Ανακύκλωση χωρίς απορρύπανση – Η επικίνδυνη «συνήθεια» με τις παλιές ηλεκτρικές συσκευές

Οι παλιατζήδες κάνουν «χρυσές δουλειές», καθώς μεγάλος είναι ο αριθμός των παλιών συσκευών που πετιούνται στα σκουπίδια. Και αυτό γιατί η πλειονότητα των Ελλήνων όταν αντικαθιστούν τις ηλεκτρικές τους συσκευές δεν τις «στέλνουν» για ανακύκλωση, αλλά τις κατεβάζουν στο πεζοδρόμιο ή ακόμα συχνότερα φωνάζουν τον παλιατζή, ο οποίος θα τις κατεβάσει ο ίδιος για να τις πάρει. Ενδεικτικό μάλιστα είναι το γεγονός ότι οι εταιρείες ανακύκλωσης εκτιμούν ότι μόλις το 20% των παλαιών, σε αχρηστία, συσκευών καταλήγουν στις εγκαταστάσεις τους με το υπόλοιπο 80% να αποτελεί αντικείμενο «εργασίας» των παλιατζήδων.
Η πρακτική αυτή είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, όπως επισημαίνουν στην «Καθημερινή», καθώς μεγάλο μέρος αυτών των συσκευών απελευθερώνει επιβλαβείς για την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον ουσίες όπως το κάδμιο και ο υδράργυρος.


Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι οι περισσότερες από τις παλαιές συσκευές που παραλαμβάνονται από τους παλιατζήδες δεν περνούν από διαδικασία απορρύπανσης. Αποτέλεσμα είναι ψυκτικά υγρά (από ψυγεία), βαρέα μέταλλα (από οθόνες τηλεοράσεων) και υγρά από μπαταρίες αυτοκινήτων να ποτίζουν το χώμα, με τη συνδρομή της πρώτης βροχής.

Παρά το γεγονός ότι πολλοί δήμοι συνεργάζονται με τις εταιρείες ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών, στην πράξη δεν είναι ιδιαίτερα οργανωμένοι και η συνδρομή τους δεν αποτελεί την πρώτη σκέψη του πολίτη. Οι σχετικές υπηρεσίες του δήμου, όπου αυτές διατίθενται, δεν αναλαμβάνουν να κατεβάσουν τις συσκευές από διαμερίσματα στον δρόμο, κάτι το οποίο αποτελεί «υποχρέωση» του ιδιοκτήτη. Στις περιπτώσεις μάλιστα ογκωδών συσκευών, κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Οι παλιατζήδες πλέον είναι εκείνοι που έρχονται να καλύψουν αυτό το κενό, αναλαμβάνοντας την παραλαβή της συσκευής από την πόρτα. Ουδείς βέβαια γνωρίζει με σαφήνεια πού ακριβώς καταλήγουν οι συσκευές, ούτε βέβαια τις διαδρομές που ακολουθούν μέχρι να απογυμνωθούν από τυχόν πολύτιμα υλικά. Η συνηθέστερη «λεία» είναι οι συμπιεστές συνήθως για τα ψυγεία, ωστόσο ο σκελετός της συσκευής μπορεί μετά την απογύμνωση να καταλήξει πάλι σε κάποιο κάδο ή σε μάντρες εμπορίας παλαιών μετάλλων. Οι τιμές του σιδήρου, για παράδειγμα, κυμαίνονται μεταξύ 0,80 ευρώ και 1,5 ευρώ το κιλό, ενώ το αλουμίνιο μπορεί να ξεπεράσει και τα δύο ευρώ. Το πολυτιμότερο από τα μέταλλα που βρίσκονται στις ηλεκτρικές συσκευές είναι ο χαλκός, η τιμή του οποίου μπορεί να φτάσει τα 3 ευρώ το κιλό.

Εντός στόχου η Ελλάδα

Παρά τη φειδώ με την οποία οι Ελληνες ανακυκλώνουν τις ηλεκτρικές τους συσκευές, το 2014 η χώρα έπιασε τον ποσοτικό στόχο που θέτει η Ε.Ε. σχετικά με την ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών (4 κιλά ανά κάτοικο ετησίως). «Με δεδομένο ότι η αγορά ηλεκτρικών συσκευών έχει σημειώσει πτώση κατά περίπου 55% από το 2008, γεγονός το οποίο συμπαρασύρει και τον ρυθμό αντικατάστασης των παλαιών συσκευών, το γεγονός ότι πιάσαμε τον ποσοτικό στόχο είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό» εξηγεί στην «Κ» ο Μάριος Ιντζελέρ, διευθύνων σύμβουλος της Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., ο οποίος επισημαίνει ότι η χώρα είναι εδώ και χρόνια εντός ποιοτικού στόχου (τρόπος απορρύπανσης και βαθμός ανακύκλωσης της πρώτης ύλης των συσκευών). Ωστόσο και η εν λόγω αγορά επηρεάστηκε σημαντικά φέτος από τα capital controls, καθώς οι μάντρες συναλλάσσονται κυρίως με μετρητά. «Την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου η πτώση ήταν της τάξης του 80%, στην πορεία όμως η αγορά άρχισε να ανακάμπτει, με τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο να βρίσκονται ελαφρώς χαμηλότερα από τα αντίστοιχα περυσινά επίπεδα. Η έντονη άνοδος μάλιστα του α΄ 6μήνου του 2015, φαίνεται θα οδηγήσει στο σύνολο του έτους κοντά στα περσινά επίπεδα, δηλαδή εντός στόχου» εκτιμά ο κ. Ιντζελέρ.

Πηγή: «Καθημερινή»