Παραγωγική ανασυγκρότηση της τοπικής οικονομίας, πρώτιστο καθήκον της αυτοδιοίκησης σήμερα και αύριο

του Στέφανου Σταμέλλου

Συζητούσαμε χθες με ένα γνωστό για την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα η κοινωνία μας. Μια συνηθισμένη συζήτηση, αναμφισβήτητα κουραστική. Ζούμε - το λέμε τόσες φορές άλλωστε - τη μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική κρίση μεταπολεμικά με τις βίαιες αλλαγές στην οικονομία και την ευημερία. Μια κρίση που δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά κυρίως κρίση αξιών και βαθειά οικολογική. Μια κρίση που ξεπερνάει τα σύνορα της Ελλάδας, τα όποια σύνορα της Ευρώπης και γίνεται παγκόσμια.

Τα γράφω αυτά εισαγωγικά για να επαναφέρω και να επισημάνω ένα ζήτημα, που συνεχώς μας διαφεύγει. Είναι η διαρκής συντονισμένη προσπάθεια, που πρέπει να γίνεται και ΔΕΝ γίνεται, για την παραγωγική ανασυγκρότηση της τοπικής οικονομίας για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Είναι ένα ζήτημα που δεν είναι υπόθεση μόνο της γραφειοκρατικής κεντρικής εξουσίας και του κράτους. Είναι υπόθεση όλων μας και κυρίως είναι υπόθεση της αυτοδιοίκησης. Η αυτοδιοίκηση έχει ιστορικές ευθύνες σ’ αυτή τη συγκυρία. Όταν το κράτος και οι κυβερνήσεις αδυνατούν ή πελαγοδρομούν, τότε αναδεικνύεται ο ρόλος των πολιτών, η αυτενέργεια, η αλληλεγγύη και η συνεισφορά. Δεν μπορεί να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια, θεατές μιας αδυσώπητης πραγματικότητας.

Οι πολίτες και η αυτοδιοίκηση είναι καιρός να αναλάβουν τις ευθύνες τους∙ όχι για να εναρμονιστούν με το γενικότερο κλίμα και τα πρότυπα του άδικου οικονομικού συστήματος που επικρατεί∙ όχι δίνοντας κάθε στιγμή εξετάσεις νεοφιλελευθερισμού∙ όχι συμμετέχοντας στους διαγωνισμούς ανταγωνισμού και εμπορευματοποίησης των κοινωνικών αγαθών. Όχι εκλιπαρώντας τους ξένους να μας σώσουν!

ΑΛΛΑ, για να υπάρξει μια συντονισμένη προσπάθεια με στόχο τη στροφή στην πραγματική οικονομία, την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της κάθε περιοχής, την ενημέρωση και τη βοήθεια για την ίδρυση και τη λειτουργία νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και προτύπων. Να βοηθηθούν επιχειρηματικές κινήσεις σε τομείς όπως:
• η αύξηση της παραγωγής, η επεξεργασία και η τυποποίηση των αγροτικών και των κτηνοτροφικών προϊόντων,
• η αξιοποίηση του σημαντικού δασικού πλούτου και της δασικής βιομάζας,
• η ανάδειξη και αξιοποίηση του οικοτουρισμού, του ιαματικού, του ορεινού, του εναλλακτικού τουρισμού και όλων των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων στον τομέα του τουρισμού,
• η αξιοποίηση του Πολιτιστικού Κεφαλαίου και η ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων,
• η παραγωγή βιολογικών, φαρμακευτικών, αρωματικών και παραδοσιακών εν γένει προϊόντων,
• οι Εναλλακτικές Πηγές Ενέργειας, με στόχο να περάσει αυτή η δραστηριότητα στην αυτοδιοίκηση και σε κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις επεκτείνοντας την παραγωγή σε οικιακό επίπεδο, αλλά και σε βιοτεχνίες, κτηνοτροφικές μονάδες κλπ

Για το σκοπό αυτό θα μπορούσε:
- να συγκροτηθεί ένα σχέδιο, σε κάθε δήμο και στην Περιφέρεια, με συγκεκριμένους στόχους ανά παραγωγικό τομέα, με ρεαλιστικές προτάσεις, κοστολογημένες, για μια άλλου είδους ανάπτυξη και ευημερία, με σεβασμό στο περιβάλλον και τον άνθρωπο, και όχι μεγάλα λόγια και έργα στα χαρτιά, αξιοποιώντας τις υφιστάμενες δραστηριότητες και τις επιτυχημένες εμπειρίες άλλων περιοχών στην Ελλάδα και το Εξωτερικό,
- να γίνουν ενημερώσεις και σεμινάρια σε θέματα αναπτυξιακών νόμων, αλλά και άλλα εξειδικευμένων θεμάτων,
- να λειτουργήσει ηλεκτρονικό γραφείο προσφοράς - ζήτησης εργασίας για την ευρύτερη περιοχή,
- να λειτουργήσει δικτυακός χώρος, στον οποίο ο επισκέπτης να μπορεί να ενημερώνεται για προγράμματα κρατικών και ευρωπαϊκών ενισχύσεων, για επιχειρηματικές ιδέες, χρηματοδοτικά μοντέλα κλπ.
- να υπάρξει στροφή στον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης, στροφή στην υποστήριξη και κατανάλωση των τοπικών προϊόντων με μέτρα και κίνητρα,
- να δημιουργηθούν και να λειτουργήσουν Τοπικά Σύμφωνα Ποιότητας για μια άλλη υποστήριξη της ποιοτικής παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών,
- να συσταθούν γραφεία ανάπτυξης ανά παραγωγικό τομέα (πρωτογενή, δευτερογενή, τριτογενή) σε κάθε δήμο και στην Περιφέρεια.

Σ’ αυτή τη δύσκολη γενικά περίοδο και ταυτόχρονα τη συνεχιζόμενη δύσκολη οικονομική συγκυρία, έχουμε ανάγκη από μια ουσιαστική διαρκή συζήτηση εξόδου από την κρίση∙ και έχουμε την ελπίδα ότι μέσα από τέτοιες συντονισμένες προσπάθειες, με την αποκέντρωση, με την πάταξη της γραφειοκρατίας, την αναζωογόνηση και την με κάθε τρόπο ενίσχυση της υπαίθρου, κυρίως με άξονα τον πρωτογενή τομέα, θα έχουμε μετρήσιμα αποτελέσματα.

Στο δρόμο αυτό ο ρόλος του δήμου και της Περιφέρειας, της αυτοδιοίκησης γενικά, είναι σημαντικός.
Λαμία, Οκτώβριος 2018

* Στέφανος Σταμέλλος
http://www.e-ecology.gr
https://www.facebook.com/stefanos.stamellos