Συγχωνεύσεις και κοινή λογική στο Δημόσιο

Γονείς και κυρίως εκπαιδευτικοί από γυμνάσιο στα βόρεια προάστια της Αθήνας διαμαρτύρονταν πριν από λίγες μέρες για τη συγχώνευση σχολείων που ανακοινώθηκε προχθές. Το «πρόβλημά τους» ήταν να μην κλείσει το σχολείο που είχε, στις τρεις τάξεις του, 46 μαθητές και 15 εκπαιδευτικούς, μια σχέση διδασκόντων με μαθητές που είναι παγκόσμιο ρεκόρ. Και είχαν το θράσος να διαμαρτύρονται.

Ο γειτονικός δήμος, με το γυμνάσιο του οποίου συγχωνεύτηκε τελικά το σχολείο, είναι δίπλα και δεν πρόκειται για ορεινές κοινότητες που δεν συνδέονται με οδικό δίκτυο. Τελικά, η περίπτωση δεν ήταν η μοναδική, καθώς το 30% των γυμνασίων που συγχωνεύονται είχαν λιγότερους από 35 μαθητές…

Το θέμα δεν είναι ασήμαντο. Βρίσκεται στην καρδιά του προβλήματος που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία. Το πραγματικό πρόβλημά μας δεν είναι η διόγκωση του δημόσιου χρέους ούτε η δυσκολία, ίσως και αδυναμία, να εξυπηρετηθεί. Αυτό είναι αποτέλεσμα μιας μακράς παράδοσης. Το πρόβλημα είναι ότι ακόμα και μετά τις διευκολύνσεις, τη μείωση επιτοκίου και την επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου, απομένει η δύσκολη δουλειά: Η βελτίωση της παραγωγικότητας…

Ενίσχυση της παραγωγικότητας γίνεται με δύο τρόπους: ο πρώτος είναι να κερδίσουμε αποτελεσματικότητα, δηλαδή να περιοριστούν οι πόροι που διαθέτουμε για να προκύψει ένα αποτέλεσμα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, να μην απαιτούνται σε σχολείο 15 καθηγητές για 46 παιδιά, σαν να κάνουν ιδιαίτερα… Ούτε ενοίκιο και άλλα έξοδα για σχολείο που δεν χρειάζεται.

Ο δεύτερος τρόπος για να βελτιωθεί η παραγωγικότητα είναι να αυξηθεί ό όγκος των προϊόντων ή υπηρεσιών που παράγεται και συνεπώς η αξία των παραγομένων. Θα ήταν αποδεκτό να υπάρχει το γυμνάσιο αν στο κτίριο, που είχε ενοικιαστεί έναντι 10.000 ευρώ τον μήνα, διδάσκονταν 120 μαθητές, από τους 15 καθηγητές.

Η συγχώνευση σχολείων είναι από τις ελάχιστες πρωτοβουλίες που έχουμε δει έως τώρα και απαντούν ουσιαστικά στην κρίση. Θα έχουμε 1.056 σχολεία λιγότερα, καθώς συγχωνεύονται 1.933 και προκύπτουν 877 νέα, από το σύνολο των 16.000 σχολικών μονάδων της χώρας. Και αυτό ενώ το όριο μαθητών ανά τάξη παραμένει στα 25 παιδιά, χαμηλότερο από πολλά ιδιωτικά σχολεία.

Η αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης δεν μπορεί να γίνει με ακόμα μεγαλύτερη αύξηση φόρων, ούτε μόνον με αποκρατικοποίηση, ούτε ελπίζοντας ότι η πλήρης χρεοκοπία θα συνεχίσει να αποκλείεται επειδή δεν το αντέχουν οι άλλες χώρες! Προφανώς δεν υπάρχουν κρατικοί πόροι για να αυξηθούν οι επενδύσεις, ώστε να αντιστραφεί η ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας που παρασύρει στον πάτο το βιοτικό επίπεδο.

Η ουσιαστική διέξοδος είναι η βελτίωση της παραγωγικότητας και ιδιαίτερα στον δημόσιο τομέα, όπου υπάρχουν μεγάλα περιθώρια, αρκεί να αναληφθούν οι κατάλληλες πρωτοβουλίες. Αλλωστε, είναι τόσο μεγάλα τα περιθώρια βελτίωσης της παραγωγικότητας που δεν χρειάζονται επαναστατικά μέτρα ούτε μεγάλες επενδύσεις, απλά να επικρατήσει η κοινή λογική…


Tου Σεραφειμ Κωνσταντινιδη στην Καθημερινή