Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων: σκόπιμες καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα-Συζήτηση για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση και όχι για τον ΦοΔΣΑ (του Στέφανου Σταμέλλου)

Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η διαρκής και στείρα αντιπαράθεση στο δημοτικό συμβούλιο Λαμίας για τον ΦοΔΣΑ Στερεάς - συνειδητά ή όχι - δεν αφήνει πολλά περιθώρια για συζήτηση σχετικά με την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων και για ένα ρεαλιστικό, αποκεντρωμένο, κοστολογημένο και άμεσα εφαρμόσιμο Δημοτικό Σχέδιο. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι αυτό βολεύει και εξυπηρετεί συγκεκριμένα επιχειρηματικά, και όχι μόνο, συμφέροντα και σχέδια.

Οι καθυστερήσεις τόσων χρόνων για την αποτελεσματική διαχείριση των στερεών αποβλήτων είναι καθαρά θέμα τακτικής από τη μεριά των «συμφερόντων», που ορέγονται την πίττα των σκουπιδιών. Την τακτική αυτή των καθυστερήσεων  υπηρέτησαν και υπηρετούν και φορείς της αυτοδιοίκησης. Κι αυτό γιατί οι επιλογές των «συμφερόντων» είναι να οδηγηθούν τα πράγματα στα μεγάλα εργοστάσια και στις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων, στις ΜΕΑ όπως τις λένε. Αυτές θα δέχονται σύμμεικτα απορρίμματα και θα είναι βιώσιμες με συγκεκριμένο όγκο σκουπιδιών, ανάλογα με τη δυναμικότητα της κατασκευής τους. [Ενδεικτική είναι η περίπτωση της ΣΔΙΤ για την Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας, η οποία πρέπει να δέχεται 120.000 τόνους τον χρόνο, όταν σήμερα οι ποσότητες σκουπιδιών διαμορφώνονται γύρω στους 100.000 τόνους. Επίσης η περίπτωση της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που  η σύμβαση δεν έχει υπογραφεί, αλλά προβλέπει εγγυημένη ποσότητα σκουπιδιών 200.000 τόνων τον χρόνο(http://www.efsyn.gr)]

Οι ΜΕΑ θα λειτουργούν χωρίς επιχειρηματικό ρίσκο. Οι φορείς της αυτοδιοίκησης, οι δήμοι και οι ΦοΔΣΑ, θα αναλάβουν να εγγυώνται την βιωσιμότητα της λειτουργίας τους. Θα αναλάβουν να εξασφαλίζουν δηλαδή τον απαραίτητο όγκο σκουπιδιών ή το όποιο κόστος λειτουργίας τους θα μεταφέρεται στις πλάτες των δημοτών. Αυτό πολύ απλά σημαίνει κίνητρο για την ακύρωση και υπονόμευση της ανακύκλωσης. 

Με λίγα λόγια σκόπιμα θεωρούν και χαρακτηρίζουν - με μισόλογα είναι αλήθεια - όλες τις μορφές ολοκληρωμένης διαχείρισης ως αποτυχημένες και ανεφάρμοστες. Με ελιγμούς, καθυστερήσεις και συνεχείς παρατάσεις, ευρωπαϊκά πρόστιμα και καλλιέργεια απογοήτευσης, οδηγούν τα πράγματα με μαθηματική ακρίβεια στις ΜΕΑ. Είτε αυτές θα είναι μέσω των ΣΔΙΤ, είτε μέσω άλλης μορφής χρηματοδότησης.

Αυτήν ακριβώς την τακτική ακολουθεί η Δημοτική Αρχή σήμερα. Γι’ αυτό και η αδιαφάνεια∙ γι’ αυτό και μεταφέρεται το παιχνίδι στους φερόμενους ως ειδικούς της ΔΕΠΟΔΑΘ με τη μεταφορά και της «περιουσίας» του ΧΑΔΟ/ΧΥΤΑ∙ γι’ αυτό και ο δήμαρχος βιάζεται να πάρει αποφάσεις, που να προκαταλαμβάνουν τις πιθανές αλλαγές της νομοθεσίας ή την αναθεώρηση του ΕΣΔΑ και του ΠΕΣΔΑ λέγοντας ότι υπάρχει Περιφερειακό Σχέδιο και εννοώντας το παλιό.

Την ίδια τακτική ακολούθησε και η προηγούμενη δημοτική αρχή του κ Κοτρωνιά με τις δεκάδες των μελετών και την κωλυσιεργία «ψάχνοντας» για τη γεωγραφική θέση κατασκευής του ΧΥΤΑ. Έτσι ορίστηκε η θέση στο Τρίλοφο - παραλίγο να πάει στην Πάππα, στα Άγραφα δηλαδή… - ενώ ήξερε ότι ποτέ δεν μπορούσε - και δεν συμφέρει -  να γίνει εκεί ο ΧΥΤΑ για πολλούς λόγους.

Εμείς επιμένουμε, με βάση τις αρχές μας, για: έμφαση στην πρόληψη και στην μείωση, την επανάχρηση, τη διαλογή στην πηγή και την κομποστοποίηση, τις αποκεντρωμένες μονάδες μικρής κλίμακας και κόστους για την τελική διάθεση των υπολοίπων, τη δημόσια διαχείριση αλλά και την κοινωνική ενεργοποίηση και συμμετοχή. Ο χρόνος είναι ασφυκτικός. Πρέπει να προχωρήσουμε χωρίς ταλαντεύσεις σε ένα νέο μοντέλο διαχείρισης στερεών αποβλήτων στην προοπτική μιας Κοινωνίας Μηδενικών Αποβλήτων, με συναίσθηση επίσης ότι πρέπει να δοθούν άμεσες λύσεις στα προβλήματα.

* Μέλος της Πρωτοβουλίας Ενεργών Πολιτών Λαμίας