Η κουλτούρα των αναβολικών

Το διπλό φονικό στη Μάνη έφερε με τον πιο εμφατικό τρόπο στο προσκήνιο το θέμα της διακίνησης αναβολικών σε αθλητικούς χώρους και γυμναστήρια. Είναι κοινό μυστικό ότι η χρήση αναβολικών έχει ξεφύγει από τους αγωνιστικούς χώρους κι έχει διεισδύσει σε μεγάλο βαθμό και σε επίπεδο γυμναστηρίου της γειτονιάς. Γίνεται χρήση, όχι για βελτίωση πλέον κάποιας αγωνιστικής επίδοσης, αλλά για το «κτίσιμο κορμιού», δηλαδή για ψυχαγωγικούς λόγους (με μια πολύ διασταλτική ερμηνεία της έννοιας «ψυχαγωγία»).
Με τη συγκεκριμένη πτυχή του θέματος θα ασχοληθώ στο συγκεκριμένο άρθρο καθότι για το αγωνιστικό ντόπινγκ έχω γράψει και παλαιότερα στο Protagon (δείτε εδώ, εδώ κι εδώ).

Η άθληση και η γυμναστική είναι ευεργετικές δραστηριότητες, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή όπου η εργασία έχει αποσυνδεθεί στις περισσότερες περιπτώσεις από τη σωματική δραστηριότητα. Όταν όμως χάνεται το μέτρο (και χάνεται συχνά στη χώρα που γέννησε το «μέτρον άριστον») οδηγούμαστε σε παράξενες κι επικίνδυνες καταστάσεις. Τι κάνει λοιπόν έναν νέο που γυμνάζεται σε ένα γυμναστήριο να οδηγηθεί στη χρήση αναβολικών;

Η απάντηση που δίνω είναι τα τρία «Α»: «Άγνοια», «Απληστία», «Ατμόσφαιρα». Το πρώτο είναι η άγνοια γιατί δεν ξέρει τις δραματικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην υγεία του (δείτε εδώ περιληπτικά κάποιες από τις επιπτώσεις). Πολλές φορές μάλιστα νομίζει ότι παίρνει ένα αθώο «συμπλήρωμα διατροφής». Γι' αυτό και με τα συμπληρώματα διατροφής πρέπει να είναι κάποιος πάντα προσεκτικός και να παίρνει μόνο ό,τι αποδεδειγμένα του λείπει. Δεύτερος λόγος είναι η απληστία γιατί θέλει πάντα κάτι περισσότερο από αυτό που μπορεί με τις δικές του δυνάμεις. Τρίτο είναι η ατμόσφαιρα, εννοώντας ότι συνήθως παρασύρεται από το περιβάλλον κάποιων φίλων ή επιτήδειων στο γυμναστήριο.

Προσωπικά, η ενσυνείδητη χρήση αναβολικών για κάποιον που γυμνάζεται για ψυχαγωγικούς λόγους, μου είναι απολύτως αδιανόητη. Ή μάλλον μπορεί να γίνει μόνο κατανοητή υπό το πρίσμα μιας κουλτούρας του φαίνεσθαι κι όχι του είναι. Μια κουλτούρα της εικόνας κι όχι της ουσίας. Της σημερινής δηλαδή κυρίαρχης τάσης. Πάντως, ακόμα κι αν κάποιος θέλει να φτιάξει ένα «καταπληκτικό σώμα», μπορεί να το κάνει ιδρώνοντας με γυμναστική και κόπο χωρίς να καταφύγει σε αυτές τις ουσίες. Η χρήση τέτοιων ουσιών φανερώνει ότι κάποιος θέλει να «κόψει δρόμο». Με την ίδια προσπάθεια να έχει πολύ μεγαλύτερα αποτελέσματα (που συνοδεύονται βέβαια μακροπρόθεσμα με τραγικές επιπτώσεις σε νεφρό, συκώτι, σπέρμα κ.λπ.). Η υπερβολή που βλέπουμε στα διάφορα εξώφυλλα περιοδικών μπόντι-μπίλντερ είναι για μένα αποκρουστική αλλά…«περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα». Εν κατακλείδι, είναι άλλο το ωραίο σώμα που εκπέμπει αρμονία (δείτε τα αρχαία αγάλματα) κι άλλο το «φουσκωμένο» σώμα που εκπέμπει απλώς δύναμη κι επιβολή. Άλλο το φυσιολογικά γυμνασμένο σώμα κι άλλο το υπερτροφικό που προδίδει χρήση αναβολικών.

Λίγα λόγια για τα θεσμικά. Ο φορέας για την αντιμετώπιση του ντόπινγκ στην Ελλάδα είναι το ΕΣΚΑΝ. Οι βασικές αρμοδιότητες του ΕΣΚΑΝ έχουν να κάνουν με τον αγωνιστικό αθλητισμό. Παρ’ όλα αυτά ο νόμος του δίνει τη δυνατότητα να συνεργάζεται με τις Αρχές και σε θέματα διακίνησης απαγορευμένων ουσιών όπως είναι τα αναβολικά. Θύμα της κρίσης όμως κι αυτό, υποχρηματοδοτείται και υπολειτουργεί, αναζητώντας ένα νέο, πιο ευέλικτο νομοθετικό πλαίσιο που θα του δώσει τη δυνατότητα να ασκήσει πιο ουσιαστικά τις αρμοδιότητές του. Στο θέμα της διακίνησης αναβολικών στα γυμναστήρια το ΕΣΚΑΝ λίγα μπορεί να κάνει πέρα από την αξιοποίηση πληροφοριών προς τις διωκτικές Αρχές για τυχόν παράνομες δραστηριότητες (με όρους οικονομικούς, δηλαδή παράνομη παραγωγή κι εμπορία).

Τα αναβολικά θεωρούνται «απαγορευμένες ουσίες» όταν χρησιμοποιούνται για αγωνιστικούς σκοπούς. Δεν μπορείς δηλαδή να τιμωρήσεις κάποιον επειδή κάνει χρήση αναβολικών για να «φτιάξει σώμα». Μπορείς όμως στις περισσότερες περιπτώσεις να κυνηγήσεις τον προμηθευτή γιατί όλα αυτά συνήθως διακινούνται παράνομα. Ο χώρος των αναβολικών και των ναρκωτικών έχει πολλές ομοιότητες. Την περασμένη εβδομάδα απόκτησε, δυστυχώς, ακόμα μία…

protagon.gr