Πάνω από μία πενταετία μετά το νομοθετικό λάκτισμα για την αξιολόγηση των ελληνικών πανεπιστημίων και ΤΕΙ, τα τέσσερα στα δέκα Τμήματα δεν έχουν ακόμη δώσει σημεία ζωής στην αρμόδια αρχή αξιολόγησης.
Η χαμηλή ανταπόκριση μιας μεγάλης μερίδας των ΑΕΙ αποτυπώνει ένα οξύτατο πρόβλημα της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που παραμένει εσωστρεφής, φοβισμένη να εκθέσει τις αδυναμίες της. Την ίδια στιγμή, η οικονομική κρίση αποτελεί τροχοπέδη για το, έτσι κι αλλιώς, ασθμαίνον εγχείρημα. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) αρνείται να εγκρίνει τις ημερήσιες αποζημιώσεις των αξιολογητών που έρχονται από το εξωτερικό, θεωρώντας τες ως αμοιβές ανάλογες με αυτές που έπαιρναν (τώρα έχουν κοπεί) οι δημόσιοι υπάλληλοι όταν συμμετείχαν σε επιτροπές.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ) κ. Σπύρο Αμούργη, από τα συνολικά 499 Τμήματα και Σχολές της χώρας, 292 έχουν ολοκληρώσει τις εκθέσεις εσωτερικής αξιολόγησης. Εξ αυτών τα 170 ανήκουν σε πανεπιστήμια και τα 122 σε ΤΕΙ. Σε 90 από τα 292 Τμήματα ή Σχολές έχει προγραμματιστεί να αρχίσει η εξωτερική αξιολόγηση έως τα τέλη Ιουνίου. Τα υπόλοιπα 207 Τμήματα (δηλαδή, σχεδόν το 40%) δεν συμμετέχουν καθόλου, καθώς δεν έχουν στείλει στην ΑΔΙΠ την έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης, ώστε η Αρχή να κινήσει τη διαδικασία της εξωτερικής αξιολόγησης.
«Τα πανεπιστήμια δεν γνωρίζουν ότι εάν δεν αξιολογηθούν, τα πτυχία τους δεν θα αναγνωρίζονται στην Ε. Ε., που ζητεί αξιολόγηση με βάση τα κριτήρια του Ευρωπαϊκού Δικτύου για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση - ENQA. Επίσης, υπάρχει κίνδυνος απώλειας 1.140 εκατ. ευρώ, δηλαδή των ευρωπαϊκών κονδυλίων που προορίζονται για τα ελληνικά ΑΕΙ έως το 2013», τονίζει ο κ. Αμούργης. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αντιρρήσεις προέρχονται από πυρήνες εντός των ΑΕΙ, που αντιδρούν στην εφαρμογή του νόμου. Στον αντίποδα υπάρχουν Τμήματα που επεδίωξαν να αξιολογηθούν, όπως αυτό της Τεχνολογίας Αλιείας - Υδατοκαλλιεργειών στο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. «Η επιτροπή των εξωτερικών κριτών απαρτιζόταν από πέντε καθηγητές και ερευνητές διεθνούς κύρους από ΑΕΙ της Ε. Ε. και των ΗΠΑ. Η επιτόπια επίσκεψη κράτησε δύο ημέρες. Τα μέλη της επιτροπής επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις του Τμήματος, έκαναν συνεντεύξεις με το μόνιμο και έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό, τους διοικητικούς υπαλλήλους και τους φοιτητές» εξήγησε, μιλώντας στην «Κ», το μέλος της ΑΔΙΠ, καθηγητής στο ΤΕΙ Κρήτης κ. Ιωάννης Βλάχος.
Βέβαια, τον τελευταίο χρόνο οι διαδικασίες άρχισαν να κινούνται γρηγορότερα. Ενδεικτικά, ο νόμος περί αξιολόγησης ψηφίστηκε το 2005 επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου, και έως το 2008 υπήρξαν οι 5 πρώτες εξωτερικές αξιολογήσεις. Το 2009 ήταν μία «νεκρή» χρονιά και το 2010 ανακοινώθηκαν άλλες 35 αξιολογήσεις. Τροχοπέδη στην επιτάχυνση της προσπάθειας φέρεται να βάζει η θέση του ΓΛΚ, κόβοντας τις αποζημιώσεις των εξωτερικών κριτών. Αρχικά το κονδύλι για το ξενοδοχείο και τα υπόλοιπα έξοδα ήταν 300 ευρώ μηνιαίως. Ομως, πλέον στελέχη του ΓΛΚ υποστηρίζουν ότι απαιτείται νέα κοινή υπουργική απόφαση που να χαρακτηρίζει το κονδύλι προς τους αξιολογητές «αποζημίωση» και όχι «αμοιβή δημοσίων υπαλλήλων για συμμετοχή σε επιτροπές»...
Το προφίλ των αξιολογητών
«Στη Γαλλία ή στις ΗΠΑ, ένα αντίστοιχο Τμήμα είναι περισσότερο προσανατολισμένο στη σύνδεση με την παραγωγή», λέει ο Γάλλος Francois Rene, ερευνητής στο Institut Francais de Recherche pour l’ Exploitation de la Mer.
«Το σύστημα εισαγωγής δεν επιτρέπει σε πολλούς σπουδαστές με υψηλό επίπεδο να επιλέξουν αυτό που πραγματικά θέλουν να σπουδάσουν», λέει η Ναούμα Κούρτη, από το Διεπιστημονικό Ερευνητικό Κέντρο της Ε.Ε. στην Ιταλία.
«Εντυπωσιαστήκαμε από την προθυμία των φοιτητών να εκθέσουν τους προβληματισμούς τους. Ηταν από τις λίγες φορές που υπήρξε τέτοια θετική ανταπόκριση σε επιτροπή εξωτερικών αξιολογητών», λέει ο Ιω. Βλάχος, μέλος της ΑΔΙΠ.
«Να γίνει κατανοητό ότι οι πτυχιούχοι των τμημάτων αυτών πρέπει να απορροφηθούν στην παραγωγή και όχι να προορίζονται για δημόσιες υπηρεσίες», λέει ο Καρίμ Ερζίνι του Παν. Αλγκάρβε της Πορτογαλίας.
«Η διαδικασία αξιολόγησης εφαρμόζεται με παρόμοιο τρόπο εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ. Σίγουρα είναι επωφελής, αν οι αρμόδιοι λάβουν τα απαραίτητα μέτρα», λέει η Ειρήνη Κοκαλά, καθηγήτρια στο Παν. της Τζόρτζια των ΗΠΑ.
«Το ανθρώπινο δυναμικό στα ελληνικά ιδρύματα είναι πολύ δυναμικό. Αυτό που χρειάζεται είναι η καλή διαχείριση και οργάνωση», λέει ο Κωνσταντίνος Βαμβακάς από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης στο Βέλγιο.
Του Αποστολου Λακασα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου