Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Περιβαλλοντική εκπαίδευση από κούνια

Η αδιαμφισβήτητα αξία της προσχολικής αγωγής έχει αναδειχθεί τις τελευταίες δεκαετίες και στην Ελλάδα. Η διαπαιδαγώγηση και εκπαίδευση των μικρών παιδιών δεν στηρίζεται μόνο στην οικογένεια, -χωρίς να παραγνωρίζεται η ιδιαίτερη αξία της- αλλά συμπληρώνεται και ολοκληρώνεται από το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα και τα νηπιαγωγεία της χώρας. Εξειδικευμένοι παιδαγωγοί μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και με τη χρήση κατάλληλου και σύγχρονου εκπαιδευτικού υλικού παρέχουν στα παιδιά προσχολικής αγωγής σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες.  Στο πλαίσιο αυτό και η ένταξη προγραμμάτων    Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε μαθητές προσχολικής ηλικίας αποτελεί ένα σημαντικό στοίχημα για τους εκπαιδευτικούς και όχι μόνο…


Τα παιδιά από τη βρεφική ακόμα ηλικία εξωτερικεύουν την περιέργειά τους για οτιδήποτε τα περιβάλλει! Ερευνούν με κάθε τρόπο το περιβάλλον τους πριν καν κάνουν τα πρώτα τους βήματα. Το ενδιαφέρον και η έμφυτη αυτή περιέργεια αποτυπώνονται συνήθως και στις πρώτες ζωγραφιές τους –παιδιά, δέντρα, ουρανός, θάλασσα, ζώα αποτελούν βασικά θέματα στις παιδικές ζωγραφιές.
Ενώ από πολύ νωρίς τα παιδιά αναγνωρίζουν τα βασικά στοιχεία του περιβάλλοντός τους, δεν μπορούν να κατανοήσουν την αλληλεπίδραση μεταξύ τους αλλά και την επίδραση που έχουν οι πράξεις και οι επιλογές τους σε αυτό, αδυναμία που σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται ακόμα και σε μεγαλύτερες ηλικίες… Ο εκπαιδευτικός καλείται σε αυτό το σημείο να προσπαθήσει να διευκολύνει τους μικρούς μαθητές να κατανοήσουν τις ευαίσθητες ισορροπίες και τους συσχετισμούς ανάμεσα στα στοιχεία του περιβάλλοντος.
Κατά την υλοποίηση ενός προγράμματος ΠΕ σε μικρά παιδιά, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να τα προετοιμάσει κατάλληλα, αλλά και να σχεδιάσει προσεκτικά το πρόγραμμα και τις δραστηριότητες ώστε να  προσαρμόζονται στις γνώσεις της εκάστοτε ομάδας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι σε αυτή την ηλικιακή ομάδα τα προγράμματα δίνουν λιγότερη βαρύτητα στην απόκτηση γνώσεων και μεγαλύτερη στις τεχνικές που θα αξιοποιηθούν και στις δεξιότητες που θα αποκτήσουν τα παιδιά μέσα από αυτές.
Ένας σημαντικός παράγοντας είναι και η επιλογή του θέματος. Γενικά κατά την υλοποίηση προγραμμάτων Π.Ε. ενδείκνυται να επιλέγουν οι μαθητές το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούν, ή τουλάχιστον να συμμετέχουν και να συμβάλουν στην επιλογή αυτή.  Μέσω διαφόρων ερευνών έχει προκύψει. ότι τα προγράμματα σε μικρά παιδιά είναι πιο αποτελεσματικά όταν το θέμα σχετίζεται με το άμεσο περιβάλλον και την καθημερινότητα των μαθητών.
Εύκολα γίνεται αντιληπτή η αξία του παιχνιδιού ως εργαλείου για τα προγράμματα Π.Ε. σε αυτές τις ηλικίες. Το παιχνίδι αποτελεί φυσική ανθρώπινη δραστηριότητα και βασικό συστατικό της ζωής των παιδιών, προσφέρει διασκέδαση και ικανοποίηση, ενώ συγχρόνως συμβάλλει στη γνωστική, συναισθηματική και ψυχοκινητική ανάπτυξη τους. Παράλληλα προτείνεται η χρήση εκπαιδευτικών τεχνικών «εκτός των θυρών»,  καθώς άμεσες εμπειρίες στη φύση ενισχύουν την περιβαλλοντική συνειδητοποίηση και βοηθούν στην ανάπτυξη ανάλογων συμπεριφορών. Μία ακόμα ενδιαφέρουσα και αποτελεσματική προσέγγιση είναι η χρήση του παραμυθιού. Οι εκπαιδευτικοί προσχολικής αγωγής γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τόσο την αξία των παραμυθιών όσο και την αγάπη των παιδιών γι’αυτά και η χρήση τους σε προγράμματα Π.Ε. αποτελεί μια win win μέθοδο προσέγγισης των περιβαλλοντικών ζητημάτων.
Όσοι εκπαιδευτικοί επιθυμούν να υλοποιήσουν προγράμματα Π.Ε. σε παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούν να πάρουν ιδέες από το υλικό αντίστοιχών προγραμμάτων που είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο. Στο
  http://resources.spaces3.com/c518d93d-d91c-4358-ae5e-b09d493af3f4.pdf
βρίσκεται το  υλικό της North American Association for Environmental Education με τίτλο “Early Childhood Environmental Education Programs: Guidelines for Excellence” για το οποίο συνεργάστηκε ένας μεγάλος αριθμός ειδικών, ώστε να επιτευχθεί  η ολόπλευρη κάλυψη του θέματος. Αντίστοιχες πληροφορίες περιέχονται και στο  υλικό του Minnesota Early Childhood Environmental Education Consortium, με τίτλο  “Natural Wonders A Guide to Early Childhood for Environmental Educators”, το οποίο είναι διαθέσιμο στο
http://www.seek.state.mn.us/publications/naturalwonders.pdf
Επιπλέον υλικό και ιδέες για δράσεις με παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορείτε να βρείτε και στις παρακάτω ηλεκτρονικές διευθύνεις:
Project Learning Tree- Environmental Experiences for Early Childhood
https://www.plt.org/environmental-education-for-early-childhood
Environmental Education in Early Childhood
http://www.eeec.org.au/index.php
NSW Early Childhood Environmental Education Network (ECEEN)
http://www.eceen.org.au/
First-School Preschool Activities and Crafts
http://www.first-school.ws/theme/environmental-education.htm

medsos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου