Απλά μαθήματα Στατιστικής…

Ξεκινάμε με τον ορισμό: «Στατιστική είναι η επιστήμη των εφαρμοσμένων μαθηματικών η οποία συλλέγει στοιχεία, τα κατατάσσει σε πίνακες, τα παρουσιάζει με διάφορους τρόπους και εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα».Η συλλογή των στοιχείων γίνεται με 2 τρόπους : α) Με δειγματοληψία, β) Με απογραφή. Στη δειγματοληψία επιλέγεται ένα μέρος του πληθυσμού, ενώ...στην απογραφή το σύνολο του πληθυσμού καλείται να απαντήσει στα ερωτήματα της έρευνας. Κρίσιμο στοιχείο της έρευνας είναι η επιλογή του δείγματος και η διατύπωση των ερωτημάτων. Αν για παράδειγμα θέλουμε να μάθουμε ποιες ομάδες υποστηρίζουν οι φίλαθλοι της χώρας και επιλέξουμε δείγμα από τη Ν. Φιλαδέλφεια το αποτέλεσμα είναι γνωστό… Αν επίσης έχουμε φροντίσει να βομβαρδίσουμε τον πληθυσμό με τη βοήθεια της διαφήμισης η της δυσφήμησης για τις ικανότητες ενός πολιτικού είναι βέβαιο ότι την επομένη η έρευνα θα δείξει το αποτέλεσμα που εμείς επιθυμούμε !
Άρα αποδεικνύεται, πάρα πολύ εύκολα, ότι ένα επιστημονικό εργαλείο μπορεί να μετατραπεί σε όργανο επηρεασμού ώστε να δρομολογηθούν εξελίξεις προς τη κατεύθυνση που κάποιοι επιθυμούν.
Στην Ελλάδα, χώρα ανέκαθεν της υπερβολής, δεν ανθεί μόνο η «φαιδρά πορτοκαλέα». Φυτρώνουν παντού εταιρείες δημοσκοπήσεων, εταιρείες άμεσα συνδεδεμένες και με εταιρείες διαφημιστικές, εταιρείες προώθησης προϊόντων και πολιτικών προσώπων. Οι διευθυντές των εταιρειών δημοσκοπήσεων έχουν μετατραπεί σε σταρ των τηλεοπτικών εκπομπών, αυτοαναγορεύονται σε επιστημονικές αυθεντίες, ενώ οι περισσότεροι εξ’ αυτών ελάχιστη σχέση έχουν με την επιστήμη της Στατιστικής…
Προσοχή! Άλλο πράγμα είναι να μελετούμε τη πραγματική συμπεριφορά του πληθυσμού και άλλο πράγμα να προσπαθούμε να ανιχνεύσουμε (πολύ δε περισσότερο να ποδηγετήσουμε) τις προθέσεις του!
Άμεσα γεννιούνται τα ερωτήματα : Αντέχει η μικρή Ελληνική αγορά να συντηρεί όλες αυτές τις επιχειρήσεις; Αν όχι ποιος πληρώνει το μάρμαρο ;
Αν παραδεχθούμε ότι τα κόμματα και οι πολιτικοί ενδιαφέρονται να γνωρίζουν τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος, ποιόν σκοπό εξυπηρετούν τα διάφορα ΜΜΕ που κάθε τρείς και λίγο πληρώνουν (αν πληρώνουν…) τις εταιρείες δημοσκοπήσεων ;
Τι νόημα έχουν ερωτήσεις του τύπου : «καταλληλότερος πρωθυπουργός», «παράσταση νίκης»;
Πως εξηγείται το «εύρημα» ότι οι Έλληνες δεν θέλουμε με τίποτα να φύγουμε από τη ζώνη του Ευρώ, αλλά ταυτόχρονα είμαστε εναντίον κάθε μέτρου που θα μας διατηρήσει σε αυτή ;
Ο πατέρας των δημοσκοπήσεων George Gallop προσπαθώντας να απομυθοποιήσει την αξιοπιστία τους έλεγε : «Με τις κατάλληλες ερωτήσεις μπορώ να αποδείξω την ύπαρξη του Θεού !!»
Συμπέρασμα:
Η Στατιστική είναι επιστήμη των Μαθηματικών ! Όσοι γνωρίζουν τις βασικές έννοιες άλλοτε γελούν, άλλοτε αγανακτούν με τον τρόπο που κάποιοι την κακομεταχειρίζονται.
Είναι κοινός τόπος ότι επιστημονικές κατακτήσεις μετατρέπονται στα χέρια άσχετων η ιδιοτελών σε επικίνδυνα εργαλεία. Τα παραδείγματα άπειρα.
Ας μη λησμονούν οι Πολίτες ότι οι εταιρείες δημοσκοπήσεων δεν είναι επιστημονικά, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, σωματεία αλλά καθαρά εμπορικές επιχειρήσεις και πρέπει, εκτός των άλλων ,να μείνει ευχαριστημένος και ο πελάτης…
Από τον Πάνο Μπόζο
Μαθηματικό