Κι όμως!
Εδώ και πάνω από 25 χρόνια, οι φόροι μας επιδοτούν την αγορά αυτοκινήτων. Αυτό στοίχισε (και συνεχίζει να κοστίζει) δισεκατομμύρια στους φορολογουμένους. Ας θυμηθούμε τα σχετικά «πακέτα» του Μπαλαντίρ (Balladur), του Ζιπέ (Juppé) κι άλλα κίνητρα για την αγορά ΙΧ. Επί δεκαετίες αυτό το αδιέξοδο φτιαχνόταν με τα λεφτά των φορολογουμένων. Αυτοκίνητα που λειτουργούσαν μια χαρά στέλνονταν πρόωρα στις χωματερές χάρη στις κρατικές επιδοτήσεις. Κρίνετε μόνοι σας: μόνο το τελευταίο «εθνικό σχέδιο», που έληξε τον Δεκέμβριο του 2009, επιδοτούσε την «απόσυρση» παλιών ΙΧ με 220 εκατομμύρια ευρώ, το δανεισμό για αγορά αυτοκινήτων με άλλο 1 δις, και με 300 εκατομμύρια την δημιουργία αρχικών επενδυτικών κεφαλαίων...
Το καλοκαίρι που μας πέρασε το μέγεθος της υποστήριξης προς την αυτοκίνηση που προβλέπει το πακέτο του Αρνό Μοντεμπούργκ (Arnaud Montebourg) είναι ακόμα ασαφές: ο προϋπολογισμός του 2013 προβλέπει εντούτοις 490 εκατομμύρια ευρώ για το σκοπό αυτό στο πρόγραμμα δημοσίων «επενδύσεων», που «θα καλυφθούν εν πολλοίς» από τα αντικίνητρα στην χρήση ρυπογόνων οχημάτων.
Από την άλλη, η προηγούμενη κυβέρνηση είχε ανακοινώσει στα τέλη Ιανουαρίου (2012) ένα ψευδεπίγραφο «εθνικό σχέδιο για την ποδηλασία» που ως κορυφαίο μέτρο προέβλεπε την δημιουργία ενός σήματος οδικής κυκλοφορίας που θα επέτρεπε επιτέλους στις πόλεις μας στα ποδήλατα να στρίβουν δεξιά. Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν! Η σημερινή κυβέρνηση οφείλει να συνειδητοποιήσει το μέγεθος της σημασίας της ποδηλασίας, που αποτελεί μια πραγματιστική, αποτελεσματική και οικονομική απάντηση στις προκλήσεις που θέτουν οι εξελίξεις στην κινητικότητα και τις μετακινήσεις των συμπολιτών μας.
Καλούμε τον υπουργό συγκοινωνιών να πράξει ως αρμόζει στα 500 εκατομμύρια ευρώ που επένδυσαν το 2009 για την ποδηλασία οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (κατασκευή ποδηλατοδρόμων, πολεοδομικές παρεμβάσεις, χώροι στάθμευσης, άλλες υπηρεσίες...) Ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει για τη χρηματοδότηση ανάλογων πολιτικών το θλιβερό ποσό των 15 εκατομμυρίων ευρώ, την ίδια στιγμή που τα φορολογικά έσοδα του κράτους από την ποδηλασία ανέρχονται σε 621 εκατομμύρια ευρώ. Συγκριτικά η μείωση της τιμής της βενζίνης κατά 0.02 ευρώ το λίτρο προκαλεί στα δημόσια έσοδα απώλειες της τάξης του 1 εκατομμυρίου ευρώ.
Πολλαπλό διακύβευμα
Το ποδήλατο είναι ένα βασικό εργαλείο πολιτικής για να απαντήσουμε στις προκλήσεις των μετακινήσεων και της ισόρροπης ανάπτυξης.
Κινητικότητα Έχουμε κατ' αρχήν την πρόκληση της κινητικότητας. Το 2012, το 50% των μετακινήσεων κάτω των 2km γίνονται με ΙΧ. Το ένα τρίτο των μαθητών καθημερινά φτάνουν οδικώς στο σχολείο τους, που απέχει κατά μέσο όρο λίγες εκατοντάδες μέτρα από το σπίτι τους. Αλλά το δικαίωμα στην «πόλη για όλους», το δικαίωμα όλων να φτάνουν εύκολα και άνετα στο χώρο εργασίας ή εκπαίδευσης ή ψυχαγωγίας τους, συνδέεται όλο και περισσότερο με την προώθηση πιο «ενεργητικών» τρόπων μετακίνησης.
Αγοραστική δύναμη Υπάρχει επίσης το ζήτημα της αγοραστικής δύναμης. Σήμερα οι «μετακινήσεις» είναι η δεύτερη πιο δαπανηρή κατηγορία εξόδων των νοικοκυριών. Η συχνή χρήση του ποδηλάτου συμπεριλαμβάνεται στις αποδοτικές και βιώσιμες λύσεις για την προάσπιση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών.
Υγεία Ένα άλλο θέμα είναι η υγεία. Την στιγμή που πάνω από το 15% των Γάλλων υποφέρουν από παθήσεις που συνδέονται με την καθιστική ζωή (παχυσαρκία, διαβήτης, καρδιαγγειακά νοσήματα) η καθημερινή (ή εν πάση περιπτώσει συχνή) ποδηλασία προασπίζει αποτελεσματικά την δημόσια υγεία και παράγει μεγάλες οικονομίες στις δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση. Απέναντι επίσης στην ρύπανση της ατμόσφαιρας και τις παθήσεις που προκαλούνται από τα μικροσωματίδια που παράγουν οι μηχανές εσωτερικής καύσεως, το ποδήλατο συμβάλλει στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα. Σύμφωνα με το υπουργείο υγείας, σήμερα η ποδηλασία εξοικονομεί περί τα 5δις ευρώ ετησίως από δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση.
Ενέργεια Όσο για την ενέργεια, από το ανεξάντλητο και φθηνό πετρέλαιο περάσαμε σε μια μορφή ενέργειας σπάνια και δαπανηρή. Η χρήση του ποδηλάτου συμβάλει στην οικολογική μετάβαση στον τομέα της μετακίνησης, ελαφρύνοντας ταυτόχρονα τις δαπάνες για την ενέργεια, που σήμερα επιβαρύνουν ετησίως με 45 δις το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μας.
Χώρος Υπάρχει επίσης το θέμα του χώρου. Η διαμόρφωση χώρων κατάλληλων για ποδηλασία (ποδηλατόδρομοι, σήμανση, στάθμευση) απαιτεί ελάχιστο από τον (όλο και λιγότερο διαθέσιμο) χώρο των πόλεων και των περιφερειών μας. Η ποδηλασία γίνεται διαρκώς και πιο συμφέρουσα σε σχέση με την ανάπτυξη του αστικού οδικού δικτύου και των αυτοκινητοδρόμων.
Ομαλή συμβίωση Όσον αφορά τέλος την συμβίωση μας, το ποδήλατο επιτρέπει τη σύναψη πράων και συμβιωτικών σχέσεων μεταξύ των χρηστών του δημοσίου χώρου.Συμβάλλει αυτομάτως σε περισσότερη ανθρωπιά, ομαλή συμβίωση, σε συναντήσεις και ανταλλαγές.
Στρατηγικές προτεραιότητες
Προκειμένου να αξιοποιήσει και να ενισχύσει τις παρεμβάσεις των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης υπέρ της χρήσης του ποδηλάτου, το κράτος χρειάζεται να λάβει ξεκάθαρες αποφάσεις χωρίς περαιτέρω δαπάνες. Απαιτείται για τον σκοπό αυτό:
Η αναθεώρηση του «κώδικα οδικής κυκλοφορίας», ούτως ώστε να μπουν επιτέλους στο κέντρο των προτεραιοτήτων του οι πιο αδύναμοι και ευάλωτοι χρήστες των δημοσίων χώρων.
Η απόδοση στην ποδηλασία τουλάχιστο του 10% του ποσού που αφιερώνεται στις οδικές μετακινήσεις (κατασκευή δρόμων, αυτοκινητοδρόμων, παρακαμπτηρίων οδών...)
Η εφαρμογή οικονομικών και φορολογικών κινήτρων για την αγορά και την χρήση του ποδηλάτου, όπως συμβαίνει και με άλλα μέσα μεταφοράς (π.χ. «κάρτα απεριορίστων διαδρομών»).
Μέτρα που ευνοούν την δημιουργία και την εμπέδωση τοπικών επιχειρήσεων που ασχολούνται με την καινοτομία, την παραγωγή, την συναρμολόγηση και την συντήρησηστον τομέα της ποδηλασίας.
Την ώρα που στη Γαλλία το εθνικό ρεκόρ ποδηλασίας το διαθέτει το Στρασβούργο (όπου το 14% του συνόλου των μετακινήσεων γίνεται με ποδήλατο) στην Καρλσρούη (στην καρδιά της αυτοκινητοβιομηχανίας!) ο αντίστοιχος αριθμός φτάνει το 27% και στην Κοπεγχάγη (την πατρίδα των μακρόχρονων περιόδων βροχερού ψύχους της Βόρειας Θάλασσας!) στο 32%.
Παρόμοια μέτρα δείχνουν με σαφήνεια το δρόμο που πρέπει να λάβει στη Γαλλία ένα «εθνικό σχέδιο ποδηλασίας» που να αξίζει αυτή την ονομασία, και να προωθεί την ποδηλασία κάθε μορφής, ανατρέποντας τις κυρίαρχες λογικές στον τομέα της κινητικότητας και της μετακίνησης. Ως αιρετοί-μέλη της πολιτικής οικολογίας, ήρθε η ώρα να μπορούμε να προασπίζουμε σε τοπικό επίπεδο μια εθνική πολιτική. Είμαστε ήδη πανέτοιμοι να συμβάλλουμε σε κάτι τέτοιο!
Ο Alain Jund είναι αντιδήμαρχος του Στρασβούργου· η Catherine Hervieu είναι αντιπρόεδρος της περιοχής της Ντιζόν· ο Rudy L'Orphelin είναι αντιδήμαρχος της Καν· ο Clément Rossignol είναι αντιπρόεδρος της περιοχής του Μπορντό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου