Ανοπαία Ατραπός : Ένας αγώνας στο μονοπάτι του Εφιάλτη !

Ο Ορεινός Αγώνας «Ανοπαία Ατραπός» διεξάγεται στις 14 Απριλίου στην ιστορική περιοχή των Θερμοπυλών και στο πανέμορφο όρος Καλλίδρομο. Είναι μια πανελλήνια αθλητική εκδήλωση με αναφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής, με σεβασμό στην ιστορία και στο φυσικό περιβάλλον. Με αφορμή λοιπόν τον αγώνα ο οποίος μάλιστα διεξάγεται μετά από παύση δύο ετών, συζητάμε με το ιδρυτικό μέλος και τεχνικό υπεύθυνο του αγώνα Λουκά Πρατίλα για την ιστορικότητα αλλά και ομορφιά της διαδρομής, τις παράλληλες εκδηλώσεις στα πλαίσια του αγώνα, τους λόγους της διετούς παύσης του και πολλά πολλά άλλα!


[Advendure]: «Ανοπαία Ατραπός» λεγόταν το μονοπάτι απ’ όπου ο προδότης Εφιάλτης οδήγησε τα περσικά στρατεύματα κατά τη Μάχη των Θερμοπυλών, ώστε να περικυκλώσουν τους Έλληνες και τελικά να κριθεί το αποτέλεσμα υπέρ των Περσών. Η λέξη «Ανοπαία» από προέρχεται; Ποια η σημασία της Μάχης των Θερμοπυλών;

[Λουκάς Πρατίλας]: Η λέξη «ατραπός» σημαίνει μονοπάτι ή πέρασμα, που δύσκολα το ακολουθεί κανείς. Η λέξη «ανοπαία» σημαίνει πως το μονοπάτι δεν είναι εύκολα ορατό (δεν φαίνεται). Η μάχη των Θερμοπυλών είναι ένα από τα κορυφαία γεγονότα της ιστορίας της χώρας μας, το οποίο συνέβαλε στη φήμη που απολαμβάνει η Αρχαία Ελλάδα παγκοσμίως. Αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές μάχες και στην παγκόσμια ιστορία, πρωτίστως από ηθική άποψη. Οι Σπαρτιάτες πολέμησαν γενναία εναντίον του εχθρού – υπέρτερου σε όγκο – και παρέμειναν στις θέσεις τους, πολεμώντας μέχρι το τέλος, γνωρίζοντας ότι η σύγκρουση ήταν  άνιση.  Αποτελεί διαχρονική πηγή έμπνευσης και λαμπρό παράδειγμα αυτοθυσίας για την πατρίδα και την ελευθερία.

[Advendure]: Η διαδρομή του αγώνα κινείται εξ’ολοκλήρου πάνω στο μονοπάτι του Εφιάλτη;
Η τριάδα των νικητών του 2008 με φόντο το άγαλμα του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες

[Λουκάς Πρατίλας]: Σε ότι αφορά τη διαδρομή αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν 2-3 εκδοχές για πού ακριβώς ήταν το μονοπάτι από όπου πέρασε ο Εφιάλτης τους Πέρσες. Διαβάζοντας κανείς τους ιστορικούς, όπως ο Ηρόδοτος, δεν θα βρει κάπου την ακριβή περιγραφή. Εξάλλου μετά από 2500 χρόνια σίγουρα πάρα πολλά έχουν αλλάξει στο ανάγλυφο της περιοχής. Στις μέρες μας μόνο ένα μονοπάτι σώζεται αναλλοίωτο στην περιοχή και είναι αυτό στο οποίο κάνουμε τον αγώνα. Μάλιστα αυτό χρησιμοποιούνταν κανονικά μέχρι και το 1950 μιας και υπήρχε οικισμός στην περιοχή ενώ σήμερα χρησιμοποιείται από βοσκούς αλλά και πεζοπόρους. Η αρχή του μονοπατιού (και του αγώνα) θα μπορούσε να ήταν στην τοποθεσία της αρχαίας Ηράκλειας (όπου ήταν η εμπροσθοφυλακή του Ξέρξη). Αλλά το τμήμα μέχρι τη σημερινή εκκίνηση της διαδρομής είναι ημιορεινό και τα χωράφια με τους χωματόδρομους δεν άφησαν κάποιο τμήμα μονοπατιού. Άρα η διαδρομή ξεκινά από το υψόμετρο των 550μ. όπου ουσιαστικά ξεκινά και το δάσος.

[Advendure]: Η Μάχη των Θερμοπυλών ήταν το μόνο ιστορικό γεγονός εκείνης της εποχής; Είχαν διεξαχθεί και άλλες μάχες που δεν είναι τόσο «διάσημες»;

[Λουκάς Πρατίλας]: Το 279π.χ. έγινε παρόμοια ιστορία στην περιοχή των Θερμοπυλών που όμως δεν είναι τόσο γνωστή. Οι Γαλάτες με αρχηγό τον Βρέννο, πιεζόμενοι από τα υπερβόρεια φύλλα μετακινήθηκαν νότια και εισέβαλαν και στην αρχαία Ελλάδα. Οι Έλληνες συγκέντρωσαν στρατό στις Θερμοπύλες για να αντισταθούν. Οι Κέλτες έδωσαν σκληρή μάχη αλλά οι Θερμοπύλες ήταν αδιαπέραστες. Μάλιστα κατά την υποχώρηση έχασαν πολλούς περισσότερους στρατιώτες (πολλοί κυνηγημένοι έπεσαν και πνίγηκαν στους βαλτότοπους της περιοχής). Φυσικά πάλι υπήρξε προδοσία από ντόπιους που δεν ήθελαν οι Γαλάτες να λεηλατούν τον τόπο τους. Έτσι ο Βρέννος πέρασε στράτευμα από την «ανοπαία ατραπό». Όμως οι Φωκείς που φύλαγαν το πέρασμα πρόλαβαν να ειδοποιήσουν τους υπόλοιπους Έλληνες και να αποχωρήσουν από τις Θερμοπύλες χωρίς απώλειες.


[Advendure]: Ο αγώνας διεξήχθη πρώτη φορά το 2008 και συνεχίστηκε μέχρι και το 2010 με αρκετή επιτυχία. Το 2011 και 2012 δυστυχώς όμως το καλεντάρι δεν περιελάμβανε την «Ανοπαία Ατραπό». Ποιοι ήταν οι λόγοι της διετούς παύσης; Πως πήρατε την απόφαση να διοργανώσετε φέτος ξανά τον αγώνα; Ποιός είναι ο στόχος σας;

[Λουκάς Πρατίλας]: Η διαδρομή της «Ανοπαίας Ατραπού» καθιερώθηκε σαν αγώνας το 2008 από το νεοσύστατο τότε σύλλογο δρομέων Φθιώτιδας «Τραχίνα». Ήμουν από τα ιδρυτικά μέλη και πρότεινα τον αγώνα αυτό σαν μιας πανελλήνιας εμβέλειας εκδήλωση για να γίνει γνωστός ο νέος σύλλογος. Μετά από τρεις διοργανώσεις (2008, 2009, 2010) υπήρξε μια παύση 2 ετών μιας και δεν υπήρχε οικονομική στήριξη στο σύλλογο για τη διοργάνωση του αγώνα. Το 2013 επανέρχεται ο αγώνας με τη στήριξη πλέον και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 8ου Δημοτικού Σχολείου Λαμίας (Καλύβια) και του Πολιτιστικού Συλλόγου Θερμοπυλών. Στόχος είναι με τον αγώνα αυτό να αναδειχθεί η ιστορική μάχη των Θερμοπυλών αλλά και να αποτελέσει έμπνευση στους δύσκολους καιρούς που περνά η χώρα μας.
[Advendure]: Εκτός από το αγωνιστικό κομμάτι, υπάρχει κάποια πρόβλεψη για τους αθλητές ή και τους συνοδούς του αγώνα όσον αφορά τις παράλληλες δραστηριότητες;

[Λουκάς Πρατίλας]: Η περιοχή των Θερμοπυλών έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τον επισκέπτη. Για όλους θα είναι ανοικτό το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών (Μουσείο) το οποίο βρίσκεται δίπλα στο σημείο τερματισμού, στο άγαλμα του Λεωνίδα. Επίσης ακριβώς απέναντι υπάρχουν ιαματικά λουτρά ιδανικά για χαλάρωση ή αποκατάσταση. Επίσης ενδιαφέρουσα είναι η δεκάλεπτη πεζοπορία (απέναντι από τον τερματισμό) που οδηγεί στη θέση στρατοπέδευσης των Ελλήνων κατά τις μέρες της μάχης. Είναι μια «κρυφή» θέση οχύρωσης από όπου μπορεί κανείς να αγναντέψει τον χώρο που εξελίχτηκε η μάχη ώστε να κατανοήσει καλύτερα τα γεγονότα. Τέλος προτείνουμε στους συνοδούς να πεζοπορήσουν τη διαδρομή του αγώνα για να απολαύσουν μια ιστορική και φυσιολατρική διαδρομή. Φυσικά θα ήταν χρήσιμο να ξεκινήσουν περίπου μια ώρα πριν την εκκίνηση του αγώνα. Πληροφορίες  για το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών από  την ιστοσελίδα του Δήμου Λαμιέων http://www.lamia-city.gr/article.php?c=7&a=893

[Advendure]: Ένας αγώνας δεν μπορεί να ολοκληρωθεί με επιτυχία χωρίς εθελοντές. Εσείς ως διοργάνωση έχετε κάποιες συγκεκριμένες ανάγκες στο κομμάτι αυτό;

[Λουκάς Πρατίλας]: Ένας αγώνας βουνού έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις μιας και οι αθλητές κινούνται σε απομακρυσμένο από δρόμους περιβάλλον.  Σίγουρα οι εθελοντές είναι απαραίτητο όχι μόνο να είναι αρκετοί αλλά και να είναι εκπαιδευμένοι. Εμείς μέσα από το blog του αγώνα δίνουμε τη δυνατότητα να δηλωθεί κάποιος σαν εθελοντής και αναλαμβάνουμε να του κάνουμε μια μικρή εκπαίδευση. Οι εθελοντές που θα δηλωθούν έχουν να κερδίσουν πολλά καθώς θα γνωρίσουν καλύτερα την περιοχή και την ιστορία της. Επίσης θα εκπαιδευτούν μέσα σε ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον που είναι αυτό του Καλλιδρόμου (περιοχή προστατευόμενη από το Natura 2000). Μπορείτε ακόμα και τώρα να δηλώσετε συμμετοχή στο anopaia-atrapos.blogspot.com

[Advendure]: Ας περάσουμε σε κάποια τεχνικά θέματα. Ο αγώνας όπως διαβάζουμε στην περιγραφή της διαδρομής είναι κατά βάση κατηφορικός. Πως είναι το τερέν σε εκείνο το κομμάτι από τεχνικής άποψης; Έχει κάποιες δυσκολίες που πρέπει να προσέξει ο αθλητής;
Τέτοια καταπράσινα λιβάδια θα συναντήσουν οι αθλητές

[Λουκάς Πρατίλας]: Ανηφορικό είναι μόνο το πρώτο ένα τρίτο της διαδρομής (+500μ. υψομετρικής.) Από το υψόμετρο λοιπόν των 1100μ. που φτάνουμε αρχίζουν οι κατηφόρες και θα φτάσουμε σχεδόν σε μηδέν (0) υψόμετρο. Αυτό είναι κάτι που εμένα προσωπικά με εξιτάρει ….φαντάζομαι κάτι αντίστοιχο θα συμβαίνει και με πολλούς άλλους βουνίσιους αθλητές .
 Μια συνεχόμενη κατηφόρα 8,5χιλιομέτρων σχεδόν αποκλειστικά σε μονοπάτι. Μιας και ο αγώνας είναι σχετικά μικρός σε απόσταση και οι ανηφόρες λίγες θα μπορούσε κάποιος να τα «δώσει όλα» σε ένα απολαυστικό downhill! Όμως χρειάζεται πραγματικά μεγάλη προσοχή. Απαραίτητο είναι το καλό παπούτσι για μονοπάτι για να έχεις κρατήματα στις αλλαγές πορείας. Αλλά βασικό είναι και το να κρατήσεις λίγες δυνάμεις για το τέλος. Αν τα δώσεις όλα στην πρώτη κατηφόρα σίγουρα μετά θα κρεμάσεις.
 Χαρακτηριστικό είναι το πάθημα ενός φίλου που στις κατηφόρες ανέβηκε πολλές θέσεις και έφτασε στο χωριό Θερμοπύλες έχοντας απρόσμενα καλή θέση. Στα τελευταία 500μ. μέχρι το μνημείο (τερματισμός) που η διαδρομή ήταν επίπεδη και σε άσφαλτο δεν μπορούσε να τρέξει και φυσικά περπατώντας μέσα στην Απριλιάτικη ζέστη έβλεπε όλους να τον προσπερνούν σαν σταματημένο. Κάτι σημαντικό που θέλω να συμπληρώσω είναι το εξής.
Κατά την κατάβαση και αφού βγείτε από το ελατόδασος και μπείτε στο κομμάτι με τη χαμηλή βλάστηση (δρυς, κουμαριές κτλ)  η θέα είναι εκπληκτική! Το δέλτα του Σπερχειού ποταμού και ο υγροβιότοπος του Μαλιακού κόλπου προσφέρουν μια μοναδική εικόνα που θα σας μείνει αξέχαστη. Σηκώστε λοιπόν το κεφάλι για λίγο (όσο γρήγορα και αν τρέχετε) για να απολαύσετε αυτά που η φύση δίνει απλόχερα σε εμάς τους τυχερούς!

[Advendure]: Τι να περιμένει ο αθλητής όσον αφορά την υδροδοσία/τροφοδοσία στην διαδρομή του αγώνα; Χρειάζεται να κουβαλάει μαζί του εξτρά εξοπλισμό;

[Λουκάς Πρατίλας]: Όχι δεν χρειάζεται τίποτα να έχει μαζί του ο αθλητής εκτός αν ο καιρός είναι άσχημος (τότε είναι χρήσιμο ένα ελαφρύ αντιανεμικό-αδιάβροχο).. Νερό θα υπάρχει στο 2ο, 4,5ο, 6,5ο, 9ο, 12ο χιλιόμετρο. Επίσης στο 9ο χλμ. θα υπάρχει ισοτονικό.  Παρότι είναι μικρή η διαδρομή σε κάθε σταθμό (εκτός πρώτου) θα υπάρχει κάποιο σνακ (μπανάνες, μπισκότα κτλ).

[Advendure]: Παρότι δεν σε βλέπουμε συχνά να συμμετέχεις ενεργά σαν αθλητής σε αγώνες βουνού, είσαι ένας άνθρωπος που έχει ζήσει το Ορεινό Τρέξιμο στην Ελλάδα από τα πρώιμά του χρόνια και έχεις εμπλακεί ενεργά σε αυτή την υπόθεση τόσο οργανωτικά με την «Ανοπαία Ατραπό» όσο και με τον Ορεινό Μαραθώνιο Οίτης «Ηρακλή» αλλά και με ορεινές διασχίσεις όπως του ελληνικού τομέα του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4 που έγραψε ιστορία. Τι σκέψεις έχεις για το μέλλον του ορεινού τρεξίματος στην Ελλάδα με βάση την μέχρι τώρα πορεία του αλλά και τα πρώτα στοιχεία του 2013;

[Λουκάς Πρατίλας]: Πράγματι η δουλειά μου είναι τέτοια (γραφείο εναλλακτικού τουρισμού) που δεν μου επιτρέπει να τρέχω συχνά αγώνες. Σίγουρα μου λείπει η δράση που υπάρχει στους αγώνες αλλά ευτυχώς είμαι συνέχεια στο βουνό…χαχαχα. Ελπίζω φέτος να ξεκλέψω μερικά ΣΚ για να τρέξω σε κάποιο αγώνα  και να πάμε παρέα Τάκη!
Σε ότι αφορά το ορεινό τρέξιμο τα πράγματα θα έλεγα ότι  είναι πολύ «ανεβασμένα». Σε αντίθεση με την ορειβασία βλέπουμε πολλούς νέους δρομείς και εσείς μάλιστα με τις στατιστικές μελέτες σας το έχετε αποδείξει. Το θέμα είναι να έρθουν και νέα παιδιά γιατί ως τώρα έχουμε μόνο θα έλεγα μεσήλικες. Χαίρομαι που εταιρείες όπως η Salomon κάνουν κινήσεις για να φέρουν νέους στο χώρο. Από την πλευρά μου θα κάνω ότι μπορώ μέσα από το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ορεινού Δρόμου του ΣΕΓΑΣ, με το οποίο εμπλέκομαι τα 2 τελευταία χρόνια να δώσουμε και από εκεί κίνητρα στις μικρές ηλικίες.
Θα ήθελα όμως  να κάνω και μια αναφορά γενική στο ορεινό τρέξιμο. Γιατί σίγουρα δεν είναι μόνο οι επίσημοι αγώνες και οι χρόνοι που κάνει ο καθένας ορεινό τρέξιμο. Στο βουνό μπορούν να υπάρχουν και άλλοι στόχοι θα έλεγα «άτυποι».  Μπορείς με την παρέα σου να σχεδιάσεις προπονήσεις ακόμα και διασχίσεις που θα σου μείνουν αξέχαστες. Να περάσεις καλά τρέχοντας ίσως σε άγνωστα μονοπάτια της όμορφης ελληνικής φύσης.  Εκεί συναντάς την μαγεία της περιπέτειας και του άγνωστου  περίπου όπως και στις υπεραποστάσεις. Απλά κλείστε τον υπολογιστή και βγείτε να τρέξετε στη φύση χωρίς καν ρολόι!!!

[Advendure]: Λουκά σας ευχόμαστε καλή επιτυχία στον αγώνα σας!