Η εφαρμογή των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών (ΒΔΤ), έχει διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο στην πραγματική υλοποίηση της ολοκληρωμένης πρόληψης και του ελέγχου της ρύπανσης, ως ένα βασικό πλαίσιο για τον προσδιορισμό των οριακών τιμών εκπομπής και για την αδειοδότηση των εγκαταστάσεων.
Οι στόχοι της οδηγίας IPPC είναι η βασική κινητήρια δύναμη για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο της τήρησης των διατάξεων της ανωτέρω οδηγίας, οι Βέλτιστες Τεχνικές και οι δυνατότητες μείωσης των εκπομπών θα πρέπει να μελετώνται επιμελώς όσον αφορά στα περιβαλλοντικά οφέλη .
Σημαντική θετική επίδραση της εν λόγω οδηγίας σχετικά με τις αντίστοιχες δραστηριότητες, είναι η ενοποίηση των αδειών με βάση μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη, μεταξύ άλλων, όλες τις περιβαλλοντικές πτυχές, τα μέτρα διαχείρισης, όπως την παρακολούθηση της διάθεσης των αποβλήτων, τη διαχείριση και την αξιοποίηση των αποβλήτων, μέτρα για την πρόληψη και την ανάκτηση των αποβλήτων, την τεχνολογία και τις τεχνικές που αποσκοπούν στην πρόληψη ή στη μείωση των παραγομένων αποβλήτων από τις εγκαταστάσεις ή τις δραστηριότητες, τη συμμόρφωση με τις οριακές τιμές εκπομπών στον ατμοσφαιρικό αέρα, το νερό και το έδαφος, την ορθολογική χρήση των πρώτων υλών και των φυσικών πόρων, και τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης.
Η οδηγία IPPC χρησιμεύει ως οδηγός για την οικολογική αποδοτικότητα και για την περαιτέρω βελτίωση της διαδικασίας αδειοδότησης με στόχο την βιομηχανική ανάπτυξη και την προστασία του ανταγωνισμού για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Βασική αρχή των ευρωπαϊκών διατάξεων αποτελεί επιπροσθέτως η επί ίσοις όροις αντιμετώπιση των επιχειρήσεων εκ μέρους της εκάστοτε Αδειοδοτούσας Αρχής επιβάλλοντας αντίστοιχα μέτρα και όρους για κάθε κλάδο δραστηριοτήτων, προκειμένου να μην δημιουργούνται ανεπανόρθωτες βλάβες στο περιβάλλον γενικότερα, καθώς και προβλήματα στον ανταγωνισμό, αλλά και να μην υφίστανται καθυστερήσεις στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Θεωρώντας απαραίτητη την έκφραση των δημιουργούμενων προβληματισμών για το θέμα της διαχείρισης των αποβλήτων σε συσχέτιση με την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, και λαμβάνοντας ως δεδομένο το ενδιαφέρον της χώρας μας αφενός μεν για την ορθολογική διαχείριση των επικινδύνων και μη επικινδύνων αποβλήτων, αφετέρου δε για την προώθηση της απλοποίησης της διαδικασίας έκδοσης Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), θα ήταν σκόπιμο να επισημανθούν τα ακόλουθα.
Κρίνεται επιτακτική η ανάγκη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων τόσο της ευρωπαϊκής οδηγίας IPPC, όσο και του νόμου 4014/21-9-2011 (ΦΕΚ 209/2011), για την έκδοση των απαιτούμενων Υπουργικών Αποφάσεων περί καθορισμού κάθε θέματος σχετικού με την περιβαλλοντική αδειοδότηση (όπως π.χ. του περιεχομένου των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και των απαραίτητων δικαιολογητικών ανά υποκατηγορία (Α1, Α2) και ανά ομάδα έργων και δραστηριοτήτων), καθώς και του περιεχομένου των Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων μέσω του ορισμού πρότυπων περιβαλλοντικών όρων για κάθε κλάδο δραστηριοτήτων καθώς και περί εξειδίκευσης των διαδικασιών και των κριτηρίων περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων Α1 και Α2 Κατηγορίας.
Ειδικότερα:
1) το άρθρο 2 (παράγραφος 13) του νόμου 4014/2011 ορίζει «Με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που εκδίδονται εντός έξι μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, εξειδικεύονται περαιτέρω οι διαδικασίες και τα ειδικότερα κριτήρια περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων των άρθρων 3, 4, 5, 6 και 7 του παρόντος νόμου, τα ειδικά έντυπα των ανωτέρω αναφερομένων διαδικασιών, καθώς και κάθε άλλο σχετικό με τις διαδικασίες αυτές θέμα.», και
2) το άρθρο 2 (παράγραφος 7ε) του νόμου 4014/2011 ορίζει «Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, καθορίζονται προδιαγραφές για το περιεχόμενο της ΑΕΠΟ ανάλογα με το είδος του έργου ή της δραστηριότητας.
—Προβλήματα με ΑΕΠΟ στον τομέα αποθήκευσης-διαχείρισης αποβλήτων
Στη συνέχεια αναφέρονται ενδεικτικά παραδείγματα πλημμελειών Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων επιχειρήσεων του τομέα αποθήκευσης – διαχείρισης αποβλήτων, που δημιουργούν εμπόδια στην επιχειρηματική δράση των εταιρειών οι οποίες εφαρμόζουν Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές και δίνουν λύσεις τεχνολογικά σύγχρονες διαθέτοντας υπέρογκα ποσά για επενδύσεις προστασίας περιβάλλοντος, έχοντας ως βασική αρχή την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας σε συνδυασμό με την ανάπτυξη:
α) Σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή οδηγία 2008/98/ΕΕ για τη διαχείριση των αποβλήτων, και του αντίστοιχου νόμου 4042/2012 (ΦΕΚ 24/Α/13-2-2012) ‘’Ποινική προστασία του περιβάλλοντος − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ − Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής’’, δεν επιβάλλεται ανελλιπώς η υποχρέωση για ασφαλιστήριο συμβόλαιο σε ισχύ από διεθνώς αναγνωρισμένη εταιρεία, το οποίο θα πρέπει να κατατίθεται στην οικεία Περιφέρεια,
β) Πολύ συχνά παραλείπεται η τήρηση των Τεχνικών Προδιαγραφών για τη Διαχείριση Επικινδύνων Αποβλήτων παρά τα οριζόμενα στην κείμενη κοινοτική και εθνική νομοθεσία, τόσο κατά τη φάση κατασκευής όσο και κατά τη φάση λειτουργίας, με αποτέλεσμα οι εγκαταστάσεις να μην σχεδιάζονται και κατασκευάζονται σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές του κεφαλαίου 2 [Αποθήκευση Επικινδύνων Αποβλήτων] της ΚΥΑ 24944/1159/2006. Επίσης, συχνά αποφεύγεται να επιβάλλεται στην ΑΕΠΟ η τήρηση της συμβατότητας των προς αποθήκευση επικινδύνων αποβλήτων καθώς και η λειτουργία συστήματος συλλογής των τυχόν διαρροών συμπεριλαμβανομένων και των υγρών πυρόσβεσης,
γ) Κατά παράβαση των διατάξεων της ευρωπαϊκής οδηγίας IPPC (2008/1/ΕΚ) καθώς και της ευρωπαϊκής οδηγίας 2010/75/ΕΚ περί βιομηχανικών εκπομπών, δεν περιλαμβάνονται σε σταθερή βάση στο περιεχόμενο της εγκεκριμένης ΜΠΕ και της εν λόγω ΑΕΠΟ οι προς εφαρμογή αντίστοιχες Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές βάσει των σχετικών Τεχνικών Ευρωπαϊκών Κειμένων Αναφοράς της Σεβίλλης αλλά και οι απαραίτητοι όροι και τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, στο σύνολο των εγκαταστάσεων που εμπίπτουν στις διατάξεις τους,
δ) Συχνή παράλειψη αποτελεί η χρήση κατάλληλου εξοπλισμού ανίχνευσης διαφυγής επικινδύνων αερίων, κατάλληλου εξοπλισμού αντιμετώπισης και κατακράτησης ρύπων, κατάλληλου εξοπλισμού μετρήσεων αέριων ρύπων για την προστασία του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος καθώς και η διενέργεια εδαφολογικών αναλύσεων σε πιστοποιημένα εργαστήρια για τον έλεγχο της κατάστασης του υπεδάφους και των υπόγειων υδάτων,
ε) Κατά παράβαση των διατάξεων της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, ως επί το πλείστον δεν ελέγχονται επιμελώς οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης, ούτε καν το ιδιοκτησιακό καθεστώς για τη προτεινόμενη θέση μιας εγκατάστασης αποθήκευσης – διαχείρισης επικινδύνων αποβλήτων,
στ) Συχνή παράλειψη συνιστά η επιβολή διενέργειας χημικών αναλύσεων τόσο των εισερχομένων όσο και των εξερχομένων επικινδύνων αποβλήτων σε πιστοποιημένα εργαστήρια, με συνέπεια να μην υλοποιείται ταυτοποίηση των επικινδύνων αποβλήτων, ούτε καν να διευκρινίζεται η ακολουθούμενη διαδικασία παραλαβής των αποβλήτων (σελίδα 114, παρ. 6.7), κατά παράβαση του νόμου 4042/2012 και της ΚΥΑ 13588/2006. Παρόμοιες σημαντικές παραλείψεις, παρά την υψηλή επικινδυνότητα των εγκαταστάσεων, αποτελούν η ανυπαρξία περιγραφής συστημάτων πυρανίχνευσης, πυρόσβεσης και ανίχνευσης εκρηκτικής ατμόσφαιρας, η έλλειψη σχετικής έγκρισης από την Πυροσβεστική Υπηρεσία και η αποφυγή επιβολής μέτρων για τη συλλογή και επεξεργασία των νερών πυρόσβεσης. Επιπροσθέτως συχνά δεν επιβάλλεται η υποχρέωση για συνεχή ενημέρωση της Αρμόδιας Περιφέρειας, του Δήμου της περιοχής, αλλά και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, τόσο για το είδος και τις ποσότητες των αποβλήτων που υπάρχουν ανά πάσα στιγμή στην εγκατάσταση, όσο και για κάθε συμβάν έκτακτης ανάγκης που τυχόν λάβει χώρα, προκειμένου να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα
ζ) Συνήθης παράλειψη τόσο της ΑΕΠΟ όσο και της εγκεκριμένης ΜΠΕ, αποτελεί η επιβολή λήψης ειδικής φροντίδας για την αποκατάσταση του χώρου μιας εγκατάστασης μετά το πέρας του κύκλου ζωής της,
η) Παρά τους αυξημένους κινδύνους δημιουργίας ατυχήματος για τις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις συνήθως στην ΑΕΠΟ δεν επιβάλλεται η υποχρέωση εικοσιτετράωρης φύλαξης από εξειδικευμένη εταιρεία με πιστοποιημένη εκπαίδευση των υπαλλήλων της.
Κατόπιν των προαναφερομένων καθίσταται προφανές ότι χρήζει βελτιώσεων το ισχύον θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης των επιχειρήσεων, μέσω απλών νομοθετικών ρυθμίσεων με σκοπό να ενισχυθεί η νέα πολιτική στον τομέα της Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, προκειμένου στα πάντα να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια, δίχως να προκαλούνται αρνητικές επιπτώσεις στο Περιβάλλον, στην Ανάπτυξη και στην Ανταγωνιστικότητα.
Σαφέστατα τα βασικά βήματα, τα οποία κρίνεται σκόπιμο να ρυθμισθούν άμεσα, συνίστανται περαιτέρω στην απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας η οποία αποτελεί μεγάλο εμπόδιο για τις επενδύσεις, στην ομοιομορφία του περιεχομένου των ΑΕΠΟ, στη δημιουργία και τήρηση Εθνικού Μητρώου Επικινδύνων Αποβλήτων, στην ανάθεση της αρμοδιότητας περιβαλλοντικής αδειοδότησης σε Πιστοποιημένους Οργανισμούς (π.χ. Αναγνωρισμένους Νηογνώμονες), στη διενέργεια περιοδικών επιθεωρήσεων από Πιστοποιημένους Φορείς, στον καθορισμό των προδιαγραφών των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και των ΑΕΠΟ.
Ως γνωστόν, η ασφαλής διαχείριση των αποβλήτων αποτελεί πρώτη προτεραιότητα με στόχο να εξασφαλίζεται η τήρηση της ισχύουσας εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, να βελτιώνεται σε συνεχή βάση η περιβαλλοντική απόδοση και να προλαμβάνονται τυχόν βλαπτικές ή/και ανεπανόρθωτες συνέπειες για το περιβάλλον.
Προφανώς, για να πετύχουμε ως χώρα χρειάζεται συνδυασμένη πολιτική, δεδομένου ότι η ανάγκη για επιτάχυνση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων που θα συνεισφέρουν στη διέξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση και στη δημιουργία μόνιμων θέσεων εργασίας, απαρτίζει τον επιθυμητό στόχο της χώρας μας.
Ωστόσο η παρούσα οικονομική συγκυρία δύναται να αποτελέσει έναυσμα για συνολική αναθεώρηση, απλοποίηση και ενίσχυση με κανόνες απόλυτης διαφάνειας της νομοθεσίας αναφορικά με την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και επενδυτικών σχεδίων, ανεξαρτήτως οικονομικού μεγέθους, με σκοπό η χώρα μας να αντιμετωπίσει σημαντικά οικονομικά προβλήματα, όπως είναι η διευκόλυνση της επιχειρηματικής δράσης, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και η ισότιμη αντιμετώπιση των βιομηχανιών, όπως απαιτούν οι κείμενες ευρωπαϊκές διατάξεις.
econews
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου