Μόνο οργανωμένοι πλέον οι ποδηλατόδρομοι

Ομάδα εργασίας που θα αναλάβει τη σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών για την οργανωμένη δημιουργία ποδηλατοδρόμων στην Ελλάδα συνέστησε πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Υποδομών κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης με στόχο την κάλυψη του θεσμικού κενού στη δημιουργία ποδηλατικών υποδομών. Σύμφωνα με έγγραφο που αναρτήθηκε στη «Διαύγεια», η σύσταση της ομάδας κρίθηκε απαραίτητη διότι:
Η χρήση του ποδηλάτου ως μέσου μεταφοράς έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα και μάλιστα σε πολλές πόλεις σχεδιάζονται και υλοποιούνται ποδηλατόδρομοι χωρίς την ύπαρξη σχετικών τεχνικών προδιαγραφών και οδηγιών.

Η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή για την αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), στην οποία συμμετέχουν ως μόνιμα μέλη και υπάλληλοι της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εργων, έχει προτείνει σηματοδότηση, καθώς και συμπληρωματική οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση για τους ποδηλατοδρόμους.
Ο σχεδιασμός των ποδηλατοδρόμων και οι παρεμβάσεις στο οδικό δίκτυο όπου εφαρμόζονται θα πρέπει να εξασφαλίζουν στον μέγιστο επιθυμητό βαθμό την οδική ασφάλεια όλων των χρηστών του οδικού δικτύου.

Σχέδια, υλικά και σήμανση
Το αντικείμενο της ομάδας εργασίας, η οποία απαρτίζεται από στελέχη υπουργείων και φορέων και θα είναι άμισθη, θα είναι η σύνταξη οδηγιών για ποδηλατοδρόμους οι οποίες θα περιλαμβάνουν σκαριφήματα, κατασκευαστικά σχέδια και υλικά, καθώς και οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση. Το έργο θα ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2014.

Σύμφωνα με τη συγκοινωνιολόγο κυρία Αννα Γόγολα, η οποία συμμετέχει στην Ομάδα Εργασίας ως εκπρόσωπος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ), η χώρα μας δεν διαθέτει ακόμη προδιαγραφές και οδηγίες για τον καθορισμό των ελάχιστων απαιτήσεων ασφαλείας και κυκλοφορίας των ποδηλάτων ούτε πλαίσιο για τον συνδυασμό των εκάστοτε χρήσεων. Οπως αναφέρει, στις περισσότερες χώρες αυτά τα ζητήματα είχαν αντιμετωπιστεί προτού επενδυθεί δημόσιο χρήμα για την κατασκευή υποδομών.

Πλέον, όπως αναγνωρίζει, το θέμα είναι σοβαρό καθώς όλο και περισσότεροι Ελληνες στρέφονται προς το ποδήλατο. Ωστόσο δεν πρόκειται για εύκολο έργο καθώς, όπως λέει, ο ελληνικός αστικός χώρος είναι στενός.

Ηδη από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «PRESTO», που είχε ως αντικείμενο τη σύνταξη εγχειριδίου για τη βέλτιστη σχεδίαση ποδηλατοδρόμων, τονίζεται ως πρώτο κριτήριο σχεδιασμού η προτεραιότητα στην αποκλειστική χρήση και αποκλειστικές υποδομές για το ποδήλατο, όπου αυτό είναι απαραίτητο για λόγους οδικής ασφαλείας, αλλά και στη συνύπαρξη των χρήσεων, στις άλλες περιπτώσεις.

Σε έναν τοπικό δρόμο γειτονιάς όμως δεν υπάρχει λόγος να σχεδιαστούν αποκλειστικές υποδομές καθώς αρκούν οι διαγραμμίσεις και η κατακόρυφη σήμανση, λέει η συγκοινωνιολόγος. Σε οδικές αρτηρίες όμως θα πρέπει να εξεταστούν διαφορετικοί τρόποι, όπως οι αποκλειστικές υποδομές, η συνύπαρξη με λεωφορεία κτλ.

Το άλλο πρόβλημα, όπως αναγνωρίζει η κυρία Γόγολα, είναι η απουσία ενιαίας σήμανσης. Αλλού το θέμα έχει λυθεί είτε με τη χρήση της φάσης του πεζού είτε με αλλαγή των ενδείξεων είτε με εγκατάσταση νέου φαναριού. Ηδη στη Λαμία ή στην Καρδίτσα, όπως αναφέρει, έχουν εγκατασταθεί φανάρια για ποδήλατα. Οπως λέει, οι πολίτες έχουν προηγηθεί της Πολιτείας στο ζήτημα του ποδηλάτου και ζητούν ασφαλείς υποδομές και λύσεις.

Υποδομές με δύο προσεγγίσεις
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο ανάπτυξης του συστήματος μίσθωσης κοινόχρηστων ποδηλάτων «EasyBike» της BrainBox Πληροφορικής κ. Δημήτρη Δημητριάδη, υπάρχουν περιοχές όπου έχουν σχεδιαστεί καλοί ποδηλατόδρομοι αλλά και σημεία στα οποία δεν ελήφθησαν υπόψη οι πραγματικές ανάγκες του ποδηλάτη. Ο κ. Δημητριάδης αναγνωρίζει την έλλειψη ενιαίων τεχνικών προδιαγραφών, τονίζει όμως ότι η δημιουργία σταθμών μίσθωσης ποδηλάτων υπαγορεύει εν μέρει και τη διαδρομή που θα κάνουν οι ποδηλάτες.

Οπως λέει, από τη διεθνή εμπειρία προκύπτουν δύο προσεγγίσεις. Η αμερικανική θέλει τους ποδηλατικούς κόμβους να δημιουργούνται με βάση τα σημεία ενδιαφέροντος (πλατείες, συγκοινωνιακοί κόμβοι κτλ.).

Η ευρωπαϊκή πρακτική θέλει μεγαλύτερη πυκνότητα ποδηλατικών σταθμών και περισσότερα σημεία ενοικίασης.

Στην Ελλάδα, και λόγω της πυκνότερης δόμησης, όπως σημειώνει, προκύπτει ένα υβριδικό μοντέλο των δύο λύσεων καθώς επιδιώκεται τόσο η πυκνή στάθμευση όσο και ο συνδυασμός μεταξύ των μέσων και των σημείων ενδιαφέροντος.

Πάντως τα δημόσια συστήματα ενοικίασης ποδηλάτων πυκνώνουν. Το «EasyBike» έχει εγκατασταθεί μεταξύ άλλων σε Κομοτηνή, Διδυμότειχο, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Γιάννενα, Καρδίτσα, Ναύπακτο, Κερατσίνι, Χανιά και Γύθειο. Αντίστοιχα, η «cyclopolis» έχει εγκαταστήσει συστήματα σε Ναύπλιο, Μαρούσι, Νέα Σμύρνη και άλλες περιοχές της χώρας.

Και αυτό χάρη στους πόρους του «Πράσινου Ταμείου» που χρηματοδοτεί δήμους για τη δημιουργία τέτοιων συστημάτων. Η υλοποίηση όμως πραγματοποιείται από τους δήμους.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 23 Οκτωβρίου 2013