Επεξεργασία λυμάτων: σημαντική βελτίωση στην ΕΕ

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η συλλογή και επεξεργασία των λυμάτων βελτιώθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και μεγάλες διαφορές εξακολουθούν να υφίστανται μεταξύ των κρατών μελών.Τα κράτη μέλη με τις καλύτερες επιδόσεις, όπως η Αυστρία, η Γερμανία και η Ολλανδία, πληρούν σε μεγάλο βαθμό τα πρότυπα που έχουν οριστεί για την επεξεργασία των λυμάτων, ενώ αρκετά άλλα κράτη μέλη είναι πολύ κοντά.
Τα κράτη μέλη που προσχώρησαν τελευταία, τα οποία ξεκίνησαν από μια χαμηλότερη βάση, έχουν επίσης συνολικά βελτιώσει τη συλλογή και επεξεργασία των λυμάτων, παρά τα χαμηλότερα ποσοστά συμμόρφωσής τους προς τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Στην πρόοδο αυτή συνέβαλε η ΕΕ με σημαντική χρηματοδότηση, ύψους 14,3 δισ. ευρώ για την περίοδο 2007-2013.


Η έκθεση δείχνει ότι το μεγαλύτερο μέρος (91%) του ρυπαντικού φορτίου των μεγάλων αστικών κέντρων της ΕΕ υπόκειται σε αυστηρότερη επεξεργασία. Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση (77%).

Επιπλέον, χάρη στην καλύτερη επεξεργασία των υδάτων και τις μικρότερες απορρίψεις ακατέργαστων λυμάτων στο περιβάλλον, έχει αδιαμφισβήτητα βελτιωθεί η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης. Στις αρχές του 1990, μόνον το 60% των υδάτων αυτών ήταν άριστης ποιότητας, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 78%.

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία που θεσπίστηκε το 1991, τα κράτη μέλη οφείλουν να εγκαταστήσουν συστήματα συλλογής των αστικών λυμάτων. Οφείλουν επίσης να διασφαλίζουν ότι τα ύδατα που εισρέουν σ’ αυτά τα συστήματα υπόκεινται στην κατάλληλη “δευτεροβάθμια” επεξεργασία για απομάκρυνση των ρύπων. Τα λύματα που εισρέουν σε ευαίσθητες περιοχές (όπως περιοχές κολύμβησης ή δεξαμενές πόσιμου νερού) πρέπει να υποβάλλονται σε πρόσθετες αυστηρότερες μορφές επεξεργασίας.

Η τελευταία έκθεση καλύπτει την περίοδο 2009/2010. Τα σημαντικότερα πορίσματα είναι τα εξής:

-Τα ποσοστά συλλογής των λυμάτων είναι πολύ υψηλά: 15 κράτη μέλη συλλέγουν το 100% του συνολικού ρυπαντικού τους φορτίου. Όλα τα κράτη μέλη διατήρησαν ή βελτίωσαν τις προηγούμενες επιδόσεις τους, αν και τα ποσοστά συμμόρφωσης παρέμειναν κάτω από το 30 % στη Βουλγαρία, την Κύπρο, την Εσθονία, τη Λετονία και τη Σλοβενία.

-Το ποσοστό συμμόρφωσης όσον αφορά τη δευτεροβάθμια επεξεργασία ανέρχεται στο 82%, δηλαδή 4 ποσοστιαίες μονάδες πάνω σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση. Παρατηρούνται όμως τεράστιες διαφορές ανάμεσα στα κράτη της ΕΕ-15, όπου τα ποσοστά κυμαίνονταν στο 90–100%, και στα κράτη της ΕΕ-12, όπου το μέσο ποσοστό συμμόρφωσης ήταν 39%.

-Το ποσοστό συμμόρφωσης όσον αφορά την αυστηρότερη επεξεργασία των λυμάτων, προκειμένου να καταπολεμηθεί ο ευτροφισμός ή να μειωθεί η βακτηριολογική ρύπανση που μπορεί να έχει επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, ήταν 77 % συνολικά. Στην ΕΕ-12 ο μέσος όρος ήταν μόλις 14%, ενώ στην Αυστρία, τη Γερμανία, την Ελλάδα και τη Φινλανδία το ποσοστό συμμόρφωσης έφθασε το 100%.

-Το ποσοστό των εδαφών της ΕΕ που χαρακτηρίζονται ως ευαίσθητες περιοχές αυξήθηκε κατά δύο μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση, φθάνοντας σχεδόν το 75%. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη Γαλλία και την Ελλάδα.

Η έκθεση δείχνει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό (91%) του ρυπαντικού φορτίου των μεγάλων αστικών κέντρων της ΕΕ υπόκειται σε αυστηρότερη επεξεργασία. Πρόκειται για αξιοσημείωτη βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση (77%).

Ωστόσο, στο παράρτημα της έκθεσης, όπου παρέχονται συγκριτικά στοιχεία για τις 27 πρωτεύουσες των κρατών μελών της ΕΕ, εφιστάται η προσοχή στο εξής: μόνον 11 από τις 27 διαθέτουν επαρκές σύστημα συλλογής και επεξεργασίας, παρά το γεγονός ότι τα σχετικά πρότυπα έχουν θεσπιστεί πριν από 20 και πλέον χρόνια.