Ε.Ε.:Τεράστια οφέλη από τη σωστή διαχείριση απορριμμάτων

Η πλήρης εφαρμογή της σχετικής με τα απόβλητα νομοθεσίας της Ε.Ε. θα είχε ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση 72 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, θα προκαλούσε αύξηση του ετήσιου κύκλου εργασιών του ενωσιακού κλάδου διαχείρισης και ανακύκλωσης των αποβλήτων κατά 42 δισεκατομμύρια ευρώ και θα δημιουργούσε πάνω από 400.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2020. Αυτό προβλέπει σχετική μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου και υπογραμμίζεται πως «οι παράνομες δραστηριότητες γύρω από τα απόβλητα στα κράτη μέλη καταλήγουν σε χαμένες ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης, πλην όμως η ενίσχυση των εθνικών επιθεωρήσεων και η βελτίωση των γνώσεων για τη διαχείριση των αποβλήτων θα απέφερε μείζονες βελτιώσεις».

Στη μελέτη, διενεργείται μια εις βάθος ανάλυση των συνεπειών της καλύτερης εφαρμογής και καταδεικνύεται το μέγεθος των οφελών. Αναλύθηκε αριθμός μελετών περιπτώσεων στην Κύπρο, στη Γερμανία, στην Ιρλανδία, στην Ιταλία και στις Κάτω Χώρες, ούτως ώστε να καταδειχθούν τα οικονομικά, χρηματοδοτικά και κοινωνικά οφέλη στα κράτη μέλη.

Ο ενωσιακός κλάδος διαχείρισης και ανακύκλωσης των αποβλήτων είναι ήδη πολύ δυναμικός, αλλά παρέχει περισσότερες οικονομικές δυνατότητες με μεγάλες δυνατότητες επέκτασης. Το 2008, ο ετήσιος κύκλος εργασιών, ύψους 145 δισ. ευρώ αντιστοιχούσε στο 1% περίπου του ΑΕΠ της Ε.Ε. και σε 2 εκατ. θέσεις εργασίας. Η συμμόρφωση με την πολιτική της Ε.Ε. θα συνέβαλλε στη δημιουργία ενός κλάδου με 2,4 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών ύψους 187 δισ. ευρώ.

Το πρόβλημα είναι ότι υπερβολικά υψηλός αριθμός τιμών δεν αντανακλά το πραγματικό κόστος της διάθεσης αγαθών - εάν το αντανακλούσε, αυτό θα συνέβαλλε πρωτίστως στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων. Επιπλέον, πολλά κράτη μέλη στερούνται ακόμη κατάλληλης υποδομής για τη χωριστή συλλογή, ανακύκλωση και ανάκτηση. Η απουσία συστηματικού ελέγχου και μηχανισμών εφαρμογής αποτελεί ένα άλλο εμπόδιο, συνδυαζόμενο με την έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων σχετικών με τη διαχείριση των αποβλήτων.

Τέσσερα βασικά συμπεράσματα

Στη μελέτη συμπεραίνεται ότι χρειαζόμαστε περισσότερες γνώσεις σχετικά με τα απόβλητα:

* Πρέπει να συλλέγονται καλύτερης ποιότητας δεδομένα και να βελτιωθεί η συστηματική παρακολούθηση της έμπρακτης λειτουργίας των σχετικών νόμων. Εν προκειμένω έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος, με ειδικό κέντρο δεδομένων για τα απόβλητα, το οποίο συνέστησε πρόσφατα η Eurostat.
* Καλύτερη χρήση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και ευρύτερη χρήση οικονομικών μέσων όπως είναι η αύξηση του κόστους διάθεσης θα μπορούσαν να συμβάλουν στη διασφάλιση της συμμόρφωσης και στην εξασφάλιση των αναγκαίων χρηματοδοτικών πόρων για τη διαχείριση των αποβλήτων.
* Οι δυνατότητες παρακολούθησης και επιθεώρησης πρέπει να ενισχυθούν στα κράτη μέλη. Αυτό συνεπάγεται μια ικανότητα ανεξάρτητου ελέγχου σε επίπεδο Ε.Ε. και, ενδεχομένως, κοινά πρότυπα επιθεώρησης.
* Μια σχετικά συμφέρουσα οικονομική επιλογή για την ενίσχυση της παρακολούθησης της εφαρμογής σε επίπεδο ΕΕ θα μπορούσε να είναι η αξιοποίηση της τεχνογνωσίας και των δυνατοτήτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ). Η επιλογή αυτή θα συνεπαγόταν μικρότερο διοικητικό κόστος απ' ό,τι η δημιουργία ενός νέου οργανισμού για τα απόβλητα.

Τα συμπεράσματα της μελέτης θα συζητηθούν και θα αναλυθούν από την Επιτροπή. Θα χρησιμοποιηθούν ως βάση για την ανάπτυξη ενός ισόρροπου μείγματος οικονομικών και νομικών μέσων, όπως προτείνεται στον χάρτη πορείας για μια αποδοτική - από πλευράς πόρων - Ευρώπη - και στη θεματική στρατηγική για την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων.

«Χρειάζεται να θεωρήσουμε τα απόβλητα ως πόρο - και η ταφή πόρων στο έδαφος είναι κάτι παραπάνω από κοντόφθαλμη. Στην έκθεση αυτή εμφαίνεται ότι η διαχείριση και ανακύκλωση αποβλήτων μπορούν να συνεισφέρουν τα μέγιστα στην οικονομική ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Εάν η υφιστάμενη νομοθεσία εφαρμοζόταν κατάλληλα, θα αποφεύγαμε δαπανηρές εργασίες καθαρισμού, προβλήματα ρύπανσης και υγείας. Και ας μη ξεχνάμε ότι τα ανακυκλωμένα υλικά είναι φθηνότερα απ' ό,τι τα παρθένα - και ότι μειώνουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές», δήλωσε σχολιάζοντας τη μελέτη ο αρμόδιος ευρωπαίος επίτροπος Janez Potočnik.

Πηγή: aftoidioikisi.gr