Εργατικά ατυχήματα σε δήμους -Τι δείχνουν τα στοιχεία

Ανοδική τάση ως προς το συνολικό αριθμό των εργατικών ατυχημάτων καταγράφεται σε πανελλαδικό επίπεδο από την επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων που αναγγέλλονται από τους Δήμους στις Περιφερειακές Υπηρεσίες Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (ΑΥΕ),
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την εκ φύσεως αυξημένη επικινδυνότητα βασικών δραστηριοτήτων των Δήμων, όπως είναι η καθαριότητα, η αποκομιδή των απορριμμάτων, η διαμόρφωση κοινοχρήστων χώρων, η συντήρηση δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης κ.ά., επιβάλλουν την ενίσχυση των δράσεων για την προστασία της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων, τόσο εκ μέρους των Δήμων, όσο και από τις Υπηρεσίες Επιθεώρησης Ασφάλειας & Υγείας του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.


Τα προαναφερθέντα εργατικά ατυχήματα αφορούν ως επί το πλείστον σε εργαζόμενους του τομέα καθαριότητας. Ειδικότερα δε, τα σοβαρά και μη-παθολογικής αιτιολογίας θανατηφόρα αφορούν εργάτες αποκομιδής – συνοδούς απορριμματοφόρων οχημάτων που υπέστησαν το ατύχημα είτε λόγω πτώσης από τους βατήρες του πίσω μέρους των εν κινήσει οχημάτων, είτε, εξ’ αιτίας του ανεπαρκούς οπτικού πεδίου του οδηγού, κτυπήθηκαν από τα ίδια τα οχήματα κατά την όπισθεν κίνηση.

Βασικές υλικές παράμετροι των εν λόγω συμβάντων ήταν, κατά περίπτωση, η μη λειτουργία: i) του «κόφτη» ταχύτητας, ii) του συστήματος παρεμπόδισης της όπισθεν κίνησης του οχήματος με συνοδούς εποχούμενους στους βατήρες και iii) της κάμερας επισκόπησης του χώρου φόρτωσης, στις περιπτώσεις όπου αυτή υπήρχε. Στο σημείο αυτό τονίζεται ότι για την εκπαίδευση των πληρωμάτων των απορριμματοφόρων έχουν εφαρμογή και οι τεχνικές οδηγίες της παρ. 5 του Άρθρου 3 (Παράρτημα Ι) της Κ.Υ.Α. Αριθ. Οικ. 114218/27-10-1997 «Κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και γενικών προγραμμάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων» (ΦΕΚ 1016 Β΄) των Υπουργείων Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Υγείας.

Σχετικά με τα ζητήματα προστασίας της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων στους Δήμους υπενθυμίζεται ότι, το ΣΕΠΕ, πέραν των τακτικών ελέγχων και των ελέγχων κατόπιν αναγγελίας εργατικού ατυχήματος ή καταγγελίας εργαζομένου ή συλλογικού φορέα, με αφορμή θανατηφόρα ατυχήματα που συνέβησαν το 2009-2010, σχεδίασε και υλοποίησε στοχευμένα προγράμματα ελέγχων στις υπηρεσίες καθαριότητας των Δήμων το β΄ εξάμηνο του 2011 και το α΄ του 2012. Τα αποτελέσματα αυτών των προγραμμάτων περιλαμβάνονται στις αντίστοιχες Εκθέσεις Πεπραγμένων του ΣΕΠΕ που είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εργασίας.

Η σχετική ανακοίνωση του ΣΕΠΕ καταλήγει στα εξής: «Σε συνέχεια των προαναφερομένων και με γνώμονα τη διαρκή ανάγκη για βελτίωση του επιπέδου παροχής υπηρεσιών Υγείας και Ασφάλειας, θεωρούμε απαραίτητη αφενός τη συνέχιση διενέργειας προληπτικών ελεγκτικών και ενημερωτικών δράσεων εκ μέρους του ΣΕΠΕ και αφετέρου τη μέγιστη δυνατή ενεργοποίηση των Δήμων προς την κατεύθυνση της συμμόρφωσης με το σύνολο των σχετικών διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας, επισημαίνοντας ιδιαίτερα την παροχή υπηρεσιών Τεχνικού Ασφάλειας και Ιατρού Εργασίας στους εργαζομένους τους.

Παράλληλα, παρακαλούμε όπως διαβιβάσετε το παρόν έγγραφο στους Δήμους της περιοχής αρμοδιότητάς σας, στο οποίο παραθέτουμε ακολούθως βασικές υποχρεώσεις των εργοδοτών για την προστασία της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων που προβλέπονται στη νομοθεσία για την ασφάλεια και υγεία στην εργασία, ήτοι το Ν 3850/2010 (ΦΕΚ 84Α΄), την ΥΑ 53361/2006 (ΦΕΚ 1503Β΄), το ΠΔ 395/1994 (ΦΕΚ 220Α΄) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει:

Η υποχρέωση χρήσης υπηρεσιών Τεχνικού Ασφάλειας (ΤΑ) και Ιατρού Εργασίας (ΙΕ),
Η τήρηση Ειδικού Βιβλίου Υποδείξεων ΤΑ και ΙΕ και Ειδικού Βιβλίου Εργατικών Ατυχημάτων,
Η σύνταξη Γραπτής Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου,
Η τήρηση καταλόγων με τους εργαζόμενους που εκτίθενται σε επικίνδυνους παράγοντες φυσικούς, χημικούς και βιολογικούς,
Η επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων
Η ενημέρωση και η κατάλληλη και επαρκής εκπαίδευση των εργαζομένων για θέματα
ασφάλειας και υγείας και ιδίως στον ασφαλή χειρισμό του εξοπλισμού εργασίας,

Η παροχή Μέσων Ατομικής Προστασίας και η επίβλεψη της ορθής χρήσης τους,
Η συντήρηση και παρακολούθηση της ασφαλούς λειτουργίας των εγκαταστάσεων,
Η συντήρηση του εξοπλισμού εργασίας και η τήρηση σχετικού βιβλίου προληπτικού ελέγχου όταν αυτό απαιτείται.
Τέλος, ειδικά για τους προσλαμβανόμενους μέσω των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας, επισημαίνεται ότι, πρέπει να απολαμβάνουν το ίδιο επίπεδο προστασίας που παρέχεται και στους άλλους εργαζόμενους, να μην τους ανατίθενται καθήκοντα τα οποία απαιτούν εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία άσχετη με την ειδικότητα τους – ιδίως όταν αυτά περιλαμβάνουν χρήση μηχανημάτων και εργαλείων- και προπάντων να μην τους ανατίθενται καθήκοντα στην αποκομιδή απορριμμάτων με απορριμματοφόρα οχήματα, βάσει των Παραγράφων 10.4 έως 10.7 του Άρθρου 10 της σχετικής Κ.Υ.Α. Αριθ. 6.15107/5.12840/07-12-2016 (ΦΕΚ 3975 Β΄), που έχουν αποτυπωθεί και στη Δημόσια Προκήρυξη υπ’ αρ. 1/2017 του ΟΑΕΔ για τρέχον πρόγραμμα προσλήψεων».