(του Σωκράτη Χήτα)
Όπως σκότωνα την ώρα μου σερφάροντας στο διαδίκτυο έπεσα σε ένα άρθρο με θέμα την αποκέντρωση , αρχικά πίστεψα πως πρόκειται για μια ακόμα δήλωση της αναγκαιότητας για την εξισορρόπηση μεταξύ επαρχίας και Αθήνας αλλά γρήγορα διαπίστωσα πως ο αρθρογράφος δήλωνε το ακριβώς αντίθετο και μάλιστα παραθέτοντας και κάποια ομολογουμένως σωστά επιχειρήματα . Αν και το άρθρο είναι κάπως παλιό οπότε οι αριθμοί είναι διαφορετικοί , οι αναλογίες παραμένουν οι ίδιες και το αντικείμενο συζήτησης : τι γίνεται σήμερα στην Ελλάδα με την αποκέντρωση. Σας παραθέτω το άρθρο το οποίο άνοιξε μια μεγάλη συζήτηση στην ιστοσελίδα του …
Αποκέντρωση τώρα ?
Εν συντομία ο αρθρογράφος δηλώνει πως ο σημερινός κόσμος περιστρέφεται γύρω από την πόλη (οικονομική , πολιτιστική ,πνευματική και πολιτική ζωή ) και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση έχοντας την Αθήνα ως τον πυρήνα της . Σημειώνει πως πρέπει να ενδυναμωθεί η πρωτεύουσα ώστε να διεκδικήσει την ανάπτυξη της και να μπορεί να κοντράρει άλλες σημαντικές πόλεις ίδιου ή και μεγαλύτερου μεγέθους σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Αντί αυτού παρατηρεί πως η έξοδος κεφαλαίων στην επαρχία δεν έχουν ουσιαστικό αντίκρισμα στην ανάπτυξη της και πως αυτά τα κεφάλαια αν επενδύονταν στην πρωτεύουσα θα είχαν αποτελέσματα . Συνεπώς δηλώνει πως οι προσπάθειες για αποκέντρωση έγιναν λανθασμένα αλλά και αχρείαστα .
Για να γίνει μια ουσιαστική και σωστή συζήτηση θα πρέπει το θέμα να εξεταστεί αντικειμενικά και όχι από το που μένουμε . Έκανα ένα πείραμα μίλησα για τα λεγόμενα του άρθρου σε έναν συμφοιτητή μου από τα Τρίκαλα και σε έναν από την Αθήνα και ζήτησα την γνώμη τους και όπως περίμενα ο ένας «στόλισε» την Αθήνα και ο άλλος την επαρχία . Συνεπώς πρέπει να εξετάσουμε τα πράγματα αποστασιοποιημένα .
Η Αττική έχει πληθυσμό επίσημα κάτι λιγότερο από 4 εκατ. ανεπίσημα μιλάμε για 5 εκ. δηλαδή χωρίς ιδιαίτερους υπολογισμούς συμπεραίνουμε ότι περίπου το 45% των κατοίκων της Ελλάδας ζει στην Αττική . Λάθος ή σωστό είναι γεγονός και δεν αλλάζει , οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση είναι πολιτικοί , κοινωνικοί, ιστορικοί , οικονομικοί και χάνονται πλέον στο παρελθόν αφού η Αθήνα έχει ανοίξει την ψαλίδα εδώ και δεκαετίες . Συνεπώς έχει δημιουργηθεί η εξής κατάσταση : συγκέντρωση όλων των εξουσιών στην Αθήνα , συγκέντρωση του παραγόμενου πλούτου στην Αθήνα και μαρασμός της Επαρχίας .
Έτσι δημιουργείται η ανάγκη για αποκέντρωση δηλαδή την ενίσχυση της περιφέρειας και την αποσυμφόρηση του κέντρου (πρωτεύουσας) μέσω βέβαια οργανωμένων , καλά σχεδιασμένων και στοχευμένων ενεργειών ( θεωρητικά τουλάχιστον ) .
Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα ( και εδώ έρχομαι να συμφωνήσω κατά κάποιο τρόπο με τα γραφόμενα του άρθρου) ήταν ένα σύνολο δαπανών που όμως δεν είχαν ως αποτέλεσμα την παραγωγή πλούτου δηλαδή δεν ήταν επενδύσεις που θα δημιουργούσαν κεφάλαιο στους τόπους και θα ενίσχυαν την ανάπτυξη (όπως λιμάνια , δρόμοι , σιδηρόδρομοι , σχολεία , πανεπιστήμια – όχι όμως όπως γίνεται τώρα – νοσοκομεία , βιομηχανικές περιοχές ) . Ακόμη πραγματοποιήθηκε μετάθεση κατανάλωσης που έγινε με τις μετακινήσεις ομάδων (φοιτητές , φαντάροι ) .
Τέτοιες δαπάνες ήταν οι κατασκευές έργων που θεωρήθηκαν επιτυχία από τις τοπικές αυτοδιοικήσεις όπως τα γήπεδα (Πανθεσσαλικό , Παγκρήτιο , Παμπελόποννησιακό ) έργα όμως που δεν προσέφεραν στις πόλεις (του χρόνου δεν θα τα χρησιμοποιεί κανένας και ζήτημα να έχουν γεμίσει τα τελευταία 8 χρόνια 8 φορές ! ) αντιθέτως τρομάζουν τους δήμους με το κόστος συντήρησης τους και απογοητεύουν με την θλιβερή κατάντια τους ( βέβαια όλα τα ολυμπιακά έργα έτσι είναι ) . Αν τα ίδια χρήματα που έπεσαν για την κατασκευή πήγαιναν για την αναβάθμιση των λιμανιών των πόλεων αυτών δεν θα ήταν καλύτερα ; ( Η Πάτρα βέβαια έφτιαξε νέο ) .
Επίσης μετακίνησαν πλασματικά τον πληθυσμό με την τρομερή διόγκωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κοντά στα 500 τμήματα σε όλη την Ελλάδα με κάθε νομό να έχει τουλάχιστον ένα τμήμα ( ακόμα και η Στερεά Ελλάδα που είναι μάλιστα και ριγμένη σε σχέση με άλλες περιφέρειες έχει 16 τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προσφέροντας περισσότερες από 2890 θέσεις για το ερχόμενο ακαδημαϊκό έτος ) και με την λειτουργία στρατοπέδων σε όλη την επικράτεια . Κινήσεις που βέβαια ήταν ευεργετικές για την επαρχία ( χαρακτηριστικά παραδείγματα Ιωάννινα , Κομοτηνή , Λάρισα ) αλλά δεν ήταν δημιουργία κεφαλαίου αλλά αναδιανομή αυτού . Αυτό σήμαινε πως έφερνες ζωή σε έναν τόπο αλλά δεν έδινες κίνητρα στον κάτοικο και ιδιαίτερα τον νέο να συνεχίσει να ζει εκεί .
Αυτό που δεν έγινε αλλά ούτε γίνεται είναι η κατάρτιση επιχειρηματικών πλάνων για κάθε περιφέρεια ώστε να διαπιστωθούν οι παραγωγικές δυνατότητες αυτών και να προχωρήσουν στην δημιουργία όλων των απαραίτητων προϋποθέσεων και συνθηκών για την παραγωγή δηλαδή δημιουργία πλούτου . Αυτό δεν έχει γίνει , δεν φτάνει να λες ότι υπάρχει βιομηχανική περιοχή σε έναν τόπο αλλά να δίνεις σαν πολιτεία τα κίνητρα στις επιχειρήσεις να μείνουν στην επαρχία και συνεπώς να κρατήσεις και γιατί όχι να αυξήσεις τον πληθυσμό και την δυναμική της επαρχίας .
Ένα παράδειγμα που μπορώ να παραθέσω είναι ότι είχα διαπιστώσει από την απόδειξη πως η έδρα της εταιρείας που διαχειρίζεται την γέφυρα στο Ρίο – Αντίρριο έχει έδρα στο Χαλάνδρι . Δηλαδή η εταιρεία που αντικείμενο διαχείρισης της είναι μια γέφυρα που συνδέει Πελοπόννησο με Δυτική Ελλάδα έχει έδρα την Αθήνα . Εύλογα δημιουργείται η απορία γιατί αυτή η εταιρία δεν έχει έδρα την Πάτρα που είναι δίπλα; Καταλήγουμε έτσι στο συμπέρασμα πως αν η τρίτη πόλη της Ελλάδας δεν μπορεί να κρατήσει μια εταιρεία δεν έχουν καμία ελπίδα μικρομεσαίες πόλεις .
Οπότε προσωπικά συμφωνώ με την ιδέα της αποκέντρωσης (σε αντίθεση με το άρθρο) γιατί θεωρώ ότι η Αθήνα και η συγκέντρωση των πάντων σε αυτήν δεν αφήνουν περιθώρια για την ανάδειξη των παραγωγικών δυνάμεων της υπόλοιπης Ελλάδας ( δεν μπορώ να πιστέψω πως ευλογημένος τόπος στην Ελλάδα είναι μόνο η Αττική) . Αλλά πιστεύω πως η μέχρι τώρα αποκέντρωση δεν έγινε σωστά , δεν φτάνει να φτιάχνεις στην Λαμία ένα καινούριο νοσοκομείο αλλά πρέπει να έχεις προνοήσει για την εύρυθμη λειτουργία του , δεν αρκεί να χωροθετείς βιομηχανικές περιοχές αλλά να δημιουργείς συνθήκες για την άσκηση της επιχειρηματικότητας σε αυτές , δεν μπορεί να ιδρύεις συνεχώς τμήματα σε όλη την Ελλάδα χωρίς να έχεις ένα σαφή σχέδιο για αυτά και χωρίς να τα συνδέεις με τις τοπικές κοινωνίες και την παραγωγικότητα , δεν γίνεται να έχεις πέντε- έξι πόλεις –λιμάνια στην Ελλάδα και όλο το εμπορικό παιχνίδι να γίνεται από τον Πειραιά . Γιατί προς το παρών η επαρχία ζει από τον τουρισμό ( όπου υπάρχει) , από τον φοιτητή και από τον φαντάρο . Δεν έχει δική της παραγωγή παρά σε έναν μικρό βαθμό , τοπικού χαρακτήρα (βιοτεχνίες , τοπικές γαλακτοβιομηχανίες , ιχθυοκαλλιέργειες ) , όσον αφορά την γεωργία δεν έχει αποτελέσει αιτία αποκέντρωσης (ιστορικά μάλιστα το αντίθετο) τουλάχιστον μέχρι τώρα ( αλλά ίσως να αποτελέσει ) .
Βέβαια σήμερα παρατηρείται το αντίθετο συγχώνευση σχολείων , καταργήσεις υπηρεσιών , υποβαθμίσεις νοσοκομείων , πανεπιστημίων , ΤΕΙ και στρατοπέδων και γενικότερα σχέδια για συμμάζεμα στην επαρχία (και βλέπεις τις πόλεις αμέσως να χάνουν δυναμική – βλέπουμε ήδη την Λαμία φανταστείτε κιόλας χωρίς ΤΕΙ και ΑΕΙ την κατάσταση που θα δημιουργηθεί - ) και εκεί φαίνεται η γύμνια της καθώς δεν μπορεί να στηριχτεί στις δικές της δυνάμεις . Αντιλαμβάνομαι και συμφωνώ πως η Αθήνα της αξίζει και πρέπει να αναπτυχθεί και να διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ευρώπη και πρέπει να είναι η σημαιοφόρος της Ελλάδας αλλά από την άλλη πρέπει να γίνει σαφές πως η Ελλάδα τελειώνει στο Ορμένιο (πληθυσμιακά) και όχι στα Σείριος .
Βέβαια καλή η συζήτηση και η επιχειρηματολογία αλλά πρέπει να εξετάσουμε τι πραγματικά συμβαίνει σήμερα και αυτό θα γίνει μέσω της εξέτασης των αριθμών . Μία μελέτη που μας βοηθά να δούμε τι γίνεται σήμερα με την αποκέντρωση είναι του Εργαστήριου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων και συγκεκριμένα ο παρακάτω πίνακας μας δείχνει την φαινόμενη μετανάστευση σε κάθε περιφέρεια …
Καταρχήν παρατηρούμε το θλιβερό γεγονός ότι 187.443 άνθρωποι κούνησαν το μαντίλι στην Ελλάδα . Όσον αφορά την αποκέντρωση οι αριθμοί δείχνουν ένα κύμα φυγής από τα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά όχι ενίσχυση της επαρχίας. Συγκεκριμένα σε 6 περιφέρειες υπάρχει θετικό πρόσημο στην φαινόμενη μετανάστευση αλλά μόνο στην Κρήτη και στην Ήπειρο μπορούμε να πούμε ότι το μέγεθος ήταν άξιο προσοχής , στις υπόλοιπες 7 περιφέρειες όχι μόνο δεν ήρθε πληθυσμός αλλά το αντίθετο ο κόσμος εγκατέλειψε την επαρχία . Βέβαια ο δείκτης της φαινόμενης μετανάστευσης δεν είναι ταυτόσημος της αποκέντρωσης αλλά μας βοηθάει στο να συμπεράνουμε το εξής : Ναι έχει φύγει κόσμος από την Αττική αλλά έφυγε και από την Ελλάδα δεν πήγε παρά σε έναν μικρό βαθμό στην επαρχία .
Συγκεκριμένα το σύνολο των ανθρώπων που αποφάσισαν να αλλάξουν τόπο διαμονής ήταν 210.118 ( άθροισμα των περιφερειών με αρνητικό πρόσημο ) από αυτούς μόλις οι 22.675 εγκαταστάθηκαν κάπου αλλού στην Ελλάδα (άθροισμα των περιφερειών με θετικό πρόσημο) οι υπόλοιποι 187.443 όπως γράφτηκε και παραπάνω έχουν μεταναστεύσει .
Συνεπώς κύμα επιστροφής στην επαρχία και στην ελληνική ύπαιθρο δεν συνέβη την δεκαετία 2001-2011 , βέβαια σήμερα με την οικονομική κρίση υποστηρίζεται πως πλέον συμβαίνει η επιστροφή στην επαρχία και ιδιαίτερα στα χωριά λόγω της γεωργίας αλλά αυτό το φαινόμενο πρέπει να περάσουν κάποια χρόνια για να διαπιστωθεί η δύναμη του αλλά και τα αποτελέσματα του .
Σωκράτης Χήτας
Φοιτητής Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας
http://www.lamiareport.gr
Αποκέντρωση τώρα ?
Εν συντομία ο αρθρογράφος δηλώνει πως ο σημερινός κόσμος περιστρέφεται γύρω από την πόλη (οικονομική , πολιτιστική ,πνευματική και πολιτική ζωή ) και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση έχοντας την Αθήνα ως τον πυρήνα της . Σημειώνει πως πρέπει να ενδυναμωθεί η πρωτεύουσα ώστε να διεκδικήσει την ανάπτυξη της και να μπορεί να κοντράρει άλλες σημαντικές πόλεις ίδιου ή και μεγαλύτερου μεγέθους σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Αντί αυτού παρατηρεί πως η έξοδος κεφαλαίων στην επαρχία δεν έχουν ουσιαστικό αντίκρισμα στην ανάπτυξη της και πως αυτά τα κεφάλαια αν επενδύονταν στην πρωτεύουσα θα είχαν αποτελέσματα . Συνεπώς δηλώνει πως οι προσπάθειες για αποκέντρωση έγιναν λανθασμένα αλλά και αχρείαστα .
Για να γίνει μια ουσιαστική και σωστή συζήτηση θα πρέπει το θέμα να εξεταστεί αντικειμενικά και όχι από το που μένουμε . Έκανα ένα πείραμα μίλησα για τα λεγόμενα του άρθρου σε έναν συμφοιτητή μου από τα Τρίκαλα και σε έναν από την Αθήνα και ζήτησα την γνώμη τους και όπως περίμενα ο ένας «στόλισε» την Αθήνα και ο άλλος την επαρχία . Συνεπώς πρέπει να εξετάσουμε τα πράγματα αποστασιοποιημένα .
Η Αττική έχει πληθυσμό επίσημα κάτι λιγότερο από 4 εκατ. ανεπίσημα μιλάμε για 5 εκ. δηλαδή χωρίς ιδιαίτερους υπολογισμούς συμπεραίνουμε ότι περίπου το 45% των κατοίκων της Ελλάδας ζει στην Αττική . Λάθος ή σωστό είναι γεγονός και δεν αλλάζει , οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση είναι πολιτικοί , κοινωνικοί, ιστορικοί , οικονομικοί και χάνονται πλέον στο παρελθόν αφού η Αθήνα έχει ανοίξει την ψαλίδα εδώ και δεκαετίες . Συνεπώς έχει δημιουργηθεί η εξής κατάσταση : συγκέντρωση όλων των εξουσιών στην Αθήνα , συγκέντρωση του παραγόμενου πλούτου στην Αθήνα και μαρασμός της Επαρχίας .
Έτσι δημιουργείται η ανάγκη για αποκέντρωση δηλαδή την ενίσχυση της περιφέρειας και την αποσυμφόρηση του κέντρου (πρωτεύουσας) μέσω βέβαια οργανωμένων , καλά σχεδιασμένων και στοχευμένων ενεργειών ( θεωρητικά τουλάχιστον ) .
Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα ( και εδώ έρχομαι να συμφωνήσω κατά κάποιο τρόπο με τα γραφόμενα του άρθρου) ήταν ένα σύνολο δαπανών που όμως δεν είχαν ως αποτέλεσμα την παραγωγή πλούτου δηλαδή δεν ήταν επενδύσεις που θα δημιουργούσαν κεφάλαιο στους τόπους και θα ενίσχυαν την ανάπτυξη (όπως λιμάνια , δρόμοι , σιδηρόδρομοι , σχολεία , πανεπιστήμια – όχι όμως όπως γίνεται τώρα – νοσοκομεία , βιομηχανικές περιοχές ) . Ακόμη πραγματοποιήθηκε μετάθεση κατανάλωσης που έγινε με τις μετακινήσεις ομάδων (φοιτητές , φαντάροι ) .
Τέτοιες δαπάνες ήταν οι κατασκευές έργων που θεωρήθηκαν επιτυχία από τις τοπικές αυτοδιοικήσεις όπως τα γήπεδα (Πανθεσσαλικό , Παγκρήτιο , Παμπελόποννησιακό ) έργα όμως που δεν προσέφεραν στις πόλεις (του χρόνου δεν θα τα χρησιμοποιεί κανένας και ζήτημα να έχουν γεμίσει τα τελευταία 8 χρόνια 8 φορές ! ) αντιθέτως τρομάζουν τους δήμους με το κόστος συντήρησης τους και απογοητεύουν με την θλιβερή κατάντια τους ( βέβαια όλα τα ολυμπιακά έργα έτσι είναι ) . Αν τα ίδια χρήματα που έπεσαν για την κατασκευή πήγαιναν για την αναβάθμιση των λιμανιών των πόλεων αυτών δεν θα ήταν καλύτερα ; ( Η Πάτρα βέβαια έφτιαξε νέο ) .
Επίσης μετακίνησαν πλασματικά τον πληθυσμό με την τρομερή διόγκωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κοντά στα 500 τμήματα σε όλη την Ελλάδα με κάθε νομό να έχει τουλάχιστον ένα τμήμα ( ακόμα και η Στερεά Ελλάδα που είναι μάλιστα και ριγμένη σε σχέση με άλλες περιφέρειες έχει 16 τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προσφέροντας περισσότερες από 2890 θέσεις για το ερχόμενο ακαδημαϊκό έτος ) και με την λειτουργία στρατοπέδων σε όλη την επικράτεια . Κινήσεις που βέβαια ήταν ευεργετικές για την επαρχία ( χαρακτηριστικά παραδείγματα Ιωάννινα , Κομοτηνή , Λάρισα ) αλλά δεν ήταν δημιουργία κεφαλαίου αλλά αναδιανομή αυτού . Αυτό σήμαινε πως έφερνες ζωή σε έναν τόπο αλλά δεν έδινες κίνητρα στον κάτοικο και ιδιαίτερα τον νέο να συνεχίσει να ζει εκεί .
Αυτό που δεν έγινε αλλά ούτε γίνεται είναι η κατάρτιση επιχειρηματικών πλάνων για κάθε περιφέρεια ώστε να διαπιστωθούν οι παραγωγικές δυνατότητες αυτών και να προχωρήσουν στην δημιουργία όλων των απαραίτητων προϋποθέσεων και συνθηκών για την παραγωγή δηλαδή δημιουργία πλούτου . Αυτό δεν έχει γίνει , δεν φτάνει να λες ότι υπάρχει βιομηχανική περιοχή σε έναν τόπο αλλά να δίνεις σαν πολιτεία τα κίνητρα στις επιχειρήσεις να μείνουν στην επαρχία και συνεπώς να κρατήσεις και γιατί όχι να αυξήσεις τον πληθυσμό και την δυναμική της επαρχίας .
Ένα παράδειγμα που μπορώ να παραθέσω είναι ότι είχα διαπιστώσει από την απόδειξη πως η έδρα της εταιρείας που διαχειρίζεται την γέφυρα στο Ρίο – Αντίρριο έχει έδρα στο Χαλάνδρι . Δηλαδή η εταιρεία που αντικείμενο διαχείρισης της είναι μια γέφυρα που συνδέει Πελοπόννησο με Δυτική Ελλάδα έχει έδρα την Αθήνα . Εύλογα δημιουργείται η απορία γιατί αυτή η εταιρία δεν έχει έδρα την Πάτρα που είναι δίπλα; Καταλήγουμε έτσι στο συμπέρασμα πως αν η τρίτη πόλη της Ελλάδας δεν μπορεί να κρατήσει μια εταιρεία δεν έχουν καμία ελπίδα μικρομεσαίες πόλεις .
Οπότε προσωπικά συμφωνώ με την ιδέα της αποκέντρωσης (σε αντίθεση με το άρθρο) γιατί θεωρώ ότι η Αθήνα και η συγκέντρωση των πάντων σε αυτήν δεν αφήνουν περιθώρια για την ανάδειξη των παραγωγικών δυνάμεων της υπόλοιπης Ελλάδας ( δεν μπορώ να πιστέψω πως ευλογημένος τόπος στην Ελλάδα είναι μόνο η Αττική) . Αλλά πιστεύω πως η μέχρι τώρα αποκέντρωση δεν έγινε σωστά , δεν φτάνει να φτιάχνεις στην Λαμία ένα καινούριο νοσοκομείο αλλά πρέπει να έχεις προνοήσει για την εύρυθμη λειτουργία του , δεν αρκεί να χωροθετείς βιομηχανικές περιοχές αλλά να δημιουργείς συνθήκες για την άσκηση της επιχειρηματικότητας σε αυτές , δεν μπορεί να ιδρύεις συνεχώς τμήματα σε όλη την Ελλάδα χωρίς να έχεις ένα σαφή σχέδιο για αυτά και χωρίς να τα συνδέεις με τις τοπικές κοινωνίες και την παραγωγικότητα , δεν γίνεται να έχεις πέντε- έξι πόλεις –λιμάνια στην Ελλάδα και όλο το εμπορικό παιχνίδι να γίνεται από τον Πειραιά . Γιατί προς το παρών η επαρχία ζει από τον τουρισμό ( όπου υπάρχει) , από τον φοιτητή και από τον φαντάρο . Δεν έχει δική της παραγωγή παρά σε έναν μικρό βαθμό , τοπικού χαρακτήρα (βιοτεχνίες , τοπικές γαλακτοβιομηχανίες , ιχθυοκαλλιέργειες ) , όσον αφορά την γεωργία δεν έχει αποτελέσει αιτία αποκέντρωσης (ιστορικά μάλιστα το αντίθετο) τουλάχιστον μέχρι τώρα ( αλλά ίσως να αποτελέσει ) .
Βέβαια σήμερα παρατηρείται το αντίθετο συγχώνευση σχολείων , καταργήσεις υπηρεσιών , υποβαθμίσεις νοσοκομείων , πανεπιστημίων , ΤΕΙ και στρατοπέδων και γενικότερα σχέδια για συμμάζεμα στην επαρχία (και βλέπεις τις πόλεις αμέσως να χάνουν δυναμική – βλέπουμε ήδη την Λαμία φανταστείτε κιόλας χωρίς ΤΕΙ και ΑΕΙ την κατάσταση που θα δημιουργηθεί - ) και εκεί φαίνεται η γύμνια της καθώς δεν μπορεί να στηριχτεί στις δικές της δυνάμεις . Αντιλαμβάνομαι και συμφωνώ πως η Αθήνα της αξίζει και πρέπει να αναπτυχθεί και να διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ευρώπη και πρέπει να είναι η σημαιοφόρος της Ελλάδας αλλά από την άλλη πρέπει να γίνει σαφές πως η Ελλάδα τελειώνει στο Ορμένιο (πληθυσμιακά) και όχι στα Σείριος .
Βέβαια καλή η συζήτηση και η επιχειρηματολογία αλλά πρέπει να εξετάσουμε τι πραγματικά συμβαίνει σήμερα και αυτό θα γίνει μέσω της εξέτασης των αριθμών . Μία μελέτη που μας βοηθά να δούμε τι γίνεται σήμερα με την αποκέντρωση είναι του Εργαστήριου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων και συγκεκριμένα ο παρακάτω πίνακας μας δείχνει την φαινόμενη μετανάστευση σε κάθε περιφέρεια …
Καταρχήν παρατηρούμε το θλιβερό γεγονός ότι 187.443 άνθρωποι κούνησαν το μαντίλι στην Ελλάδα . Όσον αφορά την αποκέντρωση οι αριθμοί δείχνουν ένα κύμα φυγής από τα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά όχι ενίσχυση της επαρχίας. Συγκεκριμένα σε 6 περιφέρειες υπάρχει θετικό πρόσημο στην φαινόμενη μετανάστευση αλλά μόνο στην Κρήτη και στην Ήπειρο μπορούμε να πούμε ότι το μέγεθος ήταν άξιο προσοχής , στις υπόλοιπες 7 περιφέρειες όχι μόνο δεν ήρθε πληθυσμός αλλά το αντίθετο ο κόσμος εγκατέλειψε την επαρχία . Βέβαια ο δείκτης της φαινόμενης μετανάστευσης δεν είναι ταυτόσημος της αποκέντρωσης αλλά μας βοηθάει στο να συμπεράνουμε το εξής : Ναι έχει φύγει κόσμος από την Αττική αλλά έφυγε και από την Ελλάδα δεν πήγε παρά σε έναν μικρό βαθμό στην επαρχία .
Συγκεκριμένα το σύνολο των ανθρώπων που αποφάσισαν να αλλάξουν τόπο διαμονής ήταν 210.118 ( άθροισμα των περιφερειών με αρνητικό πρόσημο ) από αυτούς μόλις οι 22.675 εγκαταστάθηκαν κάπου αλλού στην Ελλάδα (άθροισμα των περιφερειών με θετικό πρόσημο) οι υπόλοιποι 187.443 όπως γράφτηκε και παραπάνω έχουν μεταναστεύσει .
Συνεπώς κύμα επιστροφής στην επαρχία και στην ελληνική ύπαιθρο δεν συνέβη την δεκαετία 2001-2011 , βέβαια σήμερα με την οικονομική κρίση υποστηρίζεται πως πλέον συμβαίνει η επιστροφή στην επαρχία και ιδιαίτερα στα χωριά λόγω της γεωργίας αλλά αυτό το φαινόμενο πρέπει να περάσουν κάποια χρόνια για να διαπιστωθεί η δύναμη του αλλά και τα αποτελέσματα του .
Σωκράτης Χήτας
Φοιτητής Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδας
http://www.lamiareport.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου