Ευτυχώς μέσα στο σκηνικό ασφυξίας όπου ζούμε καιρό τώρα, έρχονται κάποια παράθυρα οξυγόνωσης με τον άλφα ή βήτα τρόπο.
Κάτι τέτοιο συμβαίνει με το βιβλίο «Ασκηση, ψυχική υγεία και ποιότητα ζωής» του καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού Γιάννη Θεοδωράκη. Το έργο, το οποίο αναπτύσσεται σε 200 και πλέον σελίδες και σε 14 κεφάλαια, προχωρεί πολύ πέρα από τα όρια της αθλητικής και φυσικής αγωγής. Σε πλείστα επίπεδα διαφορετικής έννοιας και υφής, τα οποία όμως συγκλίνουν σε μια ζωτικής σημασίας συνισταμένη που λέγεται και ξαναλέγεται, ακόμη και ως άλλοθι, ποιότητα ζωής. Αν θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε το όνομα ενός αγωνίσματος, θα γράφαμε άλμα τριπλούν.
Προσπάθεια σε τρία στάδια διαδοχής το ένα του άλλου. Με την «άσκηση» κατακτούμε την ψυχική υγεία (αυτονόητη και η σωματική) και το τελικό τίναγμα πάνω στην άμμο οδηγεί σε σημάδι ποιότητας ζωής.
***
Ο αναγνώστης σ΄ αυτήν έστω την περιδιάβαση σ΄ ένα απέραντο στάδιο πνευματικής προσπάθειας και συγγραφικής ευθύνης έχει να επιλέξει κεφάλαια και θέματα τα οποία ναι μεν έχουν τη δική τους ταυτότητα αλλά εντάσσονται σ΄ ένα αγωνιώδες πλαίσιο όπως είναι η κάποια, έστω, ποιότητα ζωής. Αυτή η σπονδυλωτή δομή του έργου μάς ξεναγεί σε πεδία γνώσης ποικίλης στόχευσης. Συνάφεια της άσκησης με την ψυχική υγεία, την καταπολέμηση του στρες, τη σωματική αυτοεκτίμηση, τη θωράκιση κατά της κατάθλιψης, τις λογής-λογής εξαρτήσεις, είτε είναι ναρκωτικά είτε αλκοολισμός κτλ. Και βέβαια, τη μεγάλη πληγή του επαγγελματοποιημένου αθλητισμού και του κερδοσκοπικού θεάματος, το ντόπινγκ, αλλά και ως το κάπνισμα. Η σύντομη αυτή αναφορά δίνει επαρκές μέτρο εκτίμησης για τη θεματική πολυμορφία της σκόπευσης προς πλείστες όσες πράξεις και ενέργειες.
***
Ο ψυχολογικός παράγοντας είναι βασική ωστική δύναμη στην προσπάθεια για βελτίωση της ποιότητας ζωής. Θα αδικούσαμε έργο και συγγραφέα αν παραγνωρίζαμε και άλλους παράγοντες επιτυχίας. Αλλωστε είναι σαφέστατη η φροντίδα σ΄ όλη τη διαδρομή του βιβλίου να δοθούν όχι μόνο οδηγίες αλλά και κίνητρα για όσο το δυνατόν περισσότερη οξυγόνωση σε κάθε συγκεκριμένο χώρο δράσης. Η κλίμακα καλύπτει τα πάντα. Π.χ. υπάρχουν κατανοητά και εφαρμόσιμα προγράμματα άσκησης και υγείας, όπως και η μέριμνα για άτομα με προβλήματα σωματοψυχικά ώστε να τα ξεπεράσουν. Ενα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος μέρος του βιβλίου αναφέρεται, με σαφήνεια, στο πώς η εξειδικευμένη άσκηση σε «κλινικούς πληθυσμούς» (διάφορες ασθένειες ή και μειονεξίες) βοηθά να βρουν ψυχοσωματική εξισορρόπηση. Ενδεικτικά να αναφερθεί ότι η βαρύτατη επίπτωση από τις συνεχώς και πιο πιεστικές συνθήκες της σύγχρονης ζωής και κοινωνικής λειτουργικότητας που εκφράζεται ως «κατάθλιψη» είναι αντιμετωπίσιμη. Το στρες είναι ένας άλλος «εχθρός» που κατά κόρον- και όχι αδικαιολόγητα- αναφέρεται. Λέξεις όπως το άγχος και το στρες είναι πολυμεταχειρισμένες πινακίδες (όχι σπάνια από κεκτημένη συνήθεια και εύκολο άλλοθι) τις οποίες μπορεί να ξηλώσει η άσκηση. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι η άσκηση μπορεί να ανεβάσει και τα επίπεδα του στρες.
***
Επίμετρο όλων αυτών με τα οποία ασχολείται το τρίπτυχο «Ασκηση- Ψυχική υγεία- Ποιότητα ζωής» το ότι στο πέλαγος με τα πολλά μποφόρ της ψυχικής κόπωσης και της σωματικής καταπόνησης υπάρχουν τρόποι μιας αισιόδοξης προοπτικής. Αλλωστε το βιβλίο αφιερώνεται «σε όλους τους φίλους και φίλες που ανεξάρτητα από την ηλικία, τις ικανότητες, τα προσωπικά και επαγγελματικά προβλήματα και τις καθημερινές έγνοιες περπατούν, ασκούνται συστηματικά». Και είναι σημαντικό ότι κάθε θέμα που ενδιαφέρει τον αναγνώστη πλαισιώνεται με πρακτικές και οδηγίες εφαρμόσιμες και κατανοητές, αρκεί να υπάρχει πρόθεση και αγωνιστική προσπάθεια.
Κάτι τέτοιο συμβαίνει με το βιβλίο «Ασκηση, ψυχική υγεία και ποιότητα ζωής» του καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού Γιάννη Θεοδωράκη. Το έργο, το οποίο αναπτύσσεται σε 200 και πλέον σελίδες και σε 14 κεφάλαια, προχωρεί πολύ πέρα από τα όρια της αθλητικής και φυσικής αγωγής. Σε πλείστα επίπεδα διαφορετικής έννοιας και υφής, τα οποία όμως συγκλίνουν σε μια ζωτικής σημασίας συνισταμένη που λέγεται και ξαναλέγεται, ακόμη και ως άλλοθι, ποιότητα ζωής. Αν θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε το όνομα ενός αγωνίσματος, θα γράφαμε άλμα τριπλούν.
Προσπάθεια σε τρία στάδια διαδοχής το ένα του άλλου. Με την «άσκηση» κατακτούμε την ψυχική υγεία (αυτονόητη και η σωματική) και το τελικό τίναγμα πάνω στην άμμο οδηγεί σε σημάδι ποιότητας ζωής.
***
Ο αναγνώστης σ΄ αυτήν έστω την περιδιάβαση σ΄ ένα απέραντο στάδιο πνευματικής προσπάθειας και συγγραφικής ευθύνης έχει να επιλέξει κεφάλαια και θέματα τα οποία ναι μεν έχουν τη δική τους ταυτότητα αλλά εντάσσονται σ΄ ένα αγωνιώδες πλαίσιο όπως είναι η κάποια, έστω, ποιότητα ζωής. Αυτή η σπονδυλωτή δομή του έργου μάς ξεναγεί σε πεδία γνώσης ποικίλης στόχευσης. Συνάφεια της άσκησης με την ψυχική υγεία, την καταπολέμηση του στρες, τη σωματική αυτοεκτίμηση, τη θωράκιση κατά της κατάθλιψης, τις λογής-λογής εξαρτήσεις, είτε είναι ναρκωτικά είτε αλκοολισμός κτλ. Και βέβαια, τη μεγάλη πληγή του επαγγελματοποιημένου αθλητισμού και του κερδοσκοπικού θεάματος, το ντόπινγκ, αλλά και ως το κάπνισμα. Η σύντομη αυτή αναφορά δίνει επαρκές μέτρο εκτίμησης για τη θεματική πολυμορφία της σκόπευσης προς πλείστες όσες πράξεις και ενέργειες.
***
Ο ψυχολογικός παράγοντας είναι βασική ωστική δύναμη στην προσπάθεια για βελτίωση της ποιότητας ζωής. Θα αδικούσαμε έργο και συγγραφέα αν παραγνωρίζαμε και άλλους παράγοντες επιτυχίας. Αλλωστε είναι σαφέστατη η φροντίδα σ΄ όλη τη διαδρομή του βιβλίου να δοθούν όχι μόνο οδηγίες αλλά και κίνητρα για όσο το δυνατόν περισσότερη οξυγόνωση σε κάθε συγκεκριμένο χώρο δράσης. Η κλίμακα καλύπτει τα πάντα. Π.χ. υπάρχουν κατανοητά και εφαρμόσιμα προγράμματα άσκησης και υγείας, όπως και η μέριμνα για άτομα με προβλήματα σωματοψυχικά ώστε να τα ξεπεράσουν. Ενα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος μέρος του βιβλίου αναφέρεται, με σαφήνεια, στο πώς η εξειδικευμένη άσκηση σε «κλινικούς πληθυσμούς» (διάφορες ασθένειες ή και μειονεξίες) βοηθά να βρουν ψυχοσωματική εξισορρόπηση. Ενδεικτικά να αναφερθεί ότι η βαρύτατη επίπτωση από τις συνεχώς και πιο πιεστικές συνθήκες της σύγχρονης ζωής και κοινωνικής λειτουργικότητας που εκφράζεται ως «κατάθλιψη» είναι αντιμετωπίσιμη. Το στρες είναι ένας άλλος «εχθρός» που κατά κόρον- και όχι αδικαιολόγητα- αναφέρεται. Λέξεις όπως το άγχος και το στρες είναι πολυμεταχειρισμένες πινακίδες (όχι σπάνια από κεκτημένη συνήθεια και εύκολο άλλοθι) τις οποίες μπορεί να ξηλώσει η άσκηση. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι η άσκηση μπορεί να ανεβάσει και τα επίπεδα του στρες.
***
Επίμετρο όλων αυτών με τα οποία ασχολείται το τρίπτυχο «Ασκηση- Ψυχική υγεία- Ποιότητα ζωής» το ότι στο πέλαγος με τα πολλά μποφόρ της ψυχικής κόπωσης και της σωματικής καταπόνησης υπάρχουν τρόποι μιας αισιόδοξης προοπτικής. Αλλωστε το βιβλίο αφιερώνεται «σε όλους τους φίλους και φίλες που ανεξάρτητα από την ηλικία, τις ικανότητες, τα προσωπικά και επαγγελματικά προβλήματα και τις καθημερινές έγνοιες περπατούν, ασκούνται συστηματικά». Και είναι σημαντικό ότι κάθε θέμα που ενδιαφέρει τον αναγνώστη πλαισιώνεται με πρακτικές και οδηγίες εφαρμόσιμες και κατανοητές, αρκεί να υπάρχει πρόθεση και αγωνιστική προσπάθεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου