λύση που δόθηκε με την εγκατάσταση της έδρας του ΑΕΙ και ενός τμήματος στο συγκρότημα της πρώην Παιδαγωγικής Ακαδημίας, έγινε τελικά οριστική επ’ αόριστο, και σηματοδότησε το ναυάγιο της «Πανεπιστημιούπολης». Αγνοήθηκε ωστόσο, η μάλλον περιφρονήθηκε, η πρόταση του Δήμου Στυλίδας για τη χωροθέτηση της «Πανεπιστημιούπολης» στο συγκρότημα της πρώην ΒΟΜΒΥΞ-ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ που ανήκει στην ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, έκτασης 425 στρεμμάτων, με σημαντικές υποδομές. Με τα χρήματα που ξοδεύτηκαν για την μετασκευή του κτηρίου της Ακαδημίας και τη μεταστέγαση των δημοτικών σχολείων που στεγάζονταν σ’ αυτό, θα είχε αποκτηθεί η πιο πάνω έκταση ΒΟΜΒΥΞ-ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ, θα είχαν αποκατασταθεί οι υποδομές του και θα ήταν έτοιμες για το πρώτο στάδιο μιας «Πανεπιστημιούπολης», ώστε να μην αμφισβητείται η βιωσιμότητά του Πανεπιστημίου, τουλάχιστον για έλλειψη υποδομών.
5. Μεταξύ των αρμοδίων τοπικών φορέων, δηλαδή της Δ.Ε. του πανεπιστημίου, της Περιφέρειας, της Νομαρχίας, του Δήμου Λαμίας αλλά και της Πρωτοβουλίας Πολιτών για το Πανεπιστήμιο, ποτέ δεν υπήρξε σύμπνοια και συντονισμός κοινών ενεργειών. Το αντίθετο μάλιστα. Πολλές φορές παρακολουθήσαμε από τα τοπικά ΜΜΕ, απαράδεκτες αντεκλίσεις και υπόγειες αλληλουπονομεύσεις.
Σήμερα όλοι αυτοί, την ανάγκη φιλοτιμία ποιούμενοι, ενόψει του κινδύνου επιβίωσης του Πανεπιστημίου, εμφανίζονται,-επιφανειακά τουλάχιστον-ενωμένοι και κάνουν λόγο για «πανστρατιά» προκειμένου να δοθεί η ύστατη μάχη. Η «πανστρατιά», ωστόσο έχει ανάγκη από «αρχιστράτηγο» που μέχρι σήμερα μάλλον δεν υπήρξε. Ως ένα βαθμό και για κάποιο χρονικό διάστημα, το κενό της «αρχιστρατηγίας» φάνηκε να καλύπτει ο κ. Γ. Σμοκοβίτης, επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Πολιτών για το Πανεπιστήμιο, φτάνοντας στο σημείο να προσκαλεί εγγράφως σε συσκέψεις, ακόμα και τη Δ.Ε. του Πανεπιστημίου σε δικό της χώρο, γεγονός, δεοντολογικά τουλάχιστον, ανορθόδοξο. Σε όλες σχεδόν τις τελευταίες συσκέψεις, τις σχετικές με το Πανεπιστήμιο, η συμμετοχή της Δ.Ε. εξαντλείται με την παρουσία του προέδρου της κ. Λουκόπουλου και το μέλος της συναδέλφου κ. Στ. Ζαχαρόπουλου, γεγονός που αποδεικνύει την αδυναμία της να αναλάβει την «αρχιστρατηγία» της έσχατης προσπάθειας για την επιβίωση του Πανεπιστημίου, ή την απροθυμία της, επειδή ενδεχομένως θεωρεί χαμένη πλέον την όλη υπόθεση.
Την πρωτοβουλία της όλης αυτής προσπάθειας φαίνεται τώρα να αναλαμβάνει το Περιφερειακό Συμβούλιο που θα πάρει κάποιες αποφάσεις στη συνεδρίαση του της 16/6 προκειμένου να δοθεί η τελική μάχη έστω για την τιμή των όπλων.

Σε κάθε περίπτωση, η μάχη αυτή δεν πρέπει να εξαντληθεί με συσκέψεις, ευχολόγια και ανεδαφικές απαιτήσεις από το Υπουργείο Παιδείας. Πρέπει να δοθεί από μια ολιγομελή ομάδα κρούσης, με ρεαλιστικά και συγκεκριμένα στοιχεία και με αιτήματα προσαρμοσμένα στις πραγματικές οικονομικές συνθήκες της χώρας μας. Τουλάχιστον να δοθεί μια εικόνα σοβαρότητας που μέχρι σήμερα έλειψε απ’όλες τις πλευρές που έχουν εμπλακεί με το Πανεπιστήμιο


Δημήτριος Πενταγιώτης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου